Viêm bàng quang cấp là gì? Khi nào thì nên đi khám?
Viêm bàng quang cấp là tình trạng thường gặp ở phụ nữ do nhiễm khuẩn đường tiết niệu. Tình trạng này gây đau đớn và khó chịu đối với bệnh nhân, và có thể trở thành vấn đề nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Ngoài ra, viêm bàng quang cũng có thể phát triển do sử dụng một số loại thuốc, xạ trị hoặc các chất kích thích tiềm ẩn, và cũng có thể xảy ra như một biến chứng của một bệnh khác.Phương pháp điều trị thông thường đối với bệnh viêm bàng quang do vi khuẩn là dùng thuốc kháng sinh.
Triệu chứng viêm bàng quang cấp gồm:
- Cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Đi tiểu thường xuyên, một lượng nhỏ
- Có máu trong nước tiểu (tiểu máu)
- Đi tiểu đục hoặc có mùi tanh nồng
- Khó chịu vùng chậu
- Cảm giác tức bụng dưới
- Sốt nhẹ
Ở trẻ nhỏ, những đợt đái dầm ban ngày mới xảy ra cũng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu.
Khám bác sĩ ngay khi có những dấu hiệu và triệu chứng viêm thận bao gồm:
- Đau hông lưng
- Sốt hoặc có cảm giác ớn lạnh
- Buồn nôn và nôn ói
Ngoài những trường hợp bệnh nhân cảm thấy đau đớn khi đi tiểu, thường xuyên đi tiểu hoặc có máu trong nước tiểu, thì cần đến khám bệnh để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nếu bạn từng bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu và hiện nay lại xuất hiện các triệu chứng tương tự, thì có khả năng bạn đang mắc lại nhiễm khuẩn này. Một trong những dấu hiệu đó là sự tái phát của triệu chứng viêm bàng quang sau khi sử dụng thuốc kháng sinh.
- Đối với nam giới khỏe mạnh, viêm bàng quang rất hiếm và cần được thăm khám kĩ.
Những nguyên nhân gây viêm bàng quang
1. Viêm bàng quang do nhiễm khuẩn:Nhiễm khuẩn đường tiết niệu thường xảy ra khi vi khuẩn từ bên ngoài xâm nhập vào qua niệu đạo và phát triển trong đó. Thường thì, vi khuẩn Escherichia coli là nguyên nhân chính gây ra viêm bàng quang.
Viêm bàng quang có thể xảy ra ở phụ nữ do quan hệ tình dục, nhưng ngay cả những phụ nữ không hoạt động tình dục cũng có thể bị nhiễm trùng đường tiết niệu dưới. Điều này bởi vì vùng kín của phụ nữ thường có sự hiện diện của vi khuẩn, có thể gây ra viêm bàng quang.
Viêm bàng quang không do nhiễm khuẩn:
Mặc dù nhiễm trùng do vi khuẩn là nguyên nhân phổ biến nhất của viêm bàng quang, tuy nhiên, nếu có những yếu tố khác không liên quan đến vi khuẩn cũng có thể dẫn đến viêm bàng quang. Điển hình là:
Viêm bàng quang kẽ:
Tình trạng viêm bàng quang mãn tính, còn được gọi là hội chứng đau bàng quang, thường không rõ ràng nguyên nhân. Hầu hết các trường hợp được phát hiện ở phụ nữ và có thể gây khó khăn trong việc chẩn đoán và điều trị.
Viêm bàng quang do sử dụng thuốc:
Nhiều loại thuốc, đặc biệt là các loại thuốc hóa trị như cyclophosphamide và ifosfamide, có thể dẫn đến viêm bàng quang khi các thành phần của thuốc bị giải phóng ra khỏi cơ thể.
Viêm bàng quang do xạ trị:
Xạ trị vùng chậu có thể gây ra những thay đổi viêm trong mô bàng quang.
Viêm bàng quang do dị vật:
Sử dụng ống thông tiểu lâu dài có thể dẫn đến nhiễm trùng do vi khuẩn và tổn thương mô, cả hai đều có thể gây viêm.
Viêm bàng quang do chất hóa học:
Một số người có khả năng mẫn cảm với các chất hóa học có trong một số sản phẩm nhất định, ví dụ như sữa tắm bong bóng, thuốc xịt vệ sinh phụ nữ hoặc dung dịch diệt tinh trùng. Điều này có thể dẫn đến phản ứng dị ứng trong bàng quang, gây nên viêm.
Viêm bàng quang kèm theo các điều kiện khác:
Viêm bàng quang không chỉ xuất hiện độc lập mà còn có thể là một biến chứng của nhiều rối loạn khác như bệnh tiểu đường, sỏi thận, tuyến tiền liệt phì đại hoặc chấn thương tủy sống.
Ai là người dễ mắc phải viêm bàng quang?
Đối với phụ nữ, khả năng bị viêm bàng quang hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu tái phát là cao hơn so với nam giới. Điều này do giải phẫu đường tiểu của phụ nữ khác với nam giới. Niệu đạo của phụ nữ ngắn hơn, dễ dàng cho vi khuẩn xâm nhập và gây ra nhiễm trùng. Vì vậy, những đối tượng nữ như phụ nữ mang thai, phụ nữ tiền mãn kinh hay phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ mắc nhiễm khuẩn niệu cao hơn so với những người khác.
Khi đang thực hiện quan hệ tình dục, vi khuẩn có thể bị đẩy vào niệu đạo, gây nguy cơ nhiễm trùng. Việc sử dụng màng chắn ngừa thai cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn niệu, đặc biệt là khi màng ngăn chứa chất diệt tinh trùng.
Khi đã vào tuổi mãn kinh, sự thay đổi nội tiết tố có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng tiểu tăng cao ở phụ nữ.
Những yếu tố nguy cơ khác cũng ảnh hưởng đến cả nam và nữ bao gồm việc cản trở dòng chảy của nước tiểu. Vấn đề này có thể xảy ra trong trường hợp có sỏi trong bàng quang hoặc ở nam giới, tuyến tiền liệt phì đại.
Các thay đổi trong hệ thống miễn dịch có thể xảy ra khi mắc các bệnh như tiểu đường, nhiễm HIV và điều trị ung thư. Sự suy giảm của hệ thống miễn dịch có thể dẫn đến tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn và trong một số trường hợp, gây ra nhiễm trùng bàng quang do vi rút. Trong trường hợp này, sử dụng ống thông tiểu kéo dài có thể được áp dụng để giúp giảm thiểu các triệu chứng.
Các biến chứng và cách phòng ngừa
Viêm bàng quang là một vấn đề sức khỏe phổ biến ở nam giới, nhưng khi được phát hiện và điều trị kịp thời, thường không gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu không được chữa trị, viêm bàng quang có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Một số biến chứng bao gồm:Viêm thận là một bệnh lý nghiêm trọng, có thể xảy ra khi viêm bàng quang không được điều trị kịp thời. Bệnh này còn được gọi là viêm thận-bể thận và có thể gây hư hại vĩnh viễn cho các cơ quan thận. Đặc biệt, trẻ em và người lớn tuổi có nguy cơ bị tổn thương thận cao nhất do triệu chứng của bệnh thường bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Do đó, việc phát hiện và điều trị bệnh sớm là rất quan trọng để tránh những biến chứng nguy hiểm.
Nếu bạn đang gặp phải bệnh viêm bàng quang, có thể xuất hiện tình trạng máu trong nước tiểu, tuy nhiên chỉ có thể nhìn thấy các tế bào máu thông qua kính hiển vi (tiểu máu vi thể), và thường sẽ hết khi được điều trị. Nếu sau khi điều trị, tình trạng tiểu máu vẫn tiếp diễn, bạn cần tìm kiếm các nguyên nhân khác. Máu trong nước tiểu (tiểu máu đại thể) có thể nhìn thấy bằng mắt thường, tuy nhiên thường không phổ biến trong viêm bàng quang do vi khuẩn, nhưng lại thường gặp trong trường hợp viêm bàng quang do hóa trị hoặc xạ trị.
Làm sao để phòng ngừa?
- Uống nhiều nước.- Đi tiểu thường xuyên. Nếu cảm thấy muốn đi tiểu, đừng trì hoãn.
Lau sạch từ phía sau lên trước sau khi đi vệ sinh để ngăn chặn vi khuẩn từ khu vực hậu môn lây lan sang âm đạo và niệu đạo. Thay vì tắm bồn, nên sử dụng vòi hoa sen để giảm thiểu nguy cơ bị nhiễm trùng đối với những người có cơ địa dễ bị nhiễm trùng.
Hãy nhẹ nhàng rửa sạch vùng da xung quanh khu vực âm đạo và hậu môn hàng ngày, nhưng không nên sử dụng xà phòng quá mạnh hoặc rửa quá mạnh để tránh làm tổn thương da mỏng manh ở những khu vực này. Sau khi quan hệ tình dục, nên đi tiểu càng sớm càng tốt và uống đầy đủ nước để giúp loại bỏ vi khuẩn trong cơ thể.
- Tránh sử dụng thuốc xịt khử mùi hoặc các sản phẩm phụ nữ ở vùng sinh dục. Các sản phẩm này có thể gây kích ứng niệu đạo và bàng quang.