Trong báo cáo hoạt động kinh doanh tháng 11/2023 vừa được công bố bởi Công ty Cổ phần Đầu tư Thế Giới Di Động (MWG), ông lớn bán lẻ này thông báo rằng đã đóng gần 150 cửa hàng Thế Giới Di Động, Điện Máy Xanh và TopZone trong tháng 10-11 (so với cuối quý III/2023). Ngoài ra, công ty cũng có kế hoạch tiếp tục đóng thêm các cửa hàng kém hiệu quả về doanh thu và lợi nhuận trong tháng 12. Lũy kế 11 tháng năm 2023, tổng doanh thu của hai chuỗi Thế Giới Di Động và Điện Máy Xanh đạt 76,7 nghìn tỷ đồng, giảm 21% so với cùng kỳ. Riêng doanh thu từ kênh online cũng giảm 12% so với cùng kỳ, chỉ còn 14,7 nghìn tỷ đồng.
Từ tháng 4/2023, MWG đã bắt đầu chiến dịch "Giá rẻ quá" để đẩy mạnh giá cả trong ngành bán lẻ điện tử, điện lạnh. Công ty tuyên bố sẽ chấm dứt tình trạng chênh lệch giá và không để điều này trở thành điểm lợi dụng của đối thủ.
Ngay cả ông Nguyễn Đức Tài còn cảnh báo đối thủ bán hàng của Apple rằng: "Với vai trò là nhà đầu tư, nếu các bạn đầu tư vào các đối thủ cạnh tranh, các bạn sẽ nghe thấy tiếng rên xiết trong thời gian sắp tới, và nó sẽ kéo dài chứ không phải ngắn hạn đâu. Các bạn cần chuẩn bị tinh thần cho điều đó".
Bẳng việc cạnh tranh giảm giá nhiều mặt hàng, MWG đã đạt được thành công trong việc tăng thị phần ít nhất 5%, tính đến tháng 8/2023. Trong cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên năm 2023 cũng diễn ra vào tháng 4, cả ông Đoàn Văn Hiểu Em và Chủ tịch Nguyễn Đức Tài đều tỏ ra lạc quan khi nhận định thị trường sẽ phục hồi vào quý III, IV năm nay.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng những dự báo này dường như không chính xác. Việc giảm giá kích cầu vẫn chưa giúp MWG thoát khỏi tình trạng suy thoái của nền kinh tế và ngành bán lẻ, khiến lời cảnh báo "tiếng rên xiết kéo dài" của Chủ tịch Nguyễn Đức Tài trở nên hiển nhiên với tình hình kinh doanh của công ty.
Trái với việc MWG đóng cửa 150 cửa hàng và dự kiến sẽ đóng tới 200 cửa hàng vào cuối năm nay, thì tình hình của các đồng nghiệp trong ngành như thế nào?
FPT Shop thuộc hệ sinh thái FPT Retail cũng đã im lặng đóng cửa một số cửa hàng. Theo báo cáo thường niên, FPT Shop mở thêm 139 cửa hàng mới, nâng quy mô lên mức 786 cửa hàng đến cuối năm 2022. Trong đó, F.Studio – chuỗi cửa hàng chuyên bán đồ Apple có 27 chi nhánh. Kết thúc 9 tháng đầu năm 2023, quy mô chuỗi FPT Shop tăng lên 791 cửa hàng. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, theo thông tin trên website, hệ thống có 758 cửa hàng trên toàn quốc, tức giảm 28 địa điểm so với cuối năm 2022 và 33 cửa hàng so với thời điểm cuối quý III/2023.
Đồng thời, chuỗi này cũng đối mặt với tình trạng sụt giảm doanh thu. Sau 9 tháng đầu năm 2023, FPT Shop ghi nhận doanh thu lũy kế đạt 12,222 nghìn tỷ, giảm 20% so với cùng kỳ.
Mặc dù, tạm thời có thể mang lại lợi ích cho người tiêu dùng, nhưng theo Giám đốc cấp cao khách hàng doanh nghiệp và trải nghiệm khách hàng FPT Retail, Ngô Quốc Bảo, đây chỉ là một cuộc chiến đánh mất của mát cả hai.
Tại sao? Khi doanh nghiệp cố gắng giảm giá và đánh bại đối thủ, người tiêu dùng có thể có lợi ngắn hạn. Tuy nhiên, giảm giá sâu sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận và dịch vụ sau bán hàng. Điều này sẽ ảnh hưởng đến người tiêu dùng trong dài hạn. Ngoài ra, khi một doanh nghiệp đánh bại đối thủ, có thể dẫn đến tình trạng độc quyền và gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Ông Bảo đã nói: "Khi người tiêu dùng bị ảnh hưởng, doanh nghiệp không có lợi nhuận và các nhà đầu tư cũng chịu thiệt hại".
Khác với FPT Shop và MWG, một nhà bán lẻ điện tử lớn khác là Chúng tôi, đã đạt 100 cửa hàng vào cuối tháng 10/2022 và hiện có 112 cửa hàng. Trong khi đó, Di Động Việt - chuỗi cửa hàng từng tuyên bố "Rẻ hơn cả loại rẻ" - ghi nhận quy mô giảm từ hơn 60 cửa hàng vào giữa năm 2023 còn 57 cửa hàng.
Hoàng Thùy