Dựa vào đặc điểm và diễn biến, bệnh tiểu đường có thể được chia thành các loại: tiểu đường tuýp 1, tiểu đường tuýp 2, tiểu đường thứ phát và tiểu đường thai kỳ.
Bệnh tiểu đường gây nhiều khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày và ảnh hưởng đến chế độ ăn uống. Bên cạnh đó, bệnh còn tăng nguy cơ mắc hoặc phát triển các biến chứng liên quan đến: huyết áp cao, cholesterol cao, béo phì, hội chứng chuyển hóa, bệnh tim mạch vành, suy thận, tổn thương thần kinh (có thể dẫn đến tình trạng bị mất chi), đục thủy tinh thể và mù lòa... Đồng thời, nó cũng làm giảm khả năng chống nhiễm trùng và viêm, cũng như gây các vấn đề trong thai kỳ.
Cần phải ghi nhớ rằng, tiểu đường là một bệnh mãn tính. Điều này có nghĩa là bệnh nhân sẽ phải dựa vào thuốc và thay đổi chế độ ăn uống, lối sống để kiểm soát mức đường trong máu. Khi nhắc đến chế độ ăn uống của những người mắc tiểu đường, điều đầu tiên mà chúng ta nghĩ đến là họ phải hạn chế nhiều loại thực phẩm. Tuy nhiên, có một số loại rau và củ mà nếu ăn một cách điều độ, chúng có thể giúp phòng ngừa bệnh và hỗ trợ quá trình điều trị:
1. Mướp đắng
Khi nói đến những thực phẩm mà tiểu đường "ngại" nhất, không thể không nhắc đến mướp đắng. Mướp đắng chứa một chất hoạt động được gọi là Momordica, đã được chứng minh có tác dụng hạ đường huyết trong các nghiên cứu trên động vật.Mướp đắng là một lựa chọn tuyệt vời để kiểm soát đường huyết và cân nặng (Hình ảnh minh họa)
Chất này hoạt động tương tự như hormone insulin, giúp giảm lượng đường trong máu. Momordica có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa glucose trong cơ thể thông qua nhiều con đường khác nhau. Nó tăng khả năng nhạy insulin, thúc đẩy việc sử dụng glucose và giảm sự sản xuất glucose tại gan. Đặc biệt, nó giúp đưa nhiều glucose vào các tế bào để sau đó lưu trữ glucose này ở gan, cơ bắp và mô mỡ và quá trình ngược lại.
2. Đậu bắp
Nước ép mướp đắng có tác dụng hạ đường huyết hiệu quả hơn so với mướp đắng đã chế biến nhiệt. Để có hiệu quả tốt, bạn nên uống nước ép thay vì ăn mướp đắng đã chế biến. Hãy tránh sử dụng nước ép mướp đắng khi đang đói.2. Đậu bắp
Các thực phẩm giàu chất xơ như đậu bắp là rất quan trọng trong chế độ ăn của những người bị tiểu đường. Ăn nhiều chất xơ đã được chứng minh là cách tốt để kiểm soát đường huyết và cải thiện độ nhạy của insulin.Chất xơ có trong đậu bắp cũng là chất xơ hòa tan, giúp làm chậm quá trình tiêu hóa và giảm tác động của carbohydrates lên mức đường trong máu. Đồng thời, đậu bắp cũng giúp duy trì cảm giác no lâu hơn. Ngoài ra, đậu bắp còn giúp duy trì mức đường glucose ổn định và ngăn ngừa tổn thương cho thận. Nhờ khả năng đào thải tốt, mức đường trong máu được kiểm soát ổn định.
Đặc biệt trong nhớt của đậu bắp còn chứa những chất hữu ích trong việc kiểm soát mức đường huyết. Chất này tạo thành lớp nhầy trong ruột, giúp làm chậm quá trình hấp thụ glucose và từ đó giúp tăng tốc độ tăng mức đường trong máu chậm hơn.
3. Bông cải xanh
Bông cải xanh có thể được coi là chìa khóa để làm chậm, thậm chí đảo ngược bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường tuýp 2, theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Translational Medicine của các nhà khoa học Thụy điển. Điều này được thực hiện nhờ sự hiệu quả của sulforaphane, một hợp chất có trong bông cải xanh.Thêm vào đó, bông cải xanh còn chứa nhiều chất xơ hòa tan và chất chống oxy hóa. Điều này giúp kiểm soát mức đường trong máu và ngăn ngừa hoặc giảm mức đường tăng cao một cách bất thường. Chất xơ hòa tan cải thiện sự nhạy insulin bằng cách cung cấp chất dinh dưỡng cho các vi khuẩn có lợi trong hệ tiêu hóa.
Tận dụng 1 số loại rau củ có thể giúp phòng và kiểm soát bệnh tiểu đường (Ảnh minh họa).
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng bông cải xanh chứa crom, có thể ảnh hưởng đến chức năng của hormone insulin và quá trình chuyển hóa glucose. Điều này có thể giúp giảm mức đường trong máu. Hiện tại, các nghiên cứu trong vấn đề này chỉ mới thực hiện trên chuột và đang tiếp tục được nghiên cứu và mở rộng.
4. Bí ngô
Bí ngô là một loại rau giàu chất xơ giúp trì hoãn quá trình làm trống dạ dày và tăng cảm giác no. Chất xơ trong bí đỏ ngăn cản quá trình hấp thu đường, có khả năng làm giảm đường huyết sau khi ăn. Bên cạnh đó, bí ngô còn chứa một số chất phytochemical tự nhiên như polyphenol và carotene, được cho là có tác dụng làm giảm mức đường trong máu.Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chứng minh rằng bí ngô chủ yếu có tác dụng phòng tránh bệnh hơn là chữa bệnh đối với người bị tiểu đường. Người bị tiểu đường nếu ăn quá nhiều bí ngô, đặc biệt là loại bí chín kỹ hoặc có mùi vị ngọt (gây tăng đường huyết), có thể gây phản tác dụng. Tuy nhiên, nếu ăn một cách điều độ, không vượt quá 200g mỗi ngày, thì việc kiểm soát đường máu sẽ có hiệu quả đáng kể.
5. Củ cải trắng
Củ cải trắng giúp kiểm soát đường huyết vì có khả năng làm tăng lượng đường trong máu chậm hơn trong quá trình tiêu hóa.Củ cải trắng còn chứa một loại dầu thực vật giàu axit béo không bão hòa. Ví dụ như axit béo Omega-3, axit béo Omega-6, vitamin và chất chống oxy hóa. Những chất này tác động tích cực đến việc phân hủy chất béo và tinh bột, góp phần giảm đường huyết. Axit béo Omega-3 cũng giúp giảm viêm và cải thiện độ nhạy insulin, hỗ trợ việc kiểm soát đường trong máu.
6. Cà tím
Củ cải trắng không chỉ có chứa lượng chất xơ phong phú mà còn có chỉ số glycemic thấp, cho thấy đường huyết tăng chậm. Vì vậy, đây là thực phẩm hoàn hảo cho việc phòng và điều trị tiểu đường. Tuy nhiên, nước ép củ cải trắng được cho là có hiệu quả hơn so với cách nấu củ cải trắng đã chín hoàn toàn.Giống như các loại rau củ khác, cà tím cũng có khả năng kiểm soát đường huyết nhờ vào hàm lượng chất xơ cao. Chất xơ trong cà tím giúp tiêu hóa thức ăn chậm hơn và hấp thụ vào máu từ từ, từ đó giúp duy trì đường huyết ổn định và tránh tăng nhanh. Cà tím cũng có chỉ số glycemic thấp, ước tính nằm trong khoảng từ 15 đến 30. Thep các chuyên gia, các thực phẩm có chỉ số dưới 55 giúp duy trì đường huyết ổn định.
Nhưng điều quan trọng hơn cả, cà tím chứa các hợp chất tự nhiên polyphenolic như lycopene và anthocyanin. Kết quả nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng những chất này có lợi cho cân bằng đường trong máu và sức khỏe tổng thể bằng cách giảm nguy cơ hấp thụ đường và tăng tiết chất insulin. Sự có mặt của polyphenol trong cà tím còn giúp giảm lượng enzyme ảnh hưởng tới quá trình hấp thu đường huyết và duy trì đường huyết ổn định trong cơ thể.
Cà tím không chỉ có chỉ số đường huyết thấp mà còn có tác dụng tích cực đối với sức khỏe mạch máu (Ảnh minh họa)
Như vậy, tự nhiên cũng có các nguồn thực phẩm giúp kiểm soát đường huyết. Tuy nhiên, các chuyên gia sức khỏe khuyến cáo bệnh nhân tiểu đường chỉ nên tham khảo và ăn uống một cách điều độ, theo hướng dẫn từ bác sĩ. Quan trọng hơn, các thực phẩm này không có tác dụng chữa bệnh và không thể thay thế cho thuốc, bệnh nhân vẫn phải duy trì việc uống thuốc theo đúng chỉ định từ bác sĩ.
Nguồn và ảnh: Ifeng, Good Morning Health, Eat This