Các cửa hàng cần phải đóng cửa
Vào đầu năm 2023, cửa hàng Thế Giới Di Động tại địa chỉ số 26 Phan Đăng Lưu (quận Bình Thạnh, TP.HCM) đã chính thức đóng cửa. Đây là một trong số những cửa hàng đầu tiên của công ty và đã tồn tại lâu năm. Hành động đóng cửa các cửa hàng truyền thống đánh dấu một năm khá khó khăn của Thế Giới Di Động.
Khi nền kinh tế phát triển sôi động, trên đường Phan Đăng Lưu có đến 2 cửa hàng Thế Giới Di Động nằm cách nhau khoảng 800m nhằm “chia lửa” lượng khách đông đảo tại TP.HCM. Tuy nhiên, hai năm qua, khi tình hình kinh tế ảm đạm, MWG buộc phải chia tay những "đứa con" của mình.
Cửa hàng Thế Giới Di Động tại số 26 Phan Đăng Lưu đã phải đóng cửa sau thời gian dài phục vụ khách hàng. (Ảnh: B.L)
Không chỉ có cửa hàng Thế Giới Di Động bắt đầu gặp khó khăn, nhiều cửa hàng Bách Hóa Xanh và Điện Máy Xanh cũng phải đối diện việc giảm mặt bằng kinh doanh khi doanh thu không đạt kỳ vọng.
Một đại diện của MWG đã thừa nhận rằng tập đoàn đang thực hiện các chiến lược kinh doanh cẩn trọng hơn và giảm tỷ lệ chi tiêu không cần thiết nhằm tối ưu hóa hoạt động.
Việc giảm doanh thu của Thế Giới Di Động và Điện Máy Xanh trong 10 tháng năm 2023 chỉ đạt 70.200 tỷ đồng, giảm 21% so với cùng kỳ năm 2022 và doanh thu từ kinh doanh online cũng giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái. Doanh thu thuần của MWG trong 10 tháng năm 2023 chỉ đạt hơn 98.000 tỷ đồng, giảm 14% so với cùng kỳ năm trước, dự kiến tập đoàn sẽ đóng khoảng 200 cửa hàng kém hiệu quả trong quý 4/2023.
Doanh số bán hàng của MWG trong 10 tháng năm 2023 đã giảm 14% so với cùng kỳ năm trước.
Trong cuộc gặp gỡ với các nhà đầu tư gần đây, ông Nguyễn Đức Tài – Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) MWG cho biết, các cửa hàng trước đây có doanh số 3 tỷ đồng/tháng và có lãi, nhưng hiện chỉ còn 1,5 – 2 tỷ đồng/tháng thì sẽ đạt ngưỡng EBITDA (lãi trước lãi vay, thuế và khấu hao) tối thiểu. Do đó, các cửa hàng không đem lại doanh thu sẽ bị MWG "xử lý".
"Cửa hàng nào không hiệu quả thì chúng tôi sẽ cắt giảm. Gia đình có 10 người con nhưng chỉ có 8 người con mang lại thu nhập. Việc 2 đứa con ăn bám sẽ ảnh hưởng đến thu nhập của gia đình. Chính vì vậy, MWG buộc phải cắt giảm, chỉ tập trung cho 8 người con mang tiền về”, ông Tài nói.
Ông Tài chia sẻ, MWG đang tái cấu trúc ở mọi nơi, chỉ giữ lại những thứ hiệu quả. Doanh thu chỉ “di chuyển” và không sụt giảm nhiều. Ví dụ, nếu người dân không mua ở cửa hàng 26 Phan Đăng Lưu thì họ sẽ di chuyển sang cửa hàng 153B Phan Đăng Lưu để mua hàng.
Trước đây, khi kinh tế còn tăng trưởng mạnh mẽ, chiến lược của MWG rất khác. Khi đó, cửa hàng ở số 26 Phan Đăng Lưu có doanh thu 6 tỷ đồng/tháng, MWG sẽ mở cửa hàng mới tại số 153B Phan Đăng Lưu để hai cửa hàng có tổng doanh thu là 10 tỷ đồng. Điều này giúp MWG có tổng lợi nhuận lớn hơn.
Tuy nhiên, hiện nay, mọi thứ đã thay đổi. Khi đóng cửa hàng ở số 26 Phan Đăng Lưu, MWG sẽ giảm đi 4 tỷ đồng doanh thu. Tuy nhiên, 4 tỷ đồng này không mất đi mà chuyển qua cửa hàng ở số 153B Phan Đăng Lưu.
Theo Chủ tịch HĐQT MWG, nếu doanh thu dịch chuyển là 3 tỷ đồng/tháng thì khi nhân với 10 – 20% Gross Margin (tỷ suất lợi nhuận gộp) và nhân với phần trăm chi phí (lương, thưởng) ít thì hiệu quả sẽ tối ưu hơn rất nhiều. Trong khi đó, tiền thuê mặt bằng, tiền điện MWG không phải trả thêm; tiền lương, thưởng cũng không phải trả thêm quá nhiều. Đây cũng sẽ là phương án chủ đạo của MWG trong năm 2024, đó là chỉ giữ lại những thứ hiệu quả.
Những cửa hàng mang lại hiệu quả mới sẽ được tập trung đầu tư và sử dụng nguồn lực. Những cửa hàng kém hiệu quả hoặc "ăn bám" sẽ được di dời ra khỏi tập đoàn.
Cũng theo Chủ tịch Nguyễn Đức Tài, giai đoạn "đáy" của thị trường điện máy, điện thoại chính là năm 2023, MWG sẽ nỗ lực xử lý mọi vấn đề trong năm nay. Bước qua năm 2024, MWG sẽ có một "cơ thể" khỏe khoắn, gọn gàng để đi đến tương lai.
MWG sẽ "thu mình" lại bằng cách cắt bỏ những cửa hàng kinh doanh kém hiệu quả. (Ảnh: B.L)
Tương lai "không chắc chắn"
Liên quan đến kế hoạch phát triển trong 5 năm tới, ông Nguyễn Đức Tài thông báo rằng mỗi chuỗi của MWG sẽ có các hướng đi và giai đoạn phát triển riêng biệt.
Bách Hóa Xanh đang trong giai đoạn phát triển, chiến lược kinh doanh của chuỗi này đang tập trung vào việc gia tăng doanh thu của các cửa hàng. Khi mở cửa hàng mới, việc quản lý chất lượng mở cửa hàng mới là rất quan trọng, doanh thu trên mỗi mét vuông sàn cần phải đạt mức chấp nhận được.
Ví dụ, nếu doanh thu của cửa hàng cũ là 10 triệu đồng/m2, thì cửa hàng mới cần phải đạt doanh thu 7 - 8 triệu đồng/m2, đồng thời chi phí vận hành cũng phải được kiểm soát. Mặc dù cửa hàng mới có thể phát sinh nhiều chi phí trong giai đoạn ban đầu, nhưng chi phí vận hành cần phải duy trì ở mức 70 – 80% so với cửa hàng cũ.
Những chuỗi đang tăng trưởng như Bách Hóa Xanh, Era Blue cần tập trung vào việc thúc đẩy doanh thu cửa hàng hiện có và mở thêm cửa hàng mới với chất lượng. Chi phí điều hành của cửa hàng này cần được kiểm soát và hướng đến giảm, mở rộng mạng lưới cửa hàng mà không tăng thêm nhân sự hoặc chi phí, ông Tài chia sẻ.
Theo ông Tài, đối với các chuỗi như Thế Giới Di Động hay Điện Máy Xanh, MWG vẫn tiếp tục duy trì doanh thu và thúc đẩy lợi nhuận, dù thị trường đang giảm hoặc ổn định.
MWG tiếp tục nỗ lực để tăng doanh thu của chuỗi nhà thuốc An Khang và AVAKids và đạt được điểm hòa vốn. Nếu vấn đề phát sinh trong hoạt động của AVAKids, MWG sẽ xem xét điều chỉnh chiến lược cho chuỗi cửa hàng mẹ và bé này.
Theo VTC News, hiện tại MWG đã có khoảng 5.751 cửa hàng tại Việt Nam. Trong số đó, chuỗi Điện Máy Xanh có số lượng cửa hàng lớn nhất với 2.281 cửa hàng, tiếp theo là chuỗi Bách Hóa Xanh với 1.706 cửa hàng và thứ ba là chuỗi Thế Giới Di Động với 1.158 cửa hàng. Chuỗi An Khang và AVAKids chiếm số cửa hàng còn lại.
Xét về trụ cột doanh thu, Điện Máy Xanh vẫn là “chiến binh” mang về doanh thu lớn nhất cho MWG, chiếm 47,3%. Kế đến là Bách Hóa Xanh với 25,9% và tiếp theo là Thế Giới Di Động (bao gồm Topzone) với 24,3%.
Điện Máy Xanh, Bách Hóa Xanh và Thế Giới Di Động vẫn là 3 trụ cột chính về doanh thu của MWG.
Đánh giá về tình hình kinh doanh tương lai, ông Nguyễn Đức Tài nhận định rằng tình hình kinh doanh quý 4/2023 sẽ tốt hơn quý 3. Tuy nhiên, ông không kỳ vọng nhiều vào dịp Noel hay Tết như trước đây. Ông cho rằng nếu kỳ vọng vào sự tăng trưởng mạnh mẽ trong dịp này, thì rủi ro là rất cao.
Theo ông Tài, sức mua liên quan chặt chẽ đến tình hình việc làm, gia công và xuất khẩu. Hiện nay, sức mua tại Mỹ và Châu Âu chưa có dấu hiệu tăng trưởng mạnh, do đó, Việt Nam cũng khó có sự tăng trưởng về sức mua.
"Các quốc gia phát triển gặp khó khăn thì sau 3-6 tháng, Việt Nam cũng sẽ đối mặt với khó khăn tương tự, trong khi các quốc gia khác phục hồi, Việt Nam sẽ đạt được sự phục hồi sau 3-6 tháng. Đó là nhận định dựa trên kinh nghiệm quan sát của ông Tài về quá trình phục hồi kinh tế."
Theo ông Tài, ông và đội ngũ của mình đang chuẩn bị kế hoạch cho năm 2024 và dự kiến sẽ công bố kế hoạch này vào tháng 12/2023.
Theo ông Đoàn Văn Hiểu Em, Tổng giám đốc MWG, tình hình kinh doanh điện thoại, điện máy trong quý 4/2023 không được lạc quan, tăng trưởng chậm và thậm chí không có tăng trưởng. Đây là một năm đặc biệt đối với ngành kinh doanh này.
Tổng quan về dự báo năm 2023, ngành kinh doanh điện thoại, điện máy tại Việt Nam giảm khoảng 25 – 30%. Phục hồi nền kinh tế phụ thuộc vào yếu tố vĩ mô của thế giới và Việt Nam. Tuy nhiên, việc áp dụng chính sách giá rẻ tại Thế Giới Di Động và Điện Máy Xanh đã giúp tập đoàn khôi phục 85% doanh thu trong 3 quý của năm 2023. Thị phần của MWG cũng tăng từ 5 – 25%, tùy vào nhóm hàng.
Trở đi, MWG sẽ điều chỉnh giá cả một cách cân nhắc nhằm đảm bảo cạnh tranh trên thị trường. Giám đốc điều hành Hiểu Em tin rằng, dịp cuối năm thường là thời điểm mua sắm sôi động. Tuy nhiên, do tình hình hiện tại, MWG sẽ điều chỉnh giá cả để phù hợp với nhu cầu thị trường và cải thiện hiệu suất kinh doanh.
MWG cũng chặt chẽ hơn trong việc hợp tác với các nhãn hàng để mang đến cho người tiêu dùng nhiều sự lựa chọn hơn với các sản phẩm thiết thực, tính năng vượt trội và giá cả cạnh tranh hơn.
Ngoài ra, MWG cũng mở rộng thêm danh mục sản phẩm với đồ gia dụng và phụ kiện vì chúng mang lại lợi nhuận gộp tốt. Tập đoàn cũng đưa ra nhiều phương án bán hàng cho dịp cuối năm. Với tất cả những hành động đó, MWG hy vọng lợi nhuận trong quý 4 sẽ tăng cao hơn.
Hiện nay, doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến chiếm khoảng 20% tổng doanh số của Thế Giới Di Động và Điện Máy Xanh. Ưu điểm của kênh bán hàng trực tuyến của MWG chính là chuỗi cửa hàng truyền thống. Các cửa hàng truyền thống đáp ứng nhu cầu giao hàng, lắp đặt, bảo hành… cho khách hàng tốt hơn so với các kênh bán hàng trực tuyến của các trang thương mại điện tử khác.
Nhiều nhà đầu tư cũng lo ngại về việc bán hàng xuyên biên giới của các trang thương mại điện tử Trung Quốc. Tuy nhiên, ban lãnh đạo của MWG nhận định, việc bán hàng xuyên biên giới cũng không ảnh hưởng quá nhiều đến những mặt hàng mà MWG đang kinh doanh, vì ít người mua tivi, tủ lạnh rồi “ship” qua biên giới.
Tuy nhiên, lãnh đạo của MWG thừa nhận rằng đối với các sản phẩm nhỏ như máy xay sinh tố, chậu hoa, bát chén, việc đặt hàng xuyên biên giới cũng có thể gặp phải vấn đề vận chuyển gây hư hỏng hoặc sản phẩm không có thương hiệu, chất lượng không đảm bảo nếu khách hàng không ngại.
Theo lãnh đạo của MWG, trong bối cảnh khó khăn như hiện nay, việc hợp tác lâu năm với các công ty tài chính đã giúp MWG hỗ trợ linh hoạt cho những khách hàng có nhu cầu mua trả góp. Các bên đã đồng ý và tiến hành tìm ra phương án tài chính phù hợp nhất cho khách hàng của mình.
Trước khó khăn trên thị trường, MWG đang thực hiện chiến lược giảm giá, giảm lợi nhuận để cạnh tranh và vượt lên so với các đối thủ. Công ty cũng đang tiến hành tái cấu trúc bằng việc cắt bỏ cửa hàng không hiệu quả nhằm tập trung vào những cửa hàng cốt lõi, hiệu quả hơn. Theo báo cáo mới nhất của Tổng cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 11 tháng qua ước đạt 5,667 triệu tỷ đồng, chỉ tăng 9,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Doanh thu bán lẻ hàng hóa ước đạt 4,42 triệu tỷ đồng, chiếm 78% tổng mức bán lẻ và tăng 8,6% so với cùng kỳ năm ngoái (loại trừ yếu tố giá tăng 6,8%). Trong đó, nhóm hàng vật phẩm văn hóa, giáo dục tăng 14,7%; lương thực, thực phẩm tăng 11,4%; may mặc tăng 7,6%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình tăng 6,3%; phương tiện đi lại (trừ ôtô) giảm 3,3%.
Tại các địa phương, doanh thu bán lẻ hàng hóa 11 tháng năm nay so với cùng kỳ năm trước như sau:
- Quảng Ninh tăng 12,4%
- Bình Dương tăng 10,8%
- Khánh Hòa tăng 10,7%
- Hải Phòng tăng 9,9%
- Cần Thơ tăng 9,4%
- Đồng Nai tăng 8,5%
- TP.HCM tăng 7%
- Hà Nội tăng 6,7%
- Đà Nẵng tăng 6,2%