Ảnh: Hữu Hưng
Vào ngày 14/8/2023, dịch vụ chuyển phát nhanh Xanh SM Bike đã chính thức đi vào hoạt động tại khu vực đầu tiên - Hà Nội. Đây là một dịch vụ vận chuyển hành khách bằng xe máy điện VinFast do Công ty GSM cung cấp, được giới thiệu chỉ sau 4 tháng kể từ khi dịch vụ Xanh SM Taxi ra mắt.
Xanh SM đáng chú ý còn cung cấp dịch vụ "Xanh 2 School" chuyên dành riêng để đưa đón học sinh và sinh viên đến trường theo giờ linh hoạt và theo tuyến cố định.
Cụ thể, gói dịch vụ độc quyền để đến trường dành cho khách hàng là các Trường học, phụ huynh học sinh sử dụng các loại xe VinFast VFe34, VF5 plus và VF 8. Gói dịch vụ theo yêu cầu cũng được cung cấp cho khách hàng là các Trường học, phụ huynh học sinh sử dụng các loại xe VinFast VFe34, VF5 plus và VF 8. Khách hàng có thể lựa chọn gói dịch vụ linh hoạt bằng xe máy điện dành riêng cho phụ huynh học sinh sử dụng loại xe là FelizS.
Quy mô của ngành gọi xe công nghệ tại Việt Nam được ước tính sẽ đạt 3 tỷ USD vào năm 2022 và lên đến 5 tỷ USD vào năm 2025, với tỷ lệ tăng trưởng kép là 21%. Nhiều công ty lớn như Grab, Be, Ahamove và Gojek hiện đang hoạt động trong ngành này.
Dịch vụ đưa đón học sinh, sinh viên là một thị trường tiềm năng lớn vì dự đoán cho năm học 2022-2023 có hơn 23 triệu học sinh trên toàn quốc, cùng với nhiều sinh viên tập trung tại các thành phố lớn.
Đưa đón con đi học là việc làm quen thuộc hàng ngày của cha mẹ, tuy nhiên không phải ai cũng dễ dàng thực hiện. Cha mẹ phải đồng thời đưa đón con đi học đúng giờ và đảm bảo công việc của mình, mà không kể đến tình trạng tắc đường gây khó khăn trong quá trình di chuyển.
Vì thế, nhiều phụ huynh hiện nay đang tận dụng các dịch vụ xe trường hoặc dịch vụ ngoài để đưa đón con em. Có nhiều công ty trên thị trường cung cấp dịch vụ này, có giá từ 2 đến 3 triệu đồng/tháng, tuỳ thuộc vào khoảng cách và có hai loại phương tiện là xe máy và ô tô với các loại 4 chỗ, 7 chỗ và 16 chỗ. Đa số các dịch vụ này đều dựa trên các thỏa thuận giữa phụ huynh và nhà cung cấp. Tuy nhiên, hầu hết các công ty cung cấp dịch vụ này đều là các doanh nghiệp nhỏ tự trực tiếp hoạt động.
Chị Hoa có con đã học tại một trường ở Hà Nội cho biết, ngoài việc tìm hiểu các dịch vụ đưa đón con qua các công ty chuyên phục vụ vận tải trong nội thành, chị cũng tham gia vào nhiều diễn đàn để tìm kiếm dịch vụ xe cá nhân từ 5 đến 7 chỗ. Tuy nhiên, các tài xế chỉ chấp nhận các tuyến đường dễ đi theo phong cách cá nhân của họ, hàng xóm chỉ đưa ra giới hạn theo dõi tình trạng đường đi, và nếu may mắn tìm thấy một tài xế thì giá cước cũng không hề rẻ.
Việc đưa đón con trong thời gian Hà Nội cho học sinh trở lại trường, nếu sử dụng dịch vụ Grabcar thì chi phí đưa đón con của chị Hoa có thể phải đội lên hàng triệu đồng/tháng.
Mô hình tiềm năng trên thế giới
Theo nghiên cứu, mô hình dịch vụ đưa đón học sinh, sinh viên của các ứng dụng gọi xe công nghệ đang phát triển mạnh trên toàn cầu. Có nhiều hãng công nghệ được đánh giá là "Uber cho trẻ em" như Zum, ZemCar, GoKid, Kango, Bubbl và HopSkipDrive (Mỹ),... Đáng chú ý, Zum sử dụng đa phần xe điện trong hoạt động của mình.
Các hãng và phụ huynh cùng nhà trường hợp tác để sắp xếp việc đưa đón học sinh bằng các phương tiện khác ngoài xe bus trường học thông thường. Tài xế của các công ty vận tải này được đào tạo về kỹ năng chăm sóc trẻ em và đã vượt qua các quy trình kiểm tra lý lịch nghiêm ngặt.
Qua việc sử dụng ứng dụng, hệ thống định vị địa lý và các cảm biến, công ty có thể theo dõi các chuyến đi theo thời gian thực và nắm bắt các tình huống có thể xảy ra. Hệ thống này được thiết kế để phục vụ học sinh mà không yêu cầu sử dụng điện thoại thông minh và được giám sát bởi phụ huynh và nhà trường.
Doanh thu hàng năm ước tính của Zum hiện đạt 26,2 triệu USD trong khi HopSkipDrive đạt 37,8 triệu USD theo GrowJo.
Thị trường này đang thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư lớn trên toàn cầu, dẫn đến việc họ tiếp tục đầu tư số vốn đáng kể vào ngành này. Zum đã thành công trong việc thu hút 44 triệu USD trong vòng cấp vốn Series C tháng 2/2019, với sự điều dẫn của BMW i Ventures. Đáng chú ý, họ tiếp tục thu vốn thành công 130 triệu USD trong vòng cấp vốn Series D vào năm 2021, nâng tổng số tiền tài trợ của công ty lên hơn 200 triệu USD.
Năm 2022, HopSkipDrive, một công ty khởi nghiệp đã tồn tại trong 9 năm và có trụ sở tại Los Angeles, Mỹ đã thu hút được 37 triệu USD đầu tư từ Energy Impact Partners, Keyframe Capital, FirstMark Capital và Alumni Ventures.
Tại Việt Nam, các công ty đặt xe lớn như Grab, Gojek và Be vẫn chưa tham gia vào lĩnh vực này. Việc Xanh SM tấn công thị trường này đang mang đến thêm sự lựa chọn cho các bậc phụ huynh trong thời gian gần đây và mở ra một hướng đi mới cho các hãng đặt xe công nghệ trên thị trường hiện nay.