Khả năng tiếp cận với thông tin và sử dụng dịch vụ còn hạn chế
Ở Việt Nam, mỗi dân tộc thiểu số đều có những tập tục và phong tục riêng về chăm sóc sức khỏe sinh sản cho bà mẹ và trẻ em. Sự khác biệt văn hóa như ngôn ngữ và các phong tục liên quan đến việc mang thai, sinh con, và chăm sóc sau sinh làm giảm khả năng tiếp cận và sử dụng dịch vụ y tế của người dân ở nhiều vùng miền.Đặc biệt đối với các dân tộc sinh sống ở những vùng sâu, vùng xa, hoặc vùng biên giới, ngoài những tập tục chăm sóc sức khỏe sinh sản tiến bộ, các dân tộc vẫn duy trì những phong tục cản trở việc tuyên truyền ý nghĩa của việc cho con bú, phòng ngừa suy dinh dưỡng ở trẻ em.
Theo nghiên cứu, nhiều phong tục tập quán gây ảnh hưởng không tốt đến việc chăm sóc sức khỏe của bà mẹ và trẻ em, và việc tuyên truyền về việc nuôi con bằng sữa mẹ trong cộng đồng dân tộc thiểu số như sau:
Cô đỡ thôn bản Lý Minh Thương, từ bản Ma Ly Pho, xã Ma Ly Pho, huyện Phong Thổ, đã nỗ lực không ngừng để bảo vệ sức khỏe của người dân tại địa phương. Ảnh: Đinh Thùy/TTXVN
Hầu hết các bà mẹ người Tày thường đến phòng khám y tế của xã để sinh con. Sau khi sinh, các bà mẹ được nghỉ 1 - 2 tháng và ăn nhiều thịt gà, thịt lợn nhưng lại hạn chế ăn cá và rau.
Tuy nhiên, vẫn có một vấn đề lớn về phương pháp chăm sóc sức khỏe cho bà mẹ và trẻ em trong cộng đồng người Thái là việc sinh con tại nhà vẫn diễn ra phổ biến. Bà đỡ thường tham gia quá trình sinh tại nhà mà không sử dụng hệ thống cung cấp sinh sạch. Thêm vào đó, nhiều phụ nữ phải tuân thủ chế độ ăn kiêng thiếu dinh dưỡng hoặc phải đi làm sớm, điều này ảnh hưởng đến việc cho con bú sữa mẹ...
Nhìn chung hiện nay, việc tiếp cận và chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ trước, trong và sau sinh cùng chăm sóc trẻ sơ sinh vẫn còn hạn chế tại các khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa. Đồng thời, tình trạng đẻ tại nhà và đẻ không có sự hỗ trợ từ nhân viên được đào tạo vẫn khá phổ biến ở một số vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tỷ lệ thăm khám bà mẹ và trẻ sơ sinh sau khi sinh cũng còn thấp.
Những giải pháp phù hợp
Với tình hình như vậy, chúng ta cần có những giải pháp phù hợp để nâng cao nhận thức và cải thiện tầm quan trọng của việc cho con bú bằng sữa mẹ đối với phụ nữ ở vùng dân tộc thiểu số, nhằm đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và con. Cụ thể, có thể áp dụng những giải pháp sau:- Chúng ta cần thực hiện công tác tuyên truyền và nâng cao nhận thức cho các dân tộc thiểu số, đặc biệt là phụ nữ, về việc chăm sóc sức khỏe cho mẹ và bé.
- Chúng ta cần tổ chức các chương trình chăm sóc sức khỏe cho bà mẹ và trẻ em một cách tốt hơn, đặc biệt là chương trình phòng chống suy dinh dưỡng, để tăng nhận thức về tầm quan trọng của việc nuôi con bằng sữa mẹ.
- Tăng cường thông tin đến người dân các dân tộc thiểu số nhằm khuyến khích họ từ bỏ những phong tục tập quán lạc hậu không tốt đối với chăm sóc sức khỏe của bà mẹ và trẻ em.
- Nâng cấp các trang thiết bị y tế hiện đại cho các cơ sở y tế tại các khu vực xã. Đại đa số các trạm y tế ở xã, thôn, bản không đáp ứng được yêu cầu về cơ sở vật chất và đội ngũ cán bộ y tế để phục vụ việc chăm sóc, tư vấn sức khỏe cho bà mẹ và trẻ em trước và sau khi sinh. Việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cho bà mẹ và trẻ em tại cấp xã, với tiêu chí an toàn, hiệu quả và phù hợp, cũng là mong muốn của nhiều đồng bào dân tộc.
Yêu cầu tăng cường việc đào tạo và nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ y tế tại các trung tâm y tế cấp xã, thôn, bản. Đồng thời, thường xuyên tổ chức tập huấn về các kỹ năng khám, tư vấn, siêu âm, xét nghiệm... cho các bà mẹ và trẻ em trong các vùng dân tộc thiểu số.
