4 vùng cần tránh khi cạo gió
Theo BSCKII Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (Cơ sở 3), phương pháp cạo gió hoặc đánh gió là quá trình kích thích trực tiếp lên da, giúp cung cấp máu tăng theo tỷ lệ cục bộ tăng nhiệt. Da điều tiết nhiệt độ và cơ thể tiết mồ hôi để duy trì nhiệt độ. Phương pháp này tạo điều kiện thuận lợi cho cân bằng nhiệt độ cơ thể, loại bỏ các chất độc hại qua mồ hôi, kích thích chất cholin nội sinh giúp giảm mệt mỏi. Cạo gió còn giúp tăng tuần hoàn máu, từ đó giảm đau cục bộ.
Phương pháp cạo gió thường được áp dụng cho các trường hợp như: cảm cúm, phục hồi sau đột quỵ não, đau dạ dày/hội chứng ruột kích thích/mất ngủ; các chứng đau như đau đầu, đau cơ; bệnh phụ khoa như kinh nguyệt không đều, thống kinh.
Bác sĩ Vũ cho biết, những vị trí đánh gió an toàn là những vùng có lớp cơ dày như:
- Hai bên cổ, hai bên vai
- Hai bên thắt lưng, tỏa ra mạn sườn
- Nếu ho thì cạo dọc xương mỏ ác
- Khi nhức tay chân, hãy cạo dọc theo mặt ngoài của cánh tay và chân.
Cạo gió là phương pháp an toàn và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bác sĩ Vũ lưu ý tránh cạo gió ở những vùng sau đây:
- Vùng bụng, vùng thắt lưng của phụ nữ đang mang thai, đầu vú nữ giới
- Mắt, lỗ tai, lỗ mũi, lưỡi, môi, rốn
- Vùng có bệnh ngoài da, dị ứng da, lở loét, ung nhọt, vết thương chưa lành, chấn thương,...
- Thận trọng các vùng trên nền xương vì gây đau.
Trường hợp tuyệt đối không cạo gió
Bác sĩ Vũ lưu ý rằng khi tiến hành cạo gió, không nên chọn vật sắc có thể gây trầy da, chảy máu, nhiễm trùng, đau đớn hay co cứng cơ. Đồng thời, cần chọn vật sạch để tránh nguy cơ nhiễm trùng. Nếu cạo gió quá nhẹ, chưa đủ đỏ và ấm thì sẽ không đạt hiệu quả. Tuy nhiên, nếu cạo gió quá mạnh và quá nhiều thì có thể gây trầy xước, bầm tím, bầm dập cơ và mạch máu, dẫn đến sự mệt mỏi và làm giảm quá trình hồi phục tổn thương.
Cạo gió cũng có những trường hợp không được áp dụng rõ ràng. Các trường hợp người bệnh có các bệnh nền sau đây thì tuyệt đối không nên cạo gió:
- Người bệnh có xuất huyết giảm tiểu cầu, hôn mê gan và các bệnh có xu hướng chảy máu;
- Người bệnh sốt xuất huyết;
- Người bệnh tim nặng xuất hiện suy tim;
- Người bệnh thận xuất hiện suy thận;
Người mắc bệnh gan xơ cần đặc biệt cẩn trọng vì có nguy cơ bị phù toàn thân.
Bác sĩ Vũ nhấn mạnh rằng cần phải đưa người có nguy cơ cao bị đột quỵ (như cao huyết áp, béo phì, tiểu đường, người cao tuổi) đi bệnh viện ngay khi họ cảm thấy mệt mỏi, hoặc ngất xỉu, hoặc khó nói, hoặc yếu nửa người. Việc cạo gió không được khuyến khích vì có thể là dấu hiệu của đột quỵ.
Cạo gió là một phương pháp truyền thống phổ biến. Nếu thực hiện đúng cách, sau khi cạo gió, người bệnh sẽ cảm thấy khỏe mạnh hơn. Vì vậy, trước khi thực hiện cạo gió, cần quan sát xem người bệnh có uống rượu hay không, và hỏi xem họ có đói hay không. Người được cạo gió cần vệ sinh cơ thể sạch sẽ để tạo điều kiện cho cạo gió, đồng thời cần mặc quần áo rộng rãi và thoải mái. Chuẩn bị dụng cụ và ga giường sạch sẽ. Vị trí cạo gió cần có đủ không khí và ấm áp. Người bệnh cần được nhắc nhở nếu cảm thấy không thoải mái hoặc cần vệ sinh trước khi cạo gió. Trước khi cạo gió, cần quan sát vùng da sẽ được cạo gió.
Trong quá trình cạo gió, cần quan sát bản mặt của người bệnh và đắp khăn để giữ ấm những vùng không được cạo gió.
Sau khi cạo gió nên uống một ly trà gừng giúp làm ấm người, lưu thông khí huyết, giữ ấm cơ thể, đồng thời nằm nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh.