Cuộc cách mạng trong việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến

Kinh nghiệm từ địa phương

Theo ông Hoàng Minh Cường, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng, tỷ lệ đơn vị công tác trực tuyến trung bình của Hải Phòng đã tăng từ 18% năm 2021 lên 62,2% năm 2022. Trong những tháng đầu năm 2023, tỷ lệ hồ sơ trực tuyến đạt trên 94%. Thành tựu này được đạt được nhờ Hải Phòng đã đặt mục tiêu cụ thể về tỷ lệ hồ sơ dịch vụ công hoàn trình tới 35 sở, ban, ngành, quận huyện và 217 xã, phường trên toàn thành phố.

Việc giao chỉ tiêu này dựa trên số liệu thống kê về số lượng hồ sơ trực tuyến tại các Sở, ngành và địa phương, từ đó xác định tỷ lệ phù hợp làm động lực để đơn vị và địa phương hoàn thành chỉ tiêu. Một phương pháp hiệu quả mà thành phố Hải Phòng đã áp dụng là tổ chức các đoàn công tác liên ngành thường xuyên đến các cơ sở để hỗ trợ cán bộ, cung cấp sự hướng dẫn cụ thể về tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính. Sau khi hỗ trợ và hướng dẫn, các đoàn công tác sẽ tiến hành kiểm tra công tác cải cách hành chính tại các đơn vị này.

Giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm phục vụ hành chính công, xúc tiến đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh Nam Định.

Để đánh giá hoạt động của các sở, ngành, quận, huyện trong việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến, Hải Phòng đã xây dựng một bảng theo dõi tỷ lệ này theo từng tháng để kịp thời ghi nhận thành tích tốt và nhắc nhở những đơn vị chưa đạt kết quả.

Theo ông Vũ Trọng Quế, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông của tỉnh Nam Định, tỷ lệ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến tăng cao dẫn đến số lượng người dân tới Trung tâm dịch vụ hành chính công giảm. Trước đây, mỗi ngày Trung tâm này phục vụ từ 400-500 người dân, nhưng hiện nay đã giảm xuống còn khoảng 200 người/ngày. Dự kiến trong tương lai, Trung tâm hành chính công sẽ tiếp tục thu gọn. Kết quả này đã được đạt được nhờ sự quan tâm và chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh.

Ông Vũ Trọng Quế đã chia sẻ rằng, Sở TTTT Nam Định đã sẵn sàng phục vụ 24/7 và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật liên quan đến DVCTT. Điều này có thể không thể không kể đến vai trò quan trọng của các doanh nghiệp viễn thông và công nghệ trên toàn tỉnh.

Trong khi đó, Tây Ninh đã chọn mạng xã hội Zalo để tiếp cận với nhiều người dân hơn thông qua DVCTT. Ứng dụng Tây Ninh Smart là ứng dụng duy nhất sử dụng chung cho toàn bộ hệ thống chính trị của tỉnh cũng như người dân và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Hiện có khoảng 140 nghìn người đăng ký tài khoản trên Android và iOS, với hơn 30.000 người sử dụng thường xuyên hàng tháng. Thay vì tự xây dựng và quản lý kỹ thuật một ứng dụng riêng, Tây Ninh đã lựa chọn phát triển phiên bản ứng dụng Tây Ninh Smart chạy trực tiếp trên nền tảng mini app của Zalo.

Với ứng dụng mini Tây Ninh Smart, người dùng không cần tải về hay cài đặt, không cần đăng ký tài khoản như bình thường. Thay vào đó, chỉ cần quét mã QR hoặc tìm kiếm tên ứng dụng trên Zalo để sử dụng các tiện ích.

Ngoài ra, các tỉnh Bình Phước, Quảng Ninh, Yên Bái... tổ chức Tổ công nghệ số cộng đồng (CNSCĐ) đến từng nhà, hướng dẫn từng người sử dụng dịch vụ công trực tuyến (DVCTT). Tổ CNSCĐ đang đóng vai trò quan trọng trong việc giới thiệu cho người dân cách sử dụng DVCTT.

Nâng cao chất lượng

Theo ông Đỗ Lập Hiển, Giám đốc Trung tâm Công nghệ số quốc gia (Cục Chuyển đổi số Quốc gia - Bộ TTTT), Bộ đã xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá và phương pháp đánh giá chất lượng của dịch vụ công nghệ thông tin (DVCTT) trong các Bộ, ngành và tỉnh. Bộ tiêu chí đánh giá được dựa trên các cơ sở tham khảo, cập nhật và đồng bộ với hệ thống pháp lý mới nhất, gồm ba yếu tố chính: đánh giá chức năng, đánh giá hiệu năng và đánh giá khả năng truy cập thuận tiện.

Kết quả của khảo sát và đo lường chất lượng cung cấp dịch vụ công tại Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã được công bố vào đầu tháng 8. Trong số các bộ, GTVT được xếp hạng ở vị trí đầu tiên trong tổng số 20 bộ, trong khi Bộ Tài nguyên và Môi trường đứng ở vị trí thấp nhất. Đối với các tỉnh thành, Cần Thơ và Bình Dương đứng đầu, trong khi Bạc Liêu đứng cuối cùng.

Người dân đến làm thủ tục hành chính tại quầy thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bình Dương. Ảnh: Chí Tưởng/TTXVN

Sau khi được xếp hạng qua khảo sát, Bộ TTTT đã ra hướng dẫn rõ ràng về việc thực hiện các nội dung theo thời gian như sau: Trước tháng 8, các bộ ngành, địa phương sẽ tiến hành kiểm tra, cập nhật, bổ sung hoặc ban hành kế hoạch hành động năm 2023 nhằm nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến với việc rõ ràng nhiệm vụ, tổ chức chủ trì, nguồn lực và thời hạn hoàn thành cụ thể, ban hành văn bản chỉ đạo tiêu chuẩn tỷ lệ hồ sơ trực tuyến tới từng người đứng đầu cơ quan, đơn vị thuộc bộ, tỉnh cho năm 2023; Nghiên cứu và có chính sách giảm phí, lệ phí để thúc đẩy người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến; Ban hành chính sách giảm thời gian xử lý hồ sơ trực tuyến để khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến; Kết nối Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh với Hệ thống thông tin của Kho bạc Nhà nước, Thuế để thực hiện thanh toán trực tuyến dịch vụ công theo quy định.

Trong tháng 9, các bộ ngành, địa phương sẽ kiểm tra lại các thủ tục hành chính, dịch vụ công trực tuyến, ưu tiên thực hiện giản đơn hóa, tái cấu trúc lại quy trình thực hiện cho 25 dịch vụ công thiết yếu và được nhiều người sử dụng nhằm loại bỏ các bước trung gian không cần thiết, lược bỏ các phần hồ sơ đã được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân khi tiếp cận và sử dụng.

Vào tháng 12/2023, các cơ quan và địa phương sẽ triển khai việc lưu trữ dữ liệu cá nhân và tổ chức trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ và cấp tỉnh, nhằm phục vụ việc chia sẻ và tái sử dụng dữ liệu trong dịch vụ công.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, đã đến lúc thay đổi căn bản cách cung cấp dịch vụ công trực tuyến, cũng như nhận thức, tiếp cận và phương pháp thực hiện. Hai vấn đề quan trọng là dịch vụ trực tuyến toàn diện và chất lượng dịch vụ trực tuyến phải được tập trung. Dịch vụ trực tuyến toàn diện cho phép người dân tự thực hiện từ nhà mà không cần đến cơ quan nhà nước. Chất lượng dịch vụ công trực tuyến làm cho quá trình đơn giản, tiện lợi và nhanh chóng. Điều này sẽ đảm bảo rằng đại đa số người dân sẽ sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Trước tình hình nêu trên, chúng ta cần quyết tâm thực hiện sự thay đổi căn bản trong việc cung cấp dịch vụ công trong thời đại số hóa. Chúng ta sẽ kết thúc giai đoạn chính phủ điện tử vào năm 2025 và chuyển sang giai đoạn chính phủ số. Giai đoạn 2023-2025 sẽ là giai đoạn kết hợp giữa chính phủ điện tử và chính phủ số. Việc thay đổi cơ bản về dịch vụ công trong Việt Nam sẽ được thực hiện bởi các bộ, ngành và địa phương, như Bộ trưởng Bộ TTTT Nguyễn Mạnh Hùng đã cho biết.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng kêu gọi các doanh nghiệp công nghệ số cung cấp giải pháp dịch vụ công trong hình thức nền tảng số, mang tính chung, triển khai nhanh chóng, nâng cấp linh hoạt, với giá thành thấp và đáng tin cậy. Với tinh thần "Make In Vietnam", Bộ TTTT sẽ là cầu nối của chính phủ để hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ số trong việc phát triển trong nước.