Hội chứng tiểu đường đã trở nên phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Bệnh này xuất hiện do sự mất cân bằng chuyển hóa insulin, dẫn đến tăng đường huyết trong thời gian dài.
Chế độ ăn uống là một trong những nguyên nhân gây tiểu đường, tuy nhiên đây là yếu tố mà chúng ta có thể kiểm soát. Một số thực phẩm có vẻ vô hại về đường huyết, tuy nhiên thực tế chúng chứa đường hoặc chất béo bão hòa ảnh hưởng đến sức khỏe.
Dưới đây là 8 loại thực phẩm nên hạn chế tiêu thụ để cải thiện sức khỏe chung và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cũng như các vấn đề liên quan tới tiểu đường.
1. Rau củ chứa tinh bột
Khoai tây là một nguồn tuyệt vời chứa nhiều tinh bột. Rau củ đã được coi là một phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, có một số loại rau củ chứa nhiều carbohydrate hơn so với các loại khác, như là khoai tây, ngô, đậu xanh, và bí đỏ.
Các loại rau củ chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể và phù hợp với chế độ ăn uống cân bằng khi được tiêu thụ ở mức độ phù hợp. Ngoài ra, khi chế biến các loại thực phẩm này, hãy hấp, nướng hoặc chiên bằng nồi không dầu. Ngoài ra, hãy ăn rau củ đa dạng về màu sắc để cung cấp thêm chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa cho cơ thể.
Thịt đỏ và thịt đã qua chế biến
Nếu tiêu thụ quá nhiều, thịt đỏ có thể gây nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, theo một nghiên cứu trên 63.000 người trưởng thành ở Trung Quốc. Dựa trên một bài viết được đăng trên Tạp chí Dịch tễ học Hoa Kỳ vào năm 2017, nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn thịt đỏ có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, đặc biệt là đối với phụ nữ.
Các nhà nghiên cứu cho rằng sắt heme có trong thịt đỏ được hấp thụ tốt hơn so với sắt từ nguồn thực vật. Sự tiêu thụ quá nhiều sắt có thể gây căng thẳng oxy hóa và suy giảm chức năng của tế bào beta trong tuyến tụy. Căng thẳng oxy hóa cũng ảnh hưởng đến quá trình hấp thu glucose trong tế bào cơ và mỡ, dẫn đến kháng insulin. Kháng insulin là nguyên nhân chính gây ra bệnh tiểu đường loại 2.
Ngoài ra, thịt đỏ và các sản phẩm thịt đã chế biến thường có hàm lượng nitrit và nitrat cao. Những chất này khi tiêu thụ quá nhiều cũng có thể gây ra kháng insulin.
3. Trái cây chế biến sẵn
Trái cây sấy khô thường có lượng đường cao hơn (Ảnh minh họa)
Các loại trái cây đều có chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, giá trị dinh dưỡng của trái cây có thể thay đổi sau khi chúng trải qua quá trình chế biến và khác so với trạng thái ban đầu.
Trái cây được chế biến thành mứt, thạch, sấy khô tẩm đường, siro hoặc đóng hộp đều có nồng độ đường cao hơn.
Theo một nghiên cứu từ Đại học California (Mỹ), việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa như huyết áp cao, đường huyết cao, mỡ máu cao và mỡ nội tạng, cũng như tiểu đường loại 2.
Vì vậy, khi ăn trái cây, chúng ta nên ăn trái cây tươi và không chế biến. Nếu sử dụng nước ép trái cây hoặc trái cây sấy khô, không nên thêm đường và chỉ nên ăn một lượng vừa phải.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dịch tễ học châu Âu vào năm 2017 đã chỉ ra rằng ăn trái cây nguyên vẹn hoặc cắt miếng có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
4. Gạo trắng
Gạo trắng có chỉ số đường huyết cao hơn so với các loại gạo khác (Ảnh: Getty)
Gạo là ngũ cốc chính trong chế độ ăn của nhiều vùng trên thế giới. Gạo trắng được coi là loại ngũ cốc raffiné vì đã qua quá trình tách lớp cám và mầm, chỉ giữ lại phần nội nhũ chứa tinh bột. Do đó, gạo trắng có ít chất xơ, polyphenol và các vitamin và khoáng chất khác. Chất lượng gạo trắng có đường huyết cao hơn. Điều này có nghĩa là sau khi tiêu thụ, gạo trắng có thể dẫn đến mức đường trong máu tăng cao.
Một nghiên cứu trên 132.000 người từ 21 quốc gia đã chỉ ra rằng tiêu thụ nhiều gạo trắng tăng 20% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường so với việc tiêu thụ ít hơn.
Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) khuyến nghị mọi người nên tiêu thụ ít nhất một nửa lượng ngũ cốc trong ngày là ngũ cốc nguyên hạt. Các loại ngũ cốc nguyên hạt bao gồm quinoa, lúa mạch, hạt lúa mì hoặc gạo lứt.
5. Nước ngọt
Không nên uống quá nhiều đồ ngọt (Ảnh: Getty)
Tận dụng quá mức đồ uống chứa đường đã được chứng minh là có liên quan mật thiết đến các vấn đề sức khỏe, bao gồm cả bệnh mạn tính. Nhiều nghiên cứu cũng đã chỉ ra mối quan hệ giữa tiểu đường loại 2 và việc tiêu thụ đồ uống chứa đường.
Một nghiên cứu tại Mexico đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ một khẩu phần đồ uống chứa đường mỗi ngày đã làm tăng 18% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
nên được thay thế bằng các loại ăn vặt không muối hoặc ít muối để bảo vệ sức khỏe của bạn.
Để tăng cường sức khỏe, nên lựa chọn đồ ăn vặt không chứa hoặc có ít muối. Chế độ ăn uống cho người Mỹ đề xuất chỉ nên tiêu thụ ít hơn 2,3g natri mỗi ngày. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), trung bình người Mỹ tiêu thụ hơn 3,4g natri mỗi ngày. Sự tuân thủ một chế độ ăn ít muối giúp duy trì sức khỏe tốt hơn.
Mặc dù natri không gây tăng lượng đường trong máu, nhưng lại làm tăng huyết áp. Huyết áp cao thường đi kèm với mức đường huyết cao. Nghiên cứu trên Tạp chí Tim mạch Canada năm 2018 cho thấy tỷ lệ người mắc bệnh tiểu đường có huyết áp cao gấp đôi so với nhóm không mắc tiểu đường.
Vì vậy, khi lựa chọn đồ ăn vặt, hãy chọn những loại có ít muối hoặc không có muối. Đồng thời, cần kiểm soát lượng muối tiêu thụ trong ngày để tránh những vấn đề về sức khỏe.
7. Cá tẩm bột chiên
Nên hạn chế ăn cá tẩm bột chiên (Ảnh minh họa)
Cá là một loại thực phẩm bổ dưỡng thường được khuyến nghị trong chế độ ăn. Có nhiều loại cá như cá hồi, cá ngừ và cá thu, chúng chứa nhiều chất béo có ích cho tim. Tuy nhiên, cách chế biến cá bằng cách tẩm bột và chiên với dầu ăn có thể làm tăng nguy cơ gây hại cho sức khỏe hơn là có lợi. Nghiên cứu đã chứng minh việc ăn quá nhiều đồ chiên rán có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Cá tẩm bột và chiên có thể gây tăng mức đường và cholesterol trong máu.
Cách trình bày một nguyên tắc ẩm thực mà không chỉ miêu tả các thành phần phổ biến của chúng, mà còn mang tính tương tác của chúng, ngay cả khi chúng đề cập đến các chất gồm gia vị và nước sốt từ một lát chanh hay cam quýt mới ép?
Nhiều loại nước sốt salad thường chứa đường, muối và chất béo bão hòa (Hình ảnh minh họa).
Gia vị và nước sốt salad như mayonnaise, sốt cà chua, nước sốt thịt nướng và nước sốt salad không chứa giấm thường cung cấp thêm đường, natri và chất béo bão hòa. Theo một nghiên cứu của Đại học Juntendo (Nhật Bản), việc tiêu thụ quá nhiều gia vị và nước sốt như vậy có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Tự làm gia vị và nước sốt có thể giúp bạn điều chỉnh lượng đường và muối trong khẩu phần ăn của mình. Nếu bạn mua nước sốt từ bên ngoài, hãy tìm những loại có ít đường và muối.