Sản phụ T.L (33 tuổi, Hà Nội) đã bị lupus ban đỏ trong 6 năm qua. Chị L. đã đến phòng khám tư để kiểm tra thai kỳ và đã phát hiện ra rằng em bé trong bụng có rối loạn nhịp tim. Thông thường, nhịp tim của thai nhi dao động từ 120 - 160 lần/phút, nhưng em bé này lại có nhịp tim rất chậm, chỉ dao động từ 50-60 lần/phút.
Do đó, sản phụ đã đến Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội và được theo dõi tại Trung tâm Sàng lọc, Chẩn đoán trước sinh & sơ sinh. Sau cuộc hội chẩn vào ngày 14/8, TS. Đinh Thúy Linh, Giám đốc Trung tâm Sàng lọc, Chẩn đoán trước sinh & sơ sinh đã nhận định rằng thai nhi có tiên lượng nặng, chậm phát triển trong tử cung, tim nhỏ và tràn dịch màng ngoài tim có số lượng lớn, đồng thời còn gặp tình trạng block nhĩ thất cấp III. Vì tình trạng bệnh rất nặng, sản phụ sẽ tiếp tục điều trị lupus ban đỏ và được chỉ định nhập viện khoa Sản bệnh A4 để có thể theo dõi sát sao tình trạng của thai nhi.
Em bé của chúng ta đã trải qua 2 cuộc phẫu thuật để chữa bệnh tim bẩm sinh.
Qua việc họp bàn với các chuyên gia, Hội đồng đã xem xét khả năng chuyển viện sau khi em bé ra đời. Dù hai bệnh viện Phụ Sản Hà Nội và Nhi Trung ương chỉ cách nhau rất gần, nhưng việc chuyển viện ngay sau khi sinh sẽ gây nguy cơ cho sự tuần hoàn và tim mạch của em bé do nhịp tim thấp, cũng như sức khỏe kém do sự phát triển chậm trong tử cung trong quá trình mang bầu.
Với tình trạng block nhĩ thất độ III nặng, việc đặt máy tạo nhịp ngay sau sinh rất cần thiết để khắc phục và cải thiện tình trạng bệnh lý. Hội đồng thống nhất đã xin ý kiến và chỉ đạo của GS.TS. Nguyễn Duy Ánh (Giám đốc Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội) và PGS.TS Trần Minh Điển (Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương) để cử một đội bác sĩ tim mạch và hồi sức cấp cứu của Bệnh viện Nhi Trung ương, do TS. Nguyễn Lý Thịnh Trường (Giám đốc Trung tâm Tim mạch - Bệnh viện Nhi Trung ương) điều phối, phối hợp với các bác sĩ chuyên khoa khác của Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội để thực hiện ca mổ đặt máy tạo nhịp tim cho em bé ngay sau khi sinh tại Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội.
Theo kế hoạch, sẽ cố gắng giữ thai nhi trong bụng mẹ đến tuần 37 để đảm bảo sự trưởng thành. Tuy nhiên, đến tuần 35, chức năng tim thai diễn biến xấu rất nhanh. Siêu âm đã phát hiện tình trạng suy chức năng tim, tràn dịch màng tim và chèn ép tim ở buồng tim phải, đồng thời có thay đổi xấu Doppler. Tình trạng thai chậm tăng trưởng trong tử cung ngày càng nặng. Sau cuộc hội chẩn, GS.TS Nguyễn Duy Ánh quyết định thực hiện ca mổ để đảm bảo sự an toàn cho thai nhi.
15h ngày 9/10, công tác chuẩn bị trong phòng mổ diễn ra với mức độ cẩn trọng cao, đảm bảo đầy đủ điều kiện phẫu thuật và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về vô trùng để thực hiện một ca phẫu thuật tim nhi khoa trực tiếp tại Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội. TS. Trần Thế Quang, Ths. Nông Thị Thúy Hòa cùng đội ngũ bác sĩ của khoa Gây mê hồi sức tự nguyện, Trung tâm Sàng lọc, Chẩn đoán trước sinh & sơ sinh đã phối hợp với bác sĩ của Bệnh viện Nhi Trung ương để lập kế hoạch chi tiết, chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất và thiết bị cần thiết.
8h20 ngày 10/10, TS. Đỗ Tuấn Đạt, Trưởng khoa Sản bệnh A4 cùng đội ngũ mổ đã thực hiện ca phẫu thuật lập thai thành công, đứa bé có cân nặng 2150g và lớn tiếng khóc chào đời. Ngay sau khi khóc, nhịp tim của em bé rất yếu, chỉ khoảng 50 lần/phút, và trong quá trình hồi sức, nhịp thất thậm chí còn giảm xuống 35 lần/phút. Tuy vậy, với tình trạng như vậy, việc chuyển viện sẽ có nguy cơ nguy kịch trên đường đi. May mắn thay, đội ngũ bác sĩ đã nhanh chóng đưa em bé vào ống nội khí quản, tiến hành các xét nghiệm, siêu âm tim và đánh giá nhịp, từ đó kiểm soát được tình trạng bệnh của em bé một cách hoàn toàn.
Sau khi máy tạo nhịp được đặt thành công, nhịp tim của em bé đã tăng lên 120 lần/phút, và em bé được chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục theo dõi và điều trị.
Sau 14 ngày từ cuộc phẫu thuật, nhịp tim của em bé đã trở lại ổn định nhờ máy tạo nhịp, cùng với việc em bé đã được ghép mẹ. Tình trạng sức khỏe của em bé ổn định, cho phép tiếp tục cuộc điều trị trong tương lai.
Phương pháp phẫu thuật cho sơ sinh hiệu quả
Theo PGS. TS Ánh, nhờ tiến bộ trong lĩnh vực y học và việc theo dõi thai kỳ kỹ lưỡng, các trường hợp sơ sinh có vấn đề bất thường có thể được phát hiện và can thiệp kịp thời theo phương pháp phù hợp. Điều này cung cấp cơ hội tốt hơn cho trẻ sống khỏe mạnh ngay sau khi sinh. Đối với trẻ mắc các bệnh tim bẩm sinh nặng, việc can thiệp ngay sau khi sinh là cần thiết để tăng cơ hội sống cho bé. Đôi khi, việc chờ chuyển viện có thể khiến ta bỏ lỡ thời điểm vàng để can thiệp tốt nhất cho trẻ nhỏ.