Những thực phẩm độc hại cho gan mà bạn không ngờ tới

Gan có 4 chức năng chính, bao gồm: chức năng trao đổi chất (carbohydrate, lipid, protein...), chức năng sản xuất và tiết mật, chức năng lưu trữ vitamin và khoáng chất, chức năng xử lý độc tố và loại bỏ chúng. Đáng lo ngại là gan dễ bị tổn thương nhưng các dấu hiệu bệnh gan ở giai đoạn đầu thường không rõ ràng.

Vì vậy, bảo vệ gan khỏi những yếu tố gây hại rất quan trọng. Dưới đây là những thực phẩm gây hại nhất cho gan mà có thể bạn đang tiêu thụ hàng ngày.

1. Rượu bia

Uống rượu gây tổn hại gan và tích tụ mỡ

Nếu không uống rượu là tốt nhất. Nếu cần uống, lượng rượu nên được kiểm soát theo hướng dẫn dinh dưỡng quốc tế. Ví dụ: nên uống không quá 375ml bia 4% (khoảng 1 lon nhỏ); hoặc không quá 150ml rượu vang 10% (khoảng 1/3 ly rượu vang tiêu chuẩn, tương đương 430ml).

2. Nước ép

Ngoài ra, khi uống, nên kèm theo một ít thức ăn và uống từ từ từng ngụm nhỏ. Tránh uống đồ uống có ga cùng lúc để không gây chậm quá trình hấp thụ cồn và gây hại cho gan.

Nướp ép trái cây có xuất phát từ việc ép nước trái cây và đường, chúng có khả năng chuyển hóa thành chất béo trong gan. Khi lượng đường tiêu thụ quá nhiều, mỡ sẽ được tổng hợp và tích tụ trong tế bào gan, làm tăng nguy cơ gan bị nhiễm mỡ không liên quan đến rượu. Vì vậy, để bảo vệ gan, hạn chế tiêu thụ nướp ép trái cây quá thường xuyên và ưu tiên tiêu thụ trực tiếp trái cây, vì nó là một cách khỏe mạnh hơn và giúp tránh việc nạp quá lượng đường cần thiết cho cơ thể.

Tất nhiên, lượng trái cây nên được kiểm soát, đủ từ 200-350 gram mỗi ngày. Chẳng hạn, một quả kiwi có khoảng 100 gram, một quả táo cỡ trung bình có khoảng 200 gram. Tránh ăn quá nhiều trái cây.

Ngoài ra, hạn chế uống nước ngọt do chúng chứa nhiều đường. Hãy cố gắng giảm sự tiêu thụ nước ép càng nhiều càng tốt.

3. Chất béo chuyển hóa

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc oxy hóa dầu đậu nành và bơ thực vật dẫn đến sự chuyển hóa axit béo, gây tổn thương gan ở chuột.

Dù chỉ là thử nghiệm trên động vật, nhưng bằng chứng cho thấy axit béo chuyển hóa không có lợi cho sức khỏe tim mạch là rất rõ ràng. Vì vậy, việc kiểm soát và giảm axit béo chuyển hóa càng nhiều càng tốt vẫn cần thiết.

Cách kiểm soát là gì?

Đầu tiên, hạn chế việc ăn các món chiên, xào, rán, nướng... vì khi nấu ở nhiệt độ cao này, dầu dễ bị thay đổi cấu trúc và tạo thành axit béo chuyển hóa. Nếu bạn thích ăn, hãy sử dụng chảo chống dính để chiên, sử dụng ít dầu và đừng đợi đến khi khói dầu bốc lên mới nấu để giảm sự hình thành axit béo chuyển hóa.

Ngoài ra, cần hạn chế tiêu thụ các loại đồ ăn nhẹ chứa bơ thực vật, kem không sữa, kem thực vật, kem sữa ... và bánh.

4. Các loại hạt và ngũ cốc bị mốc

Nên tránh tiêu thụ đậu phộng và ngô trong ngũ cốc vì chúng có khả năng chứa aflatoxin cao nhất. Aflatoxin có độc tính mạnh với gan, gây ức chế quá trình tổng hợp DNA, RNA và protein trong tế bào gan, trực tiếp gây chết tế bào gan và tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan.

Do đó, nếu gặp phải hạt và ngũ cốc bị mốc, hãy vứt chúng đi ngay.

Thực phẩm khác bị mốc cũng nên bị loại bỏ, không chỉ cắt bỏ phần bị mốc và tiếp tục sử dụng phần còn lại vì khi đó, aflatoxin đã phát tán vào toàn bộ thực phẩm.

5. Tinh bột tinh chế nhiều lần

Hạn chế ăn các loại carbohydrate tinh chế như gạo trắng, bánh mì trắng, mì trắng để tránh tăng đường huyết. Gan có chức năng điều chỉnh đường huyết bằng cách chuyển hóa glycogen và các chất không đường như glycerol và axit amin thành glucose để tăng lượng đường trong máu khi đường huyết thấp. Khi lượng đường trong máu cao, gan có thể chuyển hóa đường trong máu thành glycogen và chất béo để hạ đường huyết. Nếu lượng đường trong máu luôn tăng cao, gan sẽ bị ảnh hưởng và dễ gây kiệt sức và bệnh tật.

Để giảm gánh nặng cho gan, nên ăn đa dạng các loại thực phẩm. Bổ sung rau xanh không chứa tinh bột và thực phẩm giàu chất đạm chất lượng cao trong mỗi bữa ăn. Đồng thời, đảm bảo ăn ba bữa đều đặn và có lượng thức ăn hợp lý để kiểm soát lượng đường trong máu một cách hiệu quả hơn.

Nguồn: NCCIH, Healthline