Điều kiện và trình tự thủ tục thuê mua nhà ở xã hội là gì?
Điều kiện và trình tự thủ tục thuê mua nhà ở xã hội là bài viết giới thiệu về quy định của pháp luật liên quan đến việc thuê mua nhà ở xã hội Bài viết cung cấp thông tin về những điều kiện cần thiết và trình tự thủ tục để có thể thuê mua nhà ở xã hội Ngoài ra, bài viết cũng đề cập đến hồ sơ cần chuẩn bị và có được bán lại hoặc thế chấp nhà ở xã hội không
1. Quy định của pháp luật về điều kiện thuê mua nhà ở xã hội:
Cần tuân thủ quy định của pháp luật về nhà ở khi muốn thuê mua nhà ở xã hội. Để đáp ứng yêu cầu này, có những điều kiện cần thiết như sau:Thứ nhất, điều kiện về chủ thể: Theo Điều 49 của Luật Nhà ở năm 2020, những đối tượng được đưa vào chính sách thuê mua nhà ở xã hội bao gồm:
| Thứ tự | Đối tượng |
| 1 | Người có công với cách mạng. |
| 2 | Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn. |
| 3 | Hộ gia đình nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu. |
| 4 | Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại đô thị. |
| 5 | Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp. |
| 6 | Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân. |
| 7 | Cán bộ, công chức, viên chức. |
| 8 | Người đã trả lại nhà ở công vụ không thuộc diện bị thu hồi nhà ở do vi phạm quy định và chưa có nhà ở tại nơi sinh sống sau khi trả lại nhà công vụ. |
| 9 | Học sinh, sinh viên các học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề; học sinh trường dân tộc nội trú công lập được sử dụng nhà ở trong thời gian học tập. |
| 10 | Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở. |
Ngày thứ ba, các quy định về cư trú đối với các cá nhân thuê mua nhà ở xã hội yêu cầu họ phải có hộ khẩu thường trú tại tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương nơi căn nhà xã hội định mua đặt tại. Trong trường hợp các cá nhân không có hộ khẩu thường trú nhưng muốn mua nhà, họ phải có đăng ký tạm trú và hợp đồng lao động có thời hạn tối thiểu một năm cùng việc đóng bảo hiểm xã hội tại tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương nơi căn nhà xã hội định mua đặt tại. Nếu gia đình hoặc cá nhân thuộc diện tái định cư, họ cũng phải tuân thủ các quy định về đăng ký cư trú mà Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định.
Thứ tư, điều kiện về thu nhập: Người thu nhập thấp cần không phải là người phải nộp thuế thu nhập cá nhân thường xuyên theo quy định của luật thuế. Họ cũng phải thuộc diện nghèo, cận nghèo theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.
Trường hợp 1: Dự án nhà ở xã hội thuộc diện được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước.
2. Trình tự và thủ tục thuê mua nhà ở xã hội:
Bước 1: Khách hàng có nhu cầu đăng ký và nộp hồ sơ thuê mua nhà ở xã hội tới chủ đầu tư;
Bước 2: Chủ đầu tư nhận hồ sơ và tiến hành rà soát, chấm điểm theo quy định.
Bước 3: Đầu tiên, chủ đầu tư sẽ đề xuất thành lập một hội đồng để tổ chức bốc thăm và phê duyệt quy chế bốc thăm.
Bước 4: Sau đó, chủ đầu tư sẽ báo cáo với Sở Xây dựng về tình hình tiếp nhận hồ sơ và đồng thời lập danh sách các đối tượng dự kiến được thuê mua nhà ở xã hội theo thứ tự ưu tiên. Nếu Sở Xây dựng không có ý kiến sau khi đã kiểm tra, chủ đầu tư sẽ thông báo cho người mua để thỏa thuận, thống nhất và ký hợp đồng trong vòng 15 ngày sau khi nộp hồ sơ.
Bước 5: Chủ đầu tư cần thông báo kế hoạch và quy định bốc thăm cho khách hàng đáp ứng yêu cầu và cung cấp kết quả cho khách hàng không đáp ứng, đồng thời cung cấp lí do chi tiết.
Bước 6: Tiếp theo, chủ đầu tư sẽ tổ chức bốc thăm quyền mua và vị trí căn hộ nhà ở xã hội cho khách hàng đáp ứng yêu cầu.
Bước 7: Cuối cùng, chủ đầu tư sẽ tiến hành ký hợp đồng thuê mua với khách hàng đã trúng căn hộ nhà ở xã hội. Sau khi khách hàng ký kết hợp đồng, chủ đầu tư sẽ gửi danh sách khách hàng đến Sở Xây Dựng địa phương nơi dự án đang triển khai để được công khai trong vòng 30 ngày làm việc và lưu trữ để phục vụ cho công tác quản lý và kiểm tra sau này. Đồng thời, chủ đầu tư cũng sẽ công bố danh sách này trên các trang thông tin điện tử và tại trụ sở làm việc của sở đầu tư.
Thứ hai, đối với nhà ở xã hội được xây dựng bởi các hộ gia đình hoặc cá nhân đầu tư,
Bước 1: Chủ thể đầu tư nhà ở xã hội phải gửi báo cáo bằng văn bản đến Ủy ban nhân dân cấp xã, nơi xây dựng nhà ở, để thông báo về địa điểm xây dựng, tiến độ thực hiện, quy mô và số lượng căn hộ. Mục đích là để công khai thông tin tại trụ sở của xã, phường, để chính quyền địa phương và người dân có thể theo dõi và giám sát.
Bước 2: Dựa trên thông tin về nhà ở xã hội đã được công khai theo quy định của pháp luật, những người muốn thuê mua nhà ở xã hội phải nộp hồ sơ cho chủ hộ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
Bước 3: Khi đã thu thập đầy đủ hồ sơ đăng ký từ các chủ thể có nhu cầu, chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cần gửi cho ủy ban nhân dân cấp xã để xem xét và xác nhận danh sách các đối tượng được mua, thuê mua nhà ở xã hội trước khi chủ hộ và người mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội ký Hợp đồng mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, theo đúng quy định của pháp luật dân sự.
Bước 4: Cuối cùng, ủy ban nhân dân xã sẽ có trách nhiệm kiểm tra và đối chiếu hồ sơ đăng ký cùng với danh sách chủ thể được thuê mua nhà ở xã hội, trước khi gửi lên Sở Xây dựng để tiến hành kiểm tra và loại trừ trường hợp đối tượng thuê mua nhà ở xã hội nhận hỗ trợ nhiều lần.
3. Hồ sơ để thuê mua nhà ở xã hội:
Dựa trên Nghị định 49/2021/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội, những người được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội nhưng chưa được hưởng phải chuẩn bị hồ sơ gồm các giấy tờ sau:– Đơn đăng ký mua, thuê, thuê mua nhà ở theo mẫu số 01;
- Các giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng có thể mua nhà (chẳng hạn như sổ hộ nghèo) cần có;
- Các giấy tờ chứng minh về điều kiện cư trú (như thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân, giấy xác nhận thông tin cư trú...) cũng cần thiết.
– Giấy tờ chứng minh thu nhập (bảng lương, sao kê tài khoản…) cần được cung cấp.
4. Có được bán lại hoặc thế chấp nhà ở xã không?
Theo quy định của luật nhà ở, người mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội không được thế chấp trừ trường hợp thế chấp để vay tiền thuê mua căn hộ nhà ở xã hội đó từ ngân hàng. Hơn nữa, không được chuyển nhượng nhà ở xã hội trong thời gian ít nhất 5 năm sau khi thanh toán đầy đủ tiền thuê mua căn hộ theo hợp đồng đã ký với bên bán hoặc bên cho thuê mua. Chỉ được phép bán, thế chấp hoặc cho thuê sau khi có được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác liên quan đến đất theo quy định của luật đất đai. Ngoài ra, trong thời gian chưa đủ 5 năm trên, nếu bên mua hoặc thuê mua có nhu cầu bán lại nhà ở xã hội, chỉ được bán lại cho Nhà nước (trong trường hợp thuê mua nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư) hoặc bán lại cho chủ đầu tư dự án (trong trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngoài ngân sách) hoặc bán lại cho đối tượng được mua, thuê mua nhà ở xã hội theo quy định tại Điều 49 của Luật Nhà ở năm 2014 hiện hành. Giá bán tối đa được xác định bằng giá bán của nhà ở xã hội cùng loại tại cùng địa điểm và thời điểm, không phải đóng thuế thu nhập cá nhân.Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
Văn bản hợp nhất Luật Nhà ở năm 2020;
Nghị định 49/2021/NĐ-CP của Chính phủ đã được sửa đổi và bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20 tháng 10 năm 2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội.
