Bí quyết phòng tránh và chữa trị viêm não do virus EV71 hiệu quả
Bệnh viện Nhi Trung ương nhận điều trị 2 trường hợp trẻ mắc tay chân miệng có biến chứng viêm não Tay chân miệng là một bệnh thường gặp và có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm Cha mẹ cần nhận biết sớm để phòng tránh và điều trị kịp thời
Bác sĩ thăm khám cho trẻ mắc tay chân miệng. Ảnh: BVCC
Tay chân miệng - Bệnh thường gặp nhưng dễ biến chứng, cha mẹ tuyệt đối không chủ quan
Theo TS.BS Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương, từ đầu năm đến nay, đã có hơn 1.200 trẻ em mắc bệnh tay chân miệng đến khám bệnh tại Bệnh viện Nhi Trung ương, trong đó gần 500 trường hợp phải nhập viện để điều trị. Trong số này, khoảng 20-30% trẻ mắc bệnh tay chân miệng cũng nhiễm virus EV71.Có hai nhóm tác nhân chủ yếu gây ra bệnh tay chân miệng là Coxsackie virus A16 (CA16) và Enterovirus 71 (EV71). Trong các trường hợp mắc bệnh do CA16, thì thường là bệnh nhẹ và có thể được chăm sóc và điều trị tại nhà. Tuy nhiên, khi nhiễm virus EV71, bệnh sẽ nặng hơn và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, viêm phổi, phù phổi, suy hô hấp, suy tuần hoàn và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Khi đưa bé A.N (26 tháng tuổi, trú tại Bắc Giang) vào Trung tâm Bệnh nhiệt đới, bé đang trong tình trạng sốt cao không hạ, xuất hiện nhiều nốt ban đỏ trên tay, chân và miệng, cùng với các triệu chứng giật mình. Sau khi được chẩn đoán, bé A.N được xác định mắc tay chân miệng và có biến chứng viêm não.
Mẹ của bé A.N chia sẻ: "Đầu năm nay, con đã mắc tay chân miệng một lần với các triệu chứng như sốt, loét miệng. Tuy nhiên, sau vài ngày điều trị tại nhà, con đã khỏi bệnh. Do đó, khi lần này con mắc lại, tôi không nghĩ rằng tình trạng của con sẽ nặng như vậy. May mắn là con đã được điều trị kịp thời, hiện tại con đã tỉnh táo và chuẩn bị được ra viện".
Trong số các trường hợp mắc bệnh tay chân miệng tại bệnh viện, khoảng 20 - 30% đã được xác định nhiễm virus EV71. Ảnh: BVCC
Được biết, bé M.Q. (12 tháng, địa chỉ tại Vĩnh Phúc) hiện đang nằm điều trị cùng phòng với bé A.N. Trước khi nhập viện 2 ngày, bé M.Q. đã có những triệu chứng như sốt cao, quấy khóc, tiêu chảy, ăn uống kém. Tuy nhiên, cha mẹ chỉ cho rằng đây là dấu hiệu con đang mọc răng nên không đưa bé đi khám. Cho đến khi bé bắt đầu có các biểu hiện giật mình, nôn trớ nhiều, gia đình mới vội vàng đưa bé đến Bệnh viện Nhi Trung ương. Sau khi được chẩn đoán, bé M.Q. được xác định mắc bệnh tay chân miệng do chủng virus EV71, và đã phát triển biến chứng viêm não.
Theo ThS.BS Đỗ Thị Thúy Nga, Phó Trưởng Khoa Nội tổng quát, Trung tâm Bệnh nhiệt đới, bệnh tay chân miệng thường gặp hai biến chứng phổ biến là biến chứng thần kinh và biến chứng suy hô hấp, suy tuần hoàn. Tuy nhiên, trong năm nay, khoa tiếp nhận nhiều trẻ bị biến chứng thần kinh hơn, trong đó viêm não là biến chứng phổ biến nhất. Các trẻ khi nhập viện thường có tình trạng tỉnh táo, không có nhiều rối loạn tri giác, nhưng lại thường có biểu hiện giật mình, đặc biệt là giật mình ở đầu giấc ngủ và cuối giấc ngủ; ngoài ra, còn có biểu hiện run chi, đi lại loạng choạng…
Cách nhận biết sớm bệnh tay chân miệng ở trẻ
Bệnh thường bắt đầu với triệu chứng sốt, kém ăn, khó chịu và đau họng.Sau khi bị sốt trong khoảng 1 đến 2 ngày, sẽ xuất hiện những nốt mụn trong miệng gây đau rát. Ban đầu, những nốt mụn này sẽ có màu đỏ và phồng lên, sau đó thường phát triển thành các vết loét. Các vết loét này thường tập trung chủ yếu trên lưỡi, lợi và bên trong má.
Phát ban không gây ngứa sẽ xuất hiện trong khoảng 1-2 ngày với các tổn thương màu đỏ phẳng hoặc có thể gồ lên, một số còn đi kèm với bọng nước. Phát ban thường tập trung nhiều ở lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân, và cũng có thể xuất hiện ở mông và/hoặc cơ quan sinh dục.
Bệnh nhi cũng có thể không có triệu chứng điển hình hoặc có thể chỉ bị phát ban hoặc loét miệng.
Phân loại bệnh theo mức độ nặng
Bệnh nhẹ, có thể chăm sóc tại nhà
Khi trẻ bị tổn thương da mà không kèm sốt hoặc có sốt nhẹ, người chăm sóc trẻ cần được hướng dẫn đầy đủ về cách chăm sóc bệnh nhi tay chân miệng, cách phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh nặng để đưa trẻ đi cơ sở y tế kịp thời. Một lợi ích của việc chăm sóc tại nhà là trẻ được đảm bảo điều kiện vệ sinh tốt hơn, môi trường xung quanh sạch sẽ và đặc biệt là giảm nguy cơ nhiễm vi khuẩn.
Bệnh nặng, cần nhập viện điều trị
Bệnh được đánh giá là nặng khi có các biểu hiện sau:
Sốt cao liên tục không đáp ứng với thuốc hạ nhiệt.
Mệt mỏi, không chơi, bỏ ăn, ngủ nhiều, lơ mơ…
Giật mình nhiều (>= 2 lần trong 30 phút).
Vã mồ hôi, lạnh toàn thân hoặc ở tay, chân.
Thở nhanh, thở bất thường: ngưng thở, thở nông, rút lõm ngực, khò khè…
Run chi, run người, ngồi không vững, đi loạng choạng.
Khi phát hiện trẻ mắc bệnh tay chân miệng, gia đình nên đưa con đến các cơ sở y tế để được tư vấn về cách chăm sóc, phát hiện triệu chứng nặng và điều trị kịp thời. Cha mẹ không nên tự ý tìm hiểu và sử dụng thuốc từ mạng, vì điều này có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh của trẻ.
