Theo thống kê từ Liên đoàn Đái tháo đường thế giới (IDF), dự kiến vào năm 2021, có khoảng 537 triệu người trưởng thành đang sống chung với bệnh đái tháo đường trên toàn cầu. Dự đoán vào năm 2045, con số này sẽ tăng lên 783 triệu người. Ở Việt Nam, vào năm 2019, đã có khoảng gần 3,8 triệu người phải sống chung với căn bệnh này. Tuy nhiên, kết quả điều tra của Bộ Y tế năm 2021 cho thấy tỷ lệ này đã tăng lên 7,1%, tương đương với khoảng gần 5 triệu người.
Tuy vậy, điều đáng lo ngại nhất đối với những người bị tiểu đường không phải là bệnh chính mà là những biến chứng mà bệnh gây ra do việc kiểm soát đường trong máu không tốt. Bệnh đái tháo đường được xem là nguyên nhân dẫn đến 6,7 triệu trường hợp tử vong trong năm 2021. Cứ 5 giây lại có một người tử vong do căn bệnh này.
Trong việc kiểm soát lượng đường trong máu, chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng, đặc biệt là trong ba bữa chính trong ngày. Buổi sáng là thời điểm mà lượng đường huyết thay đổi nhiều nhất, vì vậy, việc lựa chọn thực phẩm cho bữa ăn sáng càng cần phải chú ý.
4 loại bữa ăn tăng đường huyết, bớt ăn mỗi ngày
Burger theo phong cách thức ăn nhanh của phương TâyBệnh nhân tiểu đường cần duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, tránh tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu calo, chất béo và đường. Các món ăn nhanh theo phong cách phương Tây như burger, bánh mì kẹp thịt thường chứa lượng lớn chất béo, protein và nước sốt có đường. Điều này không chỉ gây mất cân bằng dinh dưỡng mà còn có thể dẫn đến tăng đường trong máu.
Ngoài ra, burger thường được kết hợp với các loại thực phẩm chứa nhiều calo, chất béo như khoai tây chiên, gà viên chiên... Những loại thực phẩm này cũng không tốt cho sức khỏe của bệnh nhân tiểu đường và không đóng góp gì cho việc kiểm soát lượng đường trong máu.
Đồ chiên, như bánh quẩy và bánh rán, đã trở thành một sự lựa chọn phổ biến của nhiều người nhờ hương vị và mùi thơm đặc trưng. Tuy nhiên, đối với những người mắc bệnh tiểu đường, món này không phải là lựa chọn thích hợp. Lý do là do đồ chiên chứa nhiều chất béo và calo sau khi được chiên ở nhiệt độ cao. Những chất béo này có thể gây tăng đường trong máu và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và mạch máu não.
Lượng calo trong đồ chiên rán là rất cao. Khi đun nóng, chất dinh dưỡng trong đồ ăn có thể bị phá hủy, song lượng calo lại tăng lên đáng kể. Người mắc tiểu đường cần kiểm soát tổng lượng calo tiếp nhận, nếu ăn quá nhiều đồ chiên rán sẽ gây thừa calo, ảnh hưởng xấu đến quá trình kiểm soát bệnh.
Thay vào đó, hãy lựa chọn ăn phở hoặc bún gạo.
Người bệnh tiểu đường nên duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, tránh ăn quá nhiều đường và tinh bột. Phở và bún, hai món ăn truyền thống phổ biến, không phù hợp cho người bệnh tiểu đường ăn thường xuyên.
Vì chúng chứa chủ yếu tinh bột, một loại carbohydrate sẽ được cơ thể tiêu hóa, hấp thụ và chuyển hóa thành glucose, làm tăng mức đường trong máu. Nếu bệnh nhân tiểu đường ăn quá nhiều loại thực phẩm này, mức đường trong máu sẽ dao động và gây ra những tác động không tốt cho cơ thể.
Cháo
Chất chính của cháo là carbohydrate, tương tự như các loại phở, bún gạo trên. Việc tiêu thụ quá nhiều chất này sẽ làm tăng mức đường trong máu.
Việc nấu cháo lâu cũng dẫn đến phân hủy sâu của tinh bột thành dextrin, giúp cơ thể hấp thụ dễ dàng hơn và tăng lượng đường trong máu nhanh chóng. Tuy nhiên, bệnh nhân tiểu đường không thể điều chỉnh đường trong máu một cách hiệu quả khi cơ thể không tiết đủ insulin hoặc không đáp ứng được insulin.
Do đó, việc ăn cháo vào buổi sáng dễ làm tăng đường máu nhanh chóng, thậm chí có thể gây ra các biến chứng cấp tính như nhiễm toan ceton, đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh.
2 đồ ăn giúp kiểm soát đường huyết, dù bệnh hay không cũng nên ăn thường xuyên
Ngũ cốc nguyên cám
Ngũ cốc nguyên hạt là một nguồn cung cấp dinh dưỡng quan trọng bao gồm chất xơ, vitamin B, sắt, axit folic, selen, kali và magie. Biểu đồ đường huyết của ngũ cốc nguyên hạt có chỉ số thấp, giúp duy trì mức đường huyết ổn định cho bệnh nhân tiểu đường. Mặc dù có chứa tinh bột, nhưng ngũ cốc nguyên hạt vẫn là thực phẩm phù hợp cho người tiểu đường, có thể dùng thay cho cơm.
Bên cạnh đó, loại thực phẩm này còn giảm tiết insulin quá mức mà không gây ảnh hưởng đến mạch máu, đó là điều tốt cho người tiểu đường. Ngũ cốc cho người tiểu đường còn giúp cải thiện kháng insulin và tăng cường quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Điều quan trọng nữa là ngũ cốc này giàu chất xơ, giúp người tiểu đường cảm thấy no lâu, hạn chế hấp thu calo từ các thực phẩm khác và dễ dàng kiểm soát cân nặng.
Trứng luộc
Trứng là một thực phẩm rất phổ biến và không chỉ thơm ngon mà còn có thể được chế biến theo nhiều cách khác nhau, mang đến giá trị dinh dưỡng cho cơ thể và đặc biệt thích hợp cho người bị tiểu đường.
Trứng là một loại thực phẩm có chỉ số GI thấp, làm cho việc tiêu hóa và hấp thụ trở nên chậm hơn đối với cơ thể con người. Điều này giúp duy trì mức đường trong máu ổn định hơn và làm giảm sự biến động lớn.
Thông thường, trứng chứa một lượng lớn protein chất lượng cao. Thành phần protein trong trứng tiêu hóa chậm và có khả năng ngăn chặn quá trình tiêu hóa và hấp thu thức ăn, từ đó hỗ trợ trong việc kiểm soát mức đường huyết.
Ngoài ra, trứng còn chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như protein, phốt pho, sắt và canxi. Một quả trứng chứa khoảng 6 đến 7 gam protein, 1,5 gam phốt pho, 0,8 gam sắt và 0,6 gam canxi. Những chất dinh dưỡng này rất có ích cho sức khỏe cơ thể. Đối với người bệnh tiểu đường và những người muốn cải thiện sức khỏe, việc bổ sung đầy đủ dinh dưỡng là rất quan trọng để duy trì thể trạng tốt hơn.
