Giáo sư Yang Lihua, một chuyên gia về gan tại Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, cho biết rằng gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể người, với vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe. Nó đảm nhiệm cả chức năng nội tiết và ngoại tiết như chống độc, giải độc, chuyển hóa, dự trữ và tạo mật. Tuy nhiên, gan dễ bị tổn thương và gây ra bệnh tật một cách âm thầm.
Theo Giáo sư Yang, gan được xem như "cơ quan câm" vì hai lý do. "Đầu tiên, gan không tạo ra cảm giác đau tại chỗ khi gặp vấn đề giống như các bộ phận khác. Do gan không có dây thần kinh cảm nhận đau, mà chỉ có một lớp nang giống như dây thần kinh, nên gan không có cảm giác đau rõ ràng, đặc biệt là ở giai đoạn đầu khi bị tổn thương hoặc mắc bệnh.
Gan có khả năng tái tạo và dự trữ mạnh mẽ trong im lặng, khi chỉ cần 1/3 tế bào hoạt động bình thường. Điều này khiến cho việc phát hiện bệnh gan trở nên khó khăn và tình trạng bệnh nặng có thể phát triển nhanh chóng và khó kiểm soát.
Tuy nhiên, chúng ta có thể sớm phát hiện sự suy yếu và bệnh tật của gan thông qua việc thăm khám kịp thời khi nhận thấy dấu hiệu bất thường từ các bộ phận khác, kèm theo cả cơn đau. Do đó, cảm giác đau có thể là cảnh báo về tình trạng gan và cần phải cẩn trọng khi xuất hiện ở 2 vị trí sau đây.
1. Đau vai phải
"Rất nhiều người sẽ ngạc nhiên khi biết rằng bệnh gan không gây đau gan tại chỗ mà lại được phát hiện thông qua triệu chứng đau vai. Ngoài ra, đau vai không bình thường cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh khác không liên quan đến xương cơ khớp như ung thư phổi, bệnh tim mạch..." - Đó là cảnh báo từ Giáo sư Yang.
Đau vai không bình thường có thể là biểu hiện của nhiều bệnh về gan, đặc biệt là ung thư gan (Ảnh minh họa)
Việc giải thích, ông nói: "Việc kết nối các dây thần kinh giữa gan và vai có thể dẫn đến ảnh hưởng của các bệnh liên quan đến gan, đặc biệt là khối u ác tính, gây đau vai".
Cơn đau vai do bệnh gan thường không đều và có thể kèm theo cứng khớp và sưng tấy. Cơn đau cũng rõ ràng hơn khi bạn cố gắng vận động, uống nhiều rượu bia do gan đã bị tổn thương và làm việc quá sức. Loại đau vai này thường chỉ xuất hiện ở một bên vai phải, cảm giác đau âm ỉ và không giảm đi khi tác động bằng cách massage cơ và xương hoặc sử dụng các biện pháp dân gian như dầu nóng hoặc cao dán.
2. Đau ở hạ sườn bên phải
Lý do là gan nằm ở hạ sườn phải nên bệnh gan có thể gây đau ở vùng này, mặc dù chúng không quá rõ ràng nhưng cũng là dấu hiệu quan trọng cảnh báo sớm các bệnh về gan.
Giáo sư Yang nhắc lại: “Như đã nói, gan không có dây thần kinh cảm nhận đau nên sẽ không gây ra cơn đau tại chỗ ở giai đoạn đầu và thậm chí là giai đoạn giữa của nhiều bệnh về gan. Chỉ cảm thấy đau ở vùng gan khi đã có sự thay đổi kích thước gan, do các mô xung quanh và màng ngoài của gan đã có sự tăng kích thước bất thường, giống như sự sưng phù”.
Đặc điểm nhận biết là cơn đau xảy ra ở vùng hạ sườn phải, nhưng người bệnh có cảm giác không định vị chính xác được điểm đau mà chỉ thấy đau theo vùng. Cơn đau thường không đều và có thể trầm trọng hơn khi gắng sức, thay đổi tâm trạng hoặc uống rượu. Nếu bạn thường xuyên cảm thấy đau ở vùng này, đặc biệt là kèm theo buồn nôn, nôn, chán ăn và các triệu chứng khác thì nên đi khám gan càng sớm càng tốt!
Đau hạ sườn bên phải là “tín hiệu” quan trọng cho thấy gan đã tổn thương, mắc bệnh (Ảnh minh họa)
Giáo sư Yang cho biết ngoài những triệu chứng đau đớn, còn có nhiều dấu hiệu khác cảnh báo tổn thương gan và bệnh gan rải rác trên cơ thể. Những dấu hiệu này có thể bị xem nhẹ và nhầm lẫn như: vàng da, vàng mắt, da mặt thâm đen, ngứa ngáy hoặc mề đay trên da, mệt mỏi, chán ăn/nôn mửa, sụt cân bất thường, hơi thở hôi khác lạ, nước tiểu sẫm màu.
Để bảo vệ gan và phòng ngừa bệnh gan, việc thay đổi lối sống rất quan trọng. Cụ thể là duy trì lối sống lành mạnh, đồng thời tránh lạm dụng rượu và ma túy. Ngoài ra, cần thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh gan, đặc biệt là nếu có tiền sử gia đình hoặc vấn đề sức khỏe lâu năm. Hãy thảo luận với bác sĩ để được tư vấn kỹ hơn về cách bảo vệ gan.
Nguồn và ảnh: QQ, Hello Yishi, webMD