Mùa thu là thời điểm mà quả trám được thu hoạch. Loại quả này có hình dạng thoi, màu tím đậm và có vỏ màu vàng. Nó được miêu tả là có cấu trúc cứng như đá và có hương vị chua chát, đắng. Tuy nhiên, khi người ta biết cách sử dụng trám để kho thịt, kho cá, hay nhồi thịt, nó sẽ trở thành một món ăn ngọt ngào và hấp dẫn khó tin được.
Đừng bỏ qua giá trị của quả nhỏ nhặt này. Quả trám thường được gọi là "thịt của người nghèo". Trong trám chứa đựng các loại protein, lipid, axit folic, vitamin C, B1, P, chất xơ, kali, canxi, kẽm, sắt... Với hàm lượng dinh dưỡng dồi dào như vậy, trám có thể cung cấp năng lượng không thua kém cho thịt cá.
Quả trám khi được sử dụng để kho thịt, kho cá, hay nhồi thịt... sẽ mang lại hương vị ngọt bùi, hấp dẫn đến đáng kinh ngạc.
Theo y học cổ truyền, quả trám có vị chua, ngọt, chát, tính ấm, tác động lên kinh phế, giúp thanh nhiệt, giảm tình trạng khát, giải độc, làm dịu các triệu chứng viêm họng mà không gây hại cho cơ thể.
Món ăn, bài thuốc từ quả trám
Dưới đây là một số cách sử dụng quả trám trong món ăn và bài thuốc mà lương y Bùi Đắc Sáng đã chia sẻ, đây là những gợi ý cho các gia đình có thể tham khảo:1. Chữa lở miệng
Cách làm: Đem lượng quả trám vừa đủ đi đốt tồn tính, trộn cùng mỡ lợn. Bôi vào chỗ lở sẽ nhanh thuyên giảm.
2. Giảm triệu chứng đau đầu
Cách làm: Dùng 10g trám tươi không hạt, 15g hoa hành, 10g tử tô, 10g gừng tươi ép với 1,5 lít nước đến khi nước chỉ còn 500ml, chia đều vào 3 bữa, uống khi nước còn ấm để giúp giảm đau đầu. Áp dụng trong 3-5 ngày, sẽ giúp điều trị triệt để chứng đau đầu.
3. Giải nhiệt và làm sạch đường hô hấp
Cách thực hiện: Lấy 10g trám tươi đã lược bỏ hạt, 120g ngó sen tươi, 6g gừng và 150g mã thầy, đặt vào máy ép để lấy nước. Sau đó, uống đều 2 lần sau khi ăn trong vòng 30 phút. Phương pháp này có tác dụng giúp giải nhiệt, làm sạch đường hô hấp và có lợi cho hầu họng.
4. Giải ngộ độc cua cá
Cách làm: Dùng 30g trám trắng đem đi sắc với nước uống. Uống khi còn ấm sẽ nhanh khỏi.
5. Để chữa lành da bị nứt nẻ do lạnh, giá lạnh, bạn có thể làm theo các bước sau:
- Lấy một lượng hạt quả trám đủ, đem đốt để tồn tính (không đốt cháy hoàn toàn, chỉ để cháy một phần lớp ngoài khoảng 70%).
- Trộn hạt quả trám đã tồn tính với dầu mè.
- Bôi một lượng kết hợp này lên vùng da bị nứt nẻ.
6. Cách chữa trị sâu răng và đau răng
Cách thực hiện: Đầu tiên, hãy đốt quả trám cho tới khi nó trở thành than, sau đó nghiền nát thành bột nhỏ và trộn đều với một ít xạ hương. Tiếp theo, bôi và xỉa hỗn hợp này vào chỗ đau răng.
7. Để chữa ho gà và ho do cảm lạnh, ta có thể sử dụng trái trám tươi. Cách làm như sau: Bỏ hạt sắc của 10g trái trám tươi vào 1 lít nước, sau đó còn có thể thêm đường phèn. Uống hỗn hợp này khi còn ấm, 2 lần mỗi ngày sau bữa ăn trong khoảng 30 phút. Phương pháp này sẽ có tác dụng chữa ho gà và ho do cảm lạnh. Để đạt hiệu quả tốt nhất, hãy tuân thủ phương pháp này trong khoảng 7-10 ngày liên tục.
Trị đau nhức xương khớp bằng trám:
Cách thực hiện: Lột vỏ lớp sần 10g trám, rửa sạch, cắt lát và đun cùng 1 lít nước cho đến khi còn lại 1 nửa. Uống chia làm 3 lần sau bữa ăn, mỗi lần trong vòng 30 phút để đạt hiệu quả trong việc điều trị đau nhức xương khớp.
Trám là nguyên liệu của nhiều món ăn ngon.
9. Chữa chứng miệng lở, nhiệt bằng quả trám
Cách thực hiện: Lấy 50g trám đốt đập nát thành bột, rồi thoa đều lên vùng miệng bị viêm. Kết hợp với việc uống nước từ quả trám luộc để đạt hiệu quả tốt nhất.
10. Điều trị viêm họng
Cách làm: Đập vụn 10g trám và 30g rễ sậy. Đun chung với 2 lít nước cho đến khi còn 500ml. Chia đều thành 3 bữa uống để giúp giảm các triệu chứng viêm họng mạn tính do tác động của ánh nắng.
Cách thực hiện: Sử dụng 6g trám và 6g trà xanh để sắc với 1 lít nước đến khi chỉ còn nửa lượng. Để nguội tự nhiên. Sau đó, pha 1 thìa mật ong vào và uống từng ngụm, có thể trị viêm họng mạn tính.
12. Khắc phục tình trạng kiết lị bằng trái trám.
Cách làm: Hòa tan 100g trám cả hạt sắc vào 1 lít nước và đun cho đến khi nước cạn, sau đó lấy cao trám. Chia thành 3 phần và uống trước bữa ăn 30 phút để điều trị bệnh kiết lị.
13. Điều trị nứt nẻ gót chân trong thời tiết lạnh.
Cách làm: Hạt trám trắng đốt thành than, tán mịn, trộn đều với dầu thực vật, bôi vào chỗ đau.
Món ngon từ quả trám.
Giúp giải rượu
Cách làm: Rửa sạch 12 quả trám bằng nước lạnh, sau đó khía 4 - 5 vết trên mỗi quả bằng dao. Tiếp theo, điền 1,5g phèn chua vào những vết khía đó, nhai và nuốt từ từ để giải rượu. Hoặc có thể sắc nước uống từ 10 quả trám tươi.