Bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng 2 TPHCM điều trị cho trẻ mắc bệnh tay chân miệng. Ảnh: TTXVN.
Gia tăng bệnh nhân mắc
Tại Hà Nội, số lượng trường hợp mắc bệnh TCM đang có xu hướng tăng trong vài tuần gần đây. Theo dữ liệu từ CDC Hà Nội, từ đầu năm đến nay, đã có 1.657 trường hợp mắc bệnh TCM được ghi nhận ở Hà Nội, không có trường hợp tử vong. Số lượng trường hợp mắc tăng so với cùng kỳ năm 2022 (1.427 trường hợp mắc) và có xu hướng tăng trong 2 tuần gần đây.
Cụ thể, từ đầu tháng 9 đã ghi nhận 70 trường hợp mắc bệnh, nhưng từ giữa đến cuối tháng 9 đã tăng lên 139 trường hợp. CDC Hà Nội giải thích rằng, sự tăng số ca mắc bệnh là do học sinh đã quay trở lại trường học, tạo ra nhiều nguy cơ lây nhiễm nhanh chóng. Các bệnh nhân đã được phân bố rải rác tại 30/30 quận, huyện, thị xã, không có báo cáo về các ổ dịch lớn, phức tạp. Dự đoán rằng số lượng trường hợp mắc bệnh có thể tiếp tục tăng trong thời gian tới.
TS.BS Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Nhi trung ương), thông báo về hai nhóm tác nhân gây bệnh thường gặp trong TCM là Coxsackie virus A16 (CA16) và Enterovirus 71 (EV71). Trong khi trường hợp nhiễm CA16 thường biểu hiện dịch tễ nhẹ, có thể tự điều trị và chăm sóc tại nhà, thì EV71 sẽ gây ra biểu hiện bệnh nặng hơn, với nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, viêm phổi, phù phổi, suy hô hấp, suy tuần hoàn và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Một trường hợp cụ thể, bé M.Q. (12 tháng, ở Vĩnh Phúc) đã nhập viện với triệu chứng sốt cao, quấy khóc và nôn nhiều. Trước khi nhập viện, bé đã có dấu hiệu sốt cao, quấy khóc, tiêu chảy và ăn uống kém trong hai ngày trước đó. Tuy nhiên, bố mẹ cho rằng con sốt do mọc răng nên không đưa bé đi khám. Sau đó, khi bé có biểu hiện giật mình và nôn nhiều, gia đình mới đưa bé đến Bệnh viện Nhi trung ương. Tại đây, bé được chẩn đoán mắc TCM chủng virus EV71 với biến chứng viêm não.
Để phòng tránh biến chứng
Theo BS Đỗ Thị Thuý Nga - Phó trưởng khoa Nội Tổng quát, tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Nhi trung ương, có hai biến chứng phổ biến khi mắc bệnh TCM là biến chứng thần kinh và biến chứng suy hô hấp, suy tuần hoàn. Trong số đó, năm nay, bệnh viện đã thu nhận nhiều trẻ mắc biến chứng thần kinh hơn, trong đó viêm não là biểu hiện nổi bật. Các trẻ khi nhập viện thường ở trạng thái tỉnh táo, không bị rối loạn tri giác nhiều, nhưng có dấu hiệu giật mình khi ngủ và dậy; bên cạnh đó, còn xuất hiện tình trạng run chân, di chuyển không ổn định...
Theo chuyên gia y tế, bệnh TCM có nhiều biến chứng nguy hiểm và diễn biến rất nhanh sau vài giờ. Vì vậy, khi điều trị bệnh cho trẻ tại nhà, ngoài việc chăm sóc và đảm bảo uống thuốc đúng hướng dẫn của bác sĩ, cha mẹ cần theo dõi diễn biến bệnh của trẻ để kịp thời đưa đến cơ sở y tế, tránh hậu quả xấu có thể xảy ra.
Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế ngay lập tức để xác định mức độ bệnh và nhận phác đồ điều trị phù hợp. Cha mẹ không nên tự tìm hiểu thông tin trên mạng rồi tự mò thuốc, điều này có thể làm bệnh của trẻ nặng thêm.
Để phòng tránh bệnh TCM, Bộ Y tế khuyến nghị rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước nhiều lần trong ngày. Các bậc phụ huynh và nhà trường cần theo dõi sức khỏe của trẻ nhỏ để phát hiện sớm mắc TCM. Trẻ bị bệnh cần cách ly ít nhất 10 ngày kể từ khi bắt đầu có triệu chứng, không đưa trẻ đến lớp và tiếp xúc với các trẻ khác, đồng thời đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị.
Cần cẩn trọng trước các biến chứng có thể xảy ra ở trẻ nhỏ.
Theo TS Đặng Thị Thúy, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương, khi chăm sóc trẻ mắc tay chân miệng, cha mẹ cần chú ý đến những dấu hiệu nặng mà trẻ cần phải được đưa đến bệnh viện: trẻ bị sốt trên 39 độ C, nôn nhiều và giật mình. Hơn nữa, trẻ có thể thể hiện bằng việc quấy khóc, bứt rứt, khó ngủ hoặc ngủ gà, và lơ mơ. Trẻ có thể bị run chân tay, run người, không thể ngồi vững và đi loạng choạng. Da trẻ có thể nổi vân tím, vã mồ hôi và tay chân lạnh. Về hệ hô hấp, trẻ thở nhanh, thở bất thường, ngưng thở, rút lõm ngực hoặc khò khè.