Grab nắm bắt cơ hội phát triển trong thị trường công nghệ: Giảm nhân viên để gia tăng sự cạnh tranh

Theo đánh giá của Tạp chí Tech in Asia, việc thông tin về việc Grab cắt giảm 1.000 công việc – tương đương 11% tổng số nhân viên – đã xuất hiện nhanh chóng như một cơn lốc.

Dù không đưa ra thông tin chi tiết về thị trường hay bộ phận nào bị ảnh hưởng bởi đợt sa thải lần này, nhưng Tạp chí Tech in Asia cho biết rằng việc sa thải không chỉ ảnh hưởng đến một quốc gia cụ thể nào.

Qua việc xem xét các bài đăng trên Linkedin của những nhân viên bị sa thải, nhận thấy rằng họ đến từ các bộ phận khác nhau, bao gồm kỹ thuật, tiếp thị và nhân sự.

Theo một nhân viên chia sẻ với Tech in Asia và muốn giữ tên anh/ chị ẩn danh, bộ phận nghiên cứu người dùng cũng là một trong những bộ phận bị ảnh hưởng. Đa số cán bộ nhân viên trong bộ phận này đóng trụ sở tại Singapore và Mỹ.

Người tiết lộ tin cho biết (ngoại trừ những người bị cắt giảm) rằng "đã có một số nhân viên làm việc rất chăm chỉ bị ảnh hưởng" và mô tả tâm trạng chung của nhân viên là "buồn bã".

Tuy nhiên, Tech in Asia cho rằng, Grab có lý do chính đáng để làm như vậy. Ngay cả khi các công ty công nghệ khác ở Đông Nam Á như Sea Group và GoTo Group đã trải qua nhiều đợt cắt giảm việc làm từ năm ngoái, Giám đốc điều hành của Grab, Alex Hungate, đã cho biết vào tháng 9/2022 rằng siêu ứng dụng này "không xem mình trong số các công ty tham gia vào việc sa thải hàng loạt".

Alex Hungate nói thêm rằng công ty đã thực hiện quá trình tuyển dụng rất cẩn thận và thận trọng và kết quả là chưa đến mức "tuyệt vọng" phải ngừng tuyển dụng hoặc giảm số lượng nhân viên. Tuy nhiên, trong giai đoạn đại dịch Covid-19, Grab đã phải sa thải khoảng 5% lực lượng lao động.

Quan điểm không sa thải nhân viên của công ty đã được Anthony Tan, CEO kiêm đồng sáng lập của Grab, nhắc lại trong một bản ghi nhớ gửi nhân viên vào tháng 12 năm ngoái. Tuy nhiên, CEO Tan cũng tiết lộ rằng họ đang tạm dừng tuyển dụng các vị trí không quan trọng và áp dụng chính sách đóng băng tiền lương cho các nhà quản lý cấp cao để tránh "phản ứng tức thời" trong tương lai.

Vậy tại sao bây giờ Grab lại "quay xe"?

Sa thải nhân viên không phải là “đường tắt dẫn đến khả năng có lợi nhuận”

Tan nhanh chóng phản bác các ý kiến cho rằng việc cắt giảm nhân sự là nhằm mục đích tăng lợi nhuận.

Trong một thông báo gửi tới nhân viên, Tan nhấn mạnh rằng biện pháp này không phải là "con đường ngắn để đạt lợi nhuận". Ông cũng nhấn mạnh rằng dù có hay không cắt giảm nhân sự, công ty đang tiến đến mức hòa vốn vào năm nay.

Kết quả thực tế cho thấy, EBITDA điều chỉnh (lợi nhuận trước thuế và lãi vay) của Grab đang có sự cải thiện trong 5 quý liên tiếp.

Tuy nhiên, Tech in Asia trước đây đã nhấn mạnh rằng tổng giá trị hàng hóa (GMV) của Grab trong quý đầu tiên năm 2023 đã bị giảm sút. Để đạt được mục tiêu hòa vốn, công ty sẽ phải tăng GMV.

Theo dự đoán ban đầu, nếu Grab tiếp tục tiến theo hướng hiện tại, hoạt động vận tải và giao hàng sẽ đạt EBITDA điều chỉnh 52 triệu USD trong Quý 4. Tuy nhiên, con số này vẫn còn thiếu 14 triệu USD so với số tiền cần để thu hẹp khoảng cách 66 triệu USD trước khi hòa vốn.

Grab có thể tiết kiệm được bao nhiêu bằng cách thu hẹp lực lượng lao động?

GoTo, đối thủ của Grab, là một ví dụ tốt trong việc so sánh. Vào tháng 11/2022, công ty của Indonesia đã cắt giảm 1.300 nhân viên, đại diện cho 12% lực lượng lao động. Hành động này tương tự như việc Grab sa thải nhân viên.

Trong báo cáo kết quả kinh doanh quý 1/2023 của GoTo, công ty ước tính rằng việc giảm số lượng nhân viên vào tháng 11 đã tạo ra "khoản tiết kiệm khoảng 210 tỷ rupiah (khoảng 14 triệu USD)" trong quý vừa qua. Điều này cho thấy rằng Grab cũng có thể tiết kiệm được số tiền tương tự với đợt sa thải lần này.

Vậy câu hỏi đặt ra là, nếu việc sa thải này không phải nhằm đáp ứng các mục tiêu lợi nhuận, thì vì sao Grab lại thực hiện?

Trong thông điệp gửi tới nhân viên, Tan cho biết mục tiêu chính của động thái này là tái cơ cấu một cách chiến lược Grab để công ty có thể di chuyển nhanh hơn, làm việc thông minh hơn và điều chỉnh các nguồn lực trong danh mục đầu tư sao cho phù hợp với các chiến lược dài hạn.

Ông cũng nhấn mạnh rằng để tận dụng tối đa những cơ hội này, chúng ta cần kết hợp kích thước của chúng ta với khả năng thực hiện nhanh chóng và khả năng tiết kiệm chi phí để có thể cung cấp một cách bền vững các dịch vụ giá cả phải chăng và tiếp cận sâu rộng hơn đến công chúng.

Vị CEO này cũng nhấn mạnh tính cần thiết của việc "thích ứng với môi trường" trong đó công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo AI đang phát triển với tốc độ nhanh chóng và chi phí ngày càng tăng đã làm thay đổi bức tranh cạnh tranh.

Trên thực tế, khi chi phí vốn tăng lên, các công ty như Grab không thể tiếp tục đẩy mạnh GMV bằng cách tăng cường ưu đãi cho người tiêu dùng hoặc đối tác thương mại của họ.

Bằng cách kết hợp quy mô với chi phí phục vụ thấp nhất có thể, công ty có thể mở rộng GMV bằng cách tăng cường sự hiện diện của mình trong phân khúc dịch vụ giá cả phải chăng, một trong những lĩnh vực quan trọng của Grab.

Dù thế, vẫn còn một số câu hỏi chưa có câu trả lời.

Đầu tiên, vẫn chưa rõ tại sao cần phải có một đợt sa thải đại trà để đạt được những mục tiêu đó.

Thứ hai, nhiều vấn đề trong số này đã trở nên rõ ràng vào tháng 9 năm ngoái, khi Grab không nhận thấy có sự giảm việc làm lớn đang sắp xảy ra. Vậy từ đó đến nay, đã có sự thay đổi gì xảy ra?

Thứ ba, việc chi phí vốn tăng cao cũng đồng nghĩa với việc các công ty công nghệ đối thủ đã giới hạn việc chi tiêu cho ưu đãi và tiếp thị, và những người mới tham gia có khả năng thiếu nguồn vốn để điều hành các hoạt động. Những bước phát triển này nên giảm áp lực cạnh tranh đối với các công ty lớn hơn như Grab, đã tồn tại từ lâu.

Vấn đề có phải do các cổ đông không?

Tất nhiên, bằng cách thu nhỏ quy mô nhân viên, Grab cũng có thể cho các cổ đông thấy rằng họ đang thực sự nỗ lực giảm chi phí và tăng hiệu quả hoạt động.

Cập nhật đến tháng 3/2023, các nhà đầu tư hàng đầu của Grab bao gồm Morgan Stanley Investment Management, Capital Research & Management và Mitsubishi UFJ Kokusai Asset Management.

Không những thế, Grab còn có hiệu suất hoạt động tốt hơn Sea khi Sea đã sa thải 7.000 nhân viên trong 6 tháng đầu năm 2022.

Trong năm qua, cổ phiếu của Sea đã giảm 16% trong khi của Grab tăng 24%.

Điều gì có thể xảy ra tiếp theo?

Để đối phó với đợt sa thải này, Grab đã triển khai gói hỗ trợ toàn diện cho nhân viên bị ảnh hưởng, bao gồm cả việc thanh toán trợ cấp thôi việc và các khoản chi trả thiện chí khác. Đồng thời, công ty cũng tiếp tục mang đến các dịch vụ như bảo hiểm y tế cho nhân viên đến hết năm.

Dù nguyên nhân của việc sa thải lần này là gì, quan trọng là Grab cần đảm bảo tinh thần của nhân viên còn lại, đặc biệt là những người hiện tại có thể lo lắng rằng đây chỉ là bước đầu của những đợt sa thải tiếp theo. Với quá khứ đã từng thất hứa không sa thải, không thể loại trừ khả năng Grab sẽ cắt giảm nhân sự thêm.

Nguồn: Tech in Asia

Lý do Grab bất ngờ sa thải hơn 1.000 nhân viên