Phó Chủ tịch Hội Gan Mật Việt Nam: 3 cách thúc đẩy sức khỏe gan toàn diện nhờ ẩm thực

Tại Việt Nam, ung thư gan đang đứng ở vị trí hàng đầu về tỷ lệ mắc mới và tử vong. Đồng thời, các bệnh lý liên quan đến gan cũng đang có xu hướng gia tăng. Nguyên nhân của tình trạng này chủ yếu liên quan đến viêm gan virus, chế độ ăn uống không đúng cách, và lối sống không lành mạnh. Điều này đều ảnh hưởng đến sức khỏe của lá gan mà không phải lúc nào cũng biết đến.

Thức ăn đường phố

Theo PGS.TS. BS Trịnh Thị Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam, việc ăn uống đúng cách có ý nghĩa rất lớn trong việc bảo vệ sức khỏe của lá gan. Gan được coi là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, có chức năng đảm nhận các phản ứng sinh hoá và lọc chất độc.

Ngày nay, với lối sống hiện đại, năng động, cách ăn uống của giới trẻ cũng đã có nhiều sự thay đổi. Thay vì ưa thích ăn những món ăn truyền thống, giới trẻ ngày nay thích ăn đồ ăn đường phố nhiều hơn. Những món ăn đường phố thường có lượng calo cao, nhiều chất béo và được chế biến bằng các phương pháp như chiên, rán, nướng. Tuy nhiên, một điều đáng lưu ý là xuất xứ của nguyên liệu trong các món ăn đường phố thường là khó kiểm soát, do đó có nguy cơ gây hại cho sức khỏe, bao gồm cả lá gan.

Thức ăn đường phố (ảnh ST)

Ăn quá nhiều thịt

Theo PGS Trịnh Thị Ngọc, để bảo vệ lá gan tốt nhất, chúng ta nên giới hạn việc ăn đồ ăn đường phố. Thay vào đó, hãy ăn các bữa ăn lành mạnh tại nhà và nấu chế biến bằng cách luộc, hấp, đồng thời tăng cường tiêu thụ rau xanh.

Ăn quá nhiều thịt

Theo Kết quả khảo sát được tiến hành bởi Tổng cục Thống kê và Viện Dinh dưỡng quốc gia trong năm 2019-2020, người Việt đã có xu hướng tiêu thụ thịt nhiều hơn.

Hiện tại, mỗi ngày trung bình một người Việt Nam tiêu thụ 136,4g thịt, so với chỉ 84g vào năm 2010. Đặc biệt, người dân thành thị tiêu thụ khoảng 155,3g thịt/người/ngày.

Theo khuyến nghị dành cho người Việt Nam, nhu cầu protein/ngày trong nhóm tuổi 19-30 là từ 68-74g đối với nam và 60-63g đối với nữ. Tổng lượng protein động vật/ tổng lượng protein tổng số nên chiếm từ 30-35%. Tỷ lệ lipid động vật/ tổng lượng lipid không nên vượt quá 60%. So với khuyến nghị này, người Việt đang tiêu thụ mức thịt cao hơn gần gấp đôi.

Theo PGS Trịnh Thị Ngọc, người trẻ hiện nay đang tiêu thụ quá nhiều thịt, điều này gây tổn thương cho các cơ quan như gan, thận và hệ tiêu hoá. Việc ăn thịt, đặc biệt là thịt chiên, rán, có thể tăng nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến mỡ máu và nhiễm mỡ gan.

Ngoài ra, theo khuyến cáo của các chuyên gia dinh dưỡng, việc tiêu thụ nhiều thịt cũng tăng cường nguy cơ mắc các bệnh mạn tính không lây như đái tháo đường, tim mạch, và huyết áp…

Gỏi, rau sống

Theo PGS Trịnh Thị Ngọc, người Việt thường ưa thích ăn các loại gỏi cá, tôm, và rau sống. Ở một số địa phương, mùa hè là thời điểm thích hợp để thưởng thức gỏi cá, vì người ta nghĩ rằng nó sẽ mang lại hương vị mát lành. Tuy nhiên, việc ăn gỏi từ các loại cá sống trong nước ngọt và rau sống trồng dưới nước có thể tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng sán lá gan. Sán lá gan có thể ký sinh trong mô gan (sán lá gan lớn) hoặc đường mật (sán lá gan nhỏ), gây hại cho gan.

Trong quá trình khám bệnh, bác sĩ Ngọc cũng đã gặp không ít trường hợp bị nhiễm sán lá gan do ăn rau sống.

Gỏi cá (ảnh ST)

Chuyên gia khuyến nghị nên hạn chế thức ăn sống và thực phẩm chế biến từ cá nước ngọt, rau sống để giảm nguy cơ nhiễm ký sinh trùng. Hạn chế hoàn toàn việc tiêu thụ ngũ cốc mốc chứa nấm gây hại cho gan.

Bên cạnh thói quen ăn uống, PGS Ngọc cũng đề nghị mọi người hạn chế uống rượu, bia. Vì rượu, bia có thể gây tổn thương gan một cách nhanh chóng. Sử dụng quá mức rượu, bia sẽ gây ra các bệnh về gan, xơ gan và thậm chí ung thư gan.

Ngoài ra, những người mắc các vấn đề về gan hoặc viêm gan virus nên theo đúng chỉ định của bác sĩ đi khám định kỳ. Còn những người khoẻ mạnh, nên đi khám siêu âm gan mỗi 6 tháng để giúp phát hiện sớm các vấn đề về gan một cách đơn giản.