Cơ bụng là một trong những cơ quan hoạt động chăm chỉ nhất trên cơ thể. Chúng đóng vai trò quan trọng trong hầu hết các hoạt động của cơ thể, giữ cho cơ thể cân đối và ổn định, bảo vệ cột sống và đảm bảo sự định vị chính xác của các cơ quan nội tạng. Tuy nhiên, những vấn đề sức khỏe và căng cơ không cần thiết trong cuộc sống hàng ngày có thể gây ra sự mất cân đối cho cơ bụng của bạn.
Cùng với thời gian, điều này có thể dẫn đến một hiện tượng được gọi là "hội chứng đồng hồ cát" - một sự thay đổi không mong muốn trong cấu trúc bụng, có thể gây ra nếp nhăn rõ ràng ở vùng giữa bụng. Điều đáng chú ý là tình trạng này còn có thể ảnh hưởng xấu đến các cơ quan nội tạng và các bộ phận khác của cơ thể nếu không được điều trị kịp thời.
Có 4 nguyên nhân chính gây ra hiện tượng đồng hồ cát. Tất cả đều dẫn đến sự mất cân bằng chức năng của cơ bụng:
Nguyên nhân đầu tiên là do một số bệnh lý bẩm sinh (như tật nứt thành bụng hoặc thoát vị rốn) khiến cơ bụng phát triển không đúng cách, gây ra mất cân đối cơ.
Nguyên nhân phổ biến khiến cơ bụng đau là do đứng dậy quá nhanh.
Đau bụng (dẫu có xuất phát từ các vấn đề về dạ dày, gan hay túi mật) có thể khiến người ta tự nguyện hoặc không tự nguyện kéo co cơ bụng nhằm giảm hoặc tránh đau.
Tuy nhiên, một nguyên nhân gây bất ngờ khác của hội chứng "đồng hồ cát" có thể là vấn đề hình ảnh cơ thể, một vấn đề ngày càng trở nên phổ biến. Những người có thể cảm thấy thiếu an toàn với cơ thể của mình hoặc muốn có vóc dáng bụng phẳng hơn từ mặt thẩm mỹ, sẽ tự ý kéo co bụng.
Phân tích của Giáo sư Adam Taylor - Giám đốc Trung tâm Học tập Giải phẫu Lâm sàng, Đại học Lancaster (Anh):
Khi chúng ta co bụng lại, cơ bụng trực tràng (còn được gọi là cơ "sáu múi") sẽ co quắp. Tuy nhiên, do chúng ta tích trữ nhiều mô mỡ ở vùng bụng dưới, các cơ ở phần trên của dạ dày hoạt động nhiều hơn. Kết quả là bụng sẽ xuất hiện nếp gấp hoặc nhăn trong thời gian dài, kéo rốn lên cao hơn.
Số lượng người mắc 'hội chứng đồng hồ cát' trên toàn thế giới vẫn chưa biết rõ. Ảnh: Adragan/Shutterstock
Dù nguyên nhân là gì - có phải do tình nguyện hay không - việc hóp bụng tạo ra áp lực lớn hơn lên lưng dưới và cổ.
Việc co bụng cũng làm giảm không gian cho các cơ quan trong bụng. Nếu ví bụng như một tube kem đánh răng, nén ở giữa sẽ tạo ra áp lực ở phía trên và dưới. Áp lực ở phía trên ảnh hưởng đến việc thở bằng cách làm cơ hoành (cơ chính liên quan đến việc hút không khí vào) không thể kéo xuống xa. Áp lực ở phía dưới gây lực lên các cơ sàn chậu vì khoang bụng giảm thể tích khi bụng bị co lại. Đồng thời, áp lực cũng tác động lên các khớp xương sống và xương chậu do cơ bụng ít hoạt động để hấp thụ lực căng thẳng.
Mặc dù có một số nghiên cứu hạn chế về ảnh hưởng của hội chứng đồng hồ cát đối với khả năng thở, nhưng nghiên cứu về đai bụng (khi bụng hoặc một phần được buộc lại để hỗ trợ phục hồi sau chấn thương hoặc phẫu thuật) đã chỉ ra làm giảm 34% lượng không khí thở ra và giảm 27% - 40% tổng dung tích phổi.
Nhiều người freiwillig bóp cơ bụng để tạo vẻ ngoại hình đẹp hơn, tuy nhiên, cách này không tốt cho sức khỏe nội tạng của bạn. Ảnh minh họa: Sirisab / Shutterstock
Việc này không rõ liệu có ảnh hưởng đến khả năng hô hấp và sự thay đổi lâu dài hay không. Tuy nhiên, trong thời gian ngắn, nó có thể làm cho việc tập thể dục trở nên khó khăn hơn - và bạn cũng có thể trở nên mệt mỏi sớm hơn do lượng oxy trong máu giảm.
Theo Giáo sư Adam Taylor, hội chứng đồng hồ cát có thể được đảo ngược. Điều này có nghĩa là chúng ta có thể điều trị sự mất cân bằng cơ bắp bằng cách tăng cường sức mạnh cho tất cả các cơ cốt lõi thông qua việc thực hiện các bài tập thể lực. Bên cạnh đó, các hoạt động như yoga hoặc pilates cũng có thể giúp thư giãn các cơ.
Cũng có nhiều phương pháp khác để tránh hội chứng này. Nếu bạn gặp đau bụng không rõ nguyên nhân hoặc kéo dài, bạn nên đi khám bác sĩ - không chỉ để ngăn ngừa sự mất cân bằng cơ bắp mà còn để điều trị nguyên nhân gốc rễ của cơn đau.
Nếu bạn muốn tạo dáng cơ bắp và tăng cường sức mạnh cho vùng cơ và lưng, hãy thử các bài tập sau đây để duy trì tư thế đẹp và làm phẳng bụng.
Nguồn: The Conversation