Phát hiện ngạc nhiên: Loại quả phổ biến, giá hạt rẻ chứa kho báu chống ung thư

“Chất vàng” khiến cà chua thành loại quả chống ung thư

Cà chua có chứa nhiều vitamin và khoáng chất, cũng như nhiều nước và chất xơ. 100g cà chua chín tươi có thể cung cấp 13% nhu cầu hàng ngày về vitamin A, 8% nhu cầu vitamin B6 và từ 33 - 50% nhu cầu vitamin C. Ngoài ra, cà chua còn chứa vitamin B1 (0,06mg), B2 (0,04mg), PP (0,5mg) cùng các chất bổ dưỡng như đạm, đường, chất béo và khoáng vi lượng như canxi, sắt, kali, photpho...

Khi nói về lợi ích của cà chua, chúng ta thường nghĩ tới việc làm đẹp da, giảm cân, chăm sóc mắt và bảo vệ tim mạch. Tuy nhiên, cà chua còn có khả năng hỗ trợ ngăn ngừa và chống lại các bệnh ung thư một cách hiệu quả. Điều này đã được nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh.

Đó là nhờ vào chất Lycopene, một chất có mầu đỏ tươi thuộc nhóm caroten và carotenoid, có tồn tại rất nhiều trong cà chua chín. Đây là một hợp chất thực vật được tìm thấy trong nhiều loại rau quả, bao gồm cả cà chua. Mặc dù "lycopene" được đặt theo tên của cà chua, nhưng nó không chỉ có trong cà chua mà còn có mặt trong các rau quả màu đỏ khác như dưa hấu, đu đủ, ổi đỏ, bưởi đỏ, và bưởi chùm. Tuy nhiên, không có lycopene trong dâu tây hay anh đào.

Cà chua là một trong những thực phẩm giàu lycopene nhất (Ảnh minh họa)

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng cao nhất nồng độ lycopene có trong cà chua. 100g cà chua khô có chứa tới 45,9mg lycopene và cà chua nguyên chất chứa 21,8mg lycopene. Điều này vượt xa những thực phẩm màu đỏ khác đã được đề cập.

Để hiểu rõ tại sao lycopene có thể giúp cà chua trở thành một "vũ khí" chống lại ung thư, ta cần hiểu về tính chất của chất này. Lycopene thuộc nhóm carotene và có tác dụng chính là chống oxi hóa mạnh mẽ, bảo vệ cơ thể khỏi tổn hại do các gốc tự do.

Các đặc tính chống oxy hóa của lycopene giúp cân bằng mức độ gốc tự do và bảo vệ cơ thể khỏi nhiều căn bệnh mãn tính, ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của tế bào ung thư.

Thêm vào đó, polyphenol và vitamin C trong cà chua cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đối phó với ung thư. Chúng giúp làm chậm tiến trình oxy hóa, kháng viêm và ngăn ngừa hình thành khối u.

Cà chua giúp chống lại các bệnh ung thư nào?

Nói chung, chất chống oxy hóa trong quả cà chua, đặc biệt là lycopene, có khả năng giảm nguy cơ mắc và lan rộng của các loại ung thư ở nhiều mức độ khác nhau. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng cà chua đặc biệt hiệu quả trong việc phòng chống ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt và các bệnh ung thư liên quan đến tiêu hóa.

Các nhà khoa học tại Đại học Portsmouth (Vương Quốc Anh) đã tiến hành nghiên cứu về khả năng làm chậm quá trình phát triển của ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt do lycopene. Chất này giúp ngăn chặn các tín hiệu mà thường gây ra sự phát triển nhanh chóng của khối u.

Nhiều tổ chức nghiên cứu y tế hàng đầu tại Mỹ đã tham gia chương trình thử nghiệm lâm sàng quốc gia (NCT) để đánh giá hiệu quả của lycopene trong việc phòng và điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Các tổ chức bao gồm Trung tâm Ung thư MD Anderson, Trung tâm điều trị ung thư North Central và Nhóm điều trị ung thư miền Bắc Trung ương (NCCTG).

Kết quả cho thấy rằng lycopene có tác dụng tích cực trong việc giảm và ức chế ung thư tuyến tiền liệt, với giảm trung bình khoảng 15% so với những người không tiêu thụ lycopene từ cà chua.

Thêm vào đó, một nghiên cứu trên 46.000 nam giới ở Mỹ trong hơn 20 năm đã chứng minh mối liên quan đáng kể giữa việc tiêu thụ lượng lycopene cao và nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt giảm. Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí American Journal of Clinical Nutrition và đặc biệt nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc tiêu thụ nước sốt cà chua trong quá trình này.

Nước sốt cà chua đã được khẳng định là có khả năng ngăn ngừa nhiều loại ung thư (Ảnh minh họa)

Theo một nghiên cứu mới từ Trường Y Harvard (Mỹ), việc tiêu thụ cà chua và các sản phẩm từ cà chua như nước sốt cà chua và pizza ít nhất 2 lần mỗi tuần đã giảm nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt từ 21% đến 34%. Tuy nhiên, tỉ lệ này có thể thay đổi tùy thuộc vào lượng thực phẩm tiêu thụ.

Một nghiên cứu khác tại Ý đã phát hiện ra rằng tiêu thụ nhiều cà chua có thể giảm nguy cơ mắc ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hóa, khoảng 30-60%. Những người ăn ít nhất 7 khẩu phần cà chua tươi mỗi tuần có nguy cơ mắc ung thư dạ dày thấp hơn. Nghiên cứu trên động vật cũng cho thấy lycopene trong cà chua có khả năng ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư thận. Các nghiên cứu trên con người cũng cho thấy mối liên quan giữa nồng độ cao của các carotenoids, bao gồm lycopene, và nguy cơ mắc ung thư phổi và tuyến tiền liệt thấp hơn lần lượt là 32% và 50%.

Lưu ý khi ăn cà chua để chống ung thư

Mặc dù có nhiều ưu điểm, nhưng sử dụng quá nhiều cũng có thể gây ra tác dụng phụ. Một số ít trường hợp, ăn quá nhiều thực phẩm chứa nhiều Lycopene như cà chua có thể làm da thay đổi màu sắc, gọi là Lycopenodermiasau.

Bên cạnh đó, cũng đã có báo cáo về một số tác dụng phụ khi tiêu thụ lycopene ở mức cao, bao gồm tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, chướng bụng, nôn mửa và mất khẩu vị. Những triệu chứng này thường liên quan đến việc sử dụng lycopene dưới dạng bổ sung, chứ không phải qua chế độ ăn uống. Nếu bạn muốn sử dụng liều cao, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu.

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, mỗi người không nên tiêu thụ quá 30mg lượng lycopene mỗi ngày. Tuy nhiên, để có hiệu quả phòng ngừa ung thư tốt nhất, cần khoảng 15mg lycopene.

Chú ý đặc biệt rằng, cà chua chín, đặc biệt là cà chua chín đỏ, có chứa nhiều lycopene và betacarotene - các chất chống ung thư. Nên tránh ăn cà chua xanh, chưa chín hoàn toàn vì chúng không chỉ có ít dinh dưỡng mà còn gây ngộ độc và có hương vị không ngon. Ngoài ra, không nên ăn cà chua có đốm đen, bị dập nát, hoặc thối hỏng vì có thể gây nhiễm khuẩn và tăng nguy cơ mắc ung thư.

Cách chế biến cà chua nấu chín có thể làm tăng hàm lượng lycopene chống ung thư so với việc ăn cà chua tươi (Ảnh minh họa).

Các nhà nghiên cứu ở Mỹ cũng đã nhận thấy rằng, việc nấu cà chua một cách đúng cách có thể giúp chúng ta thu được hàm lượng lycopene cao hơn. Cụ thể, khi đun nóng cà chua, nồng độ lycopene và các chất chống oxy hóa có thể tăng từ 4 đến 7 lần. Điều này bởi vì lycopene có một cấu trúc dài gồm 40 carbon và để "kích thích" thành tế bào cà chua phá huỷ và giải phóng lycopene, chúng cần được "làm nóng" một cách đúng cách.

Tuy nhiên, không nên đun cà chua ở nhiệt độ quá cao một cách liên tục. Nấu ở nhiệt độ từ 80 - 100 độ C trong thời gian quá 15 phút có thể gây mất đi lượng lycopene có trong cà chua theo từng chút và giảm chất lượng của nó. Chúng ta hãy thêm dầu ăn, hoặc/và giấm để có thể tận dụng tối đa lực lượng của lycopene và tốt nhất cho sức khỏe. Lycopene có khả năng tương tác với chất mỡ, dễ tan chảy và dễ hấp thụ hơn. Ngược lại, giấm có khả năng phân tách (thủy phân liên kết hóa học của lycopene) khiến lycopene dễ phân thành chất khác.