10 bước hướng dẫn dinh dưỡng vượt trội cho người mắc sỏi túi mật

Ai có nguy cơ mắc sỏi túi mật?

- Phụ nữ có khả năng mắc sỏi túi mật cao hơn nam giới.

Sỏi túi mật thường xuất hiện thường xuyên hơn ở phụ nữ, với tỷ lệ mắc bệnh gấp hai đến ba lần so với nam giới. Nguyên nhân của hiện tượng này là do hormone estrogen trong cơ thể phụ nữ kích thích gan loại bỏ cholesterol từ máu và chuyển chúng đến túi mật. Trong quá trình này, cholesterol tích tụ trong túi mật theo thời gian và hình thành các tinh thể sỏi. Nguy cơ mắc sỏi túi mật càng gia tăng khi tuổi tác càng tăng.

BÁC SĨ HỨA MINH LUÂN

Tác giả bài viết

2013 - 2019: Bác sĩ Y Đa khoa - Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.

2019 - Hiện nay: Tôi là bác sĩ chuyên khoa Ngoại tổng quát tại Bệnh viện Đa khoa Trà Vinh.

Thêm vào đó, các phụ nữ cũng trải qua giai đoạn tiền mãn kinh. Trong giai đoạn này, có những biến đổi về tâm sinh lý và nội tiết do giảm mạnh hormone nữ trong cơ thể. Do đó, phụ nữ thường sử dụng hormone thay thế để giảm các triệu chứng trong giai đoạn này. Tuy nhiên, việc sử dụng các liệu pháp hormone này cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi túi mật lên gấp 2 đến 3 lần so với những người không sử dụng.

Có yếu tố di truyền

Những người có người thân trong gia đình đã từng mắc bệnh sỏi túi mật có nguy cơ bị bệnh này cao hơn so với người khác. 30% các trường hợp sỏi túi mật liên quan đến di truyền. Một số nghiên cứu cho thấy đột biến gen ABCG8 có thể tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi túi mật. Điều này là do gen này tăng khả năng vận chuyển cholesterol từ gan đến túi mật.

Những người mắc các bệnh lý về rối loạn chuyển hoá

Các bệnh lý rối loạn chuyển hoá bao gồm rối loạn mỡ máu, tiểu đường, tăng huyết áp... Các đối tượng này có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người bình thường do nồng độ cholesterol và mật cao hơn người khác.

Những người giảm cân nhanh

Các đối tượng này có khả năng cao bị sỏi túi mật hơn. Nguyên nhân là do việc giảm cân nhanh dẫn đến sự dư thừa của cholesterol gan bài tiết để tiêu hóa thức ăn hàng ngày. Điều này gây tạo thành kết tinh cholesterol trong túi mật. Chế độ ăn uống có ảnh hưởng như thế nào đối với người mắc bệnh sỏi túi mật?

Chế độ ăn uống có tác động quan trọng đến việc hình thành sỏi túi mật. Nghiên cứu cho thấy, những người tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh có nguy cơ mắc bệnh sỏi túi mật thấp hơn.

Có một số thực phẩm giúp bảo vệ túi mật khỏe mạnh như trái cây, nước ép trái cây, rau tươi và các loại ngũ cốc. Tuy nhiên, cũng có những thực phẩm làm tăng nguy cơ mắc sỏi túi mật cao hơn. Đó bao gồm các loại thịt hộp chế biến sẵn, nước ngọt, thịt đỏ và trà.

Tóm lại, nguyên tắc chung trong chế độ ăn của người bị sỏi túi mật là tránh ăn những món ăn chứa nhiều mỡ động vật và cholesterol. Thay vào đó, chúng ta nên tập trung vào ăn những thực phẩm giàu vitamin như rau quả tươi và những loại thực phẩm có ít chất béo...

Khi bị sỏi túi mật, thay vì ăn 3 bữa chính, chúng ta nên chia nhỏ thành 5 đến 6 bữa trong ngày. Điều này giúp hệ tiêu hoá và gan không bị quá tải. Nếu ăn quá nhiều sẽ làm túi mật căng to, gây khó chịu và khó tiêu...

Người bị sỏi túi mật nên ăn gì?

Chất xơ trong thực phẩm có vai trò quan trọng trong việc tăng cường chức năng tiêu hóa. Chúng có khả năng giúp phòng ngừa tình trạng sỏi túi mật bằng cách tăng cường quá trình hấp thụ thức ăn trong ruột và giảm sự sản xuất axít mật. Có thể kể đến một số loại rau chứa nhiều chất xơ như: cải thìa, cải bó xôi, bông cải, đậu bắp, đậu lăng, củ cải, rau diếp cá, bí đao, cần tây... Ngoài ra, đại trà quả như cam, bưởi, quýt, dâu tây cũng là những nguồn thực phẩm giàu chất xơ. Không chỉ vậy, các loại hạt như hạt bí, hạt hạnh nhân, hạt hướng dương cũng rất giàu chất xơ.

Thực phẩm xuất phát từ cây cỏ

Những loại thực phẩm này cung cấp rất nhiều vitamin và khoáng chất. Chúng có tác dụng phòng ngừa bệnh tật, đặc biệt là bệnh sỏi túi mật.

Mọi người cần uống nhiều nước hàng ngày để loại bỏ các chất độc từ cơ thể, đặc biệt là những người mắc bệnh sỏi túi mật. Việc uống nhiều nước sẽ giúp tăng cường khả năng loại bỏ độc tố cho người mắc bệnh sỏi túi mật.

Đạm thực vật

Chất đạm có nguồn gốc từ thực vật là tốt cho việc xử lý sỏi túi mật. Hạt đậu như hạt hạnh nhân và hạt óc chó là những nguồn chất đạm đáng tin cậy. Cũng nên xem xét việc sử dụng đạm động vật ít chứa chất béo như thịt nạc, thịt cầm không da, và cá.

Các loại thực phẩm giàu chất béo có lợi

Chúng ta đã biết rằng ăn quá nhiều chất béo có thể tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi túi mật. Tuy nhiên, thiếu chất béo sẽ khiến túi mật không hoạt động tốt, gây rối loạn việc cung cấp mật và cũng làm tăng nguy cơ sỏi túi mật.

Vì vậy, nên sử dụng chất béo tốt ở mức độ phù hợp để duy trì tổn thương túi mật khoẻ mạnh. Các thực phẩm bog chất béo tốt bao gồm cá, bơ, các loại rau cải, hạt... Cần tránh thực phẩm không tốt cho người bị sỏi túi mật.

Ngoài việc tìm hiểu về chế độ ăn uống cho sỏi túi mật, người bệnh cũng cần biết về các thực phẩm nên tránh để giảm nguy cơ bệnh tình nặng hơn. Dưới đây là danh sách những loại thực phẩm không tốt:

- Thịt đỏ và nội tạng động vật

Đây là những món ăn ít cholesterol. Ăn quá nhiều sẽ gây khó tiêu, gây tổn thương cho gan mật và tăng kích thước sỏi.

Những loại đồ uống có tác động xấu.

như hamburgers, pizza, khoai tây chiên cũng nên được hạn chế đối với những người có vấn đề về túi mật và gan. Bởi vì chúng có thể gây ra tác động xấu đến sức khỏe gan và túi mật.

Các loại thức ăn này khi ăn vào sẽ gây khó tiêu và không tốt cho người bị sỏi túi mật. Những đồ chiên có nhiều dầu mỡ cũng khiến người bị sỏi mật khó tiêu.

Tổng kết lại, đối với người bị sỏi túi mật, nên tuân thủ một chế độ ăn cân bằng, đảm bảo các chất dinh dưỡng hợp lý và giảm lượng chất béo không tốt. Ngoài ra, cần xây dựng một lối sống lành mạnh để tránh tình trạng ứ mật, từ đó giảm thiểu sự lớn lên của sỏi.