TP Hồ Chí Minh: Một ca phẫu thuật xuyên tử cung định cứu sống thai nhi mắc bệnh tim bẩm sinh đáng kể

Trong quá trình khám thai, bác sĩ phát hiện bào thai của N.P.P.A. (27 tuổi, địa chỉ tại Quận 3, TP. Hồ Chí Minh) có dấu hiệu bất thường về tim khi thai được 21 tuần, và sau khi chẩn đoán là hẹp van động mạch chủ tiến triển, bà đã được tiến hành chọc ối để xét nghiệm di truyền Array nhằm kiểm tra dấu hiệu bất thường.

Đến ngày 11/1/2024, thai phụ đang mang thai 29 tuần với tình trạng hẹp van động mạch chủ trở nên nghiêm trọng hơn, đường kính van chỉ còn 2.6 mm, vận tốc máu qua van động mạch chủ đạt 300cm/s, gây ra thiểu số sản thất trái nặng hơn, và trào ngược van 2 lá ở mức độ nghiêm trọng.

Các chuyên gia bào thai và tim mạch trẻ em hội chẩn đồng tình rằng nếu không can thiệp cấp cứu hoặc can thiệp muộn sau 30 tuần thai để nong van động mạch chủ, khả năng cao thai nghén sẽ mất (tỉ lệ thai lưu > 50%) hoặc gặp hội chứng thiểu sản thất trái và thành tim 1 thất (trẻ sơ sinh sẽ cần phẫu thuật nhiều giai đoạn để cải thiện tuần hoàn 1 thất hoặc điều trị triệt để bằng ghép tim).

Các chuyên gia tim mạch đồng thuận rằng can thiệp tim mạch bào thai tại thời điểm này là thích hợp. Tuy nhiên, việc can thiệp thông tim có thể không thuận lợi vì thai nhi có thể dư ối, thay đổi ngôi liên tục và tư thế, điều này gây khó khăn trong việc thực hiện thủ thuật và có thể dẫn đến thất bại, cần phải giải thích rủi ro về mất tim thai trong quá trình can thiệp.

Vào lúc 9h15 ngày 12/1/2024, đội ngũ chuyên gia trong lĩnh vực can thiệp bào thai và can thiệp thông tim cho trẻ em từ Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1 đã bắt đầu thực hiện can thiệp thông tim xuyên tử cung cho một bà mẹ mang thai. Quá trình phẫu thuật đặc biệt này diễn ra theo dự đoán và đánh giá của các chuyên gia tim mạch trẻ em, vì thai nhi thường hay thay đổi tư thế liên tục, việc đưa kim qua buồng tim trái và đặt lên van động mạch chủ rất khó khăn.

Bà mẹ được tạo tê tủy sống trước khi tiến hành kiểm tra lại vị trí của thai qua siêu âm. Do vị trí thai không thuận lợi, buồng tim trái nằm ngửa trong khi thai nhi lại nằm sấp, điều này đẩy đội ngũ phẫu thuật can thiệp bào thai phải sử dụng các công cụ và kỹ thuật đặc biệt để xoay thai nhi về vị trí thích hợp nhất, tức là thai nhi nằm ngửa và buồng tim tiếp xúc trực tiếp với thành trước tử cung. Quá trình này kéo dài hơn 40 phút trước khi đạt được kết quả như mong đợi.

Sau đó, nhóm tiến hành tiêm thuốc vào đùi thai nhi để gây mê. Khi kim được đưa vào buồng thất trái, phát hiện thất trái nhỏ và dày do thiểu sản thất, nhóm chuyên gia từ Bệnh viện Từ Dũ đã gặp nhiều khó khăn và mất khá nhiều thời gian (20 phút) mới đưa kim vào đúng vị trí. Sau đó, chuyển tiếp cho ê-kíp thông van tim từ Bệnh viện Nhi đồng 1 để nốt công đoạn quan trọng cuối cùng - là nong van động mạch chủ.

Sau khi nong, kiểm tra dòng chảy qua van động mạch chủ được thực hiện và kết quả là tốt. Siêu âm kiểm tra sau can thiệp: luồng thông PFO shunt phải - trái, vận tốc qua van động mạch chủ 180 cm/s, không ghi nhận hở chủ, nhịp tim thai 188 lần/phút, có có tràn dịch màng ngoài tim nhẹ 4,5 mm.

Sau phẫu thuật, sản phụ tiếp tục được theo dõi tại phòng mổ trong 15 phút và tình trạng tràn dịch màng ngoài tim thai ổn định. Quá trình phẫu thuật kết thúc vào lúc 11h.

Sau đó, thai phụ tiếp tục được quan sát chặt chẽ và đến 13h ngày 12/1/2024, tình trạng tràn dịch màng ngoài tim thai đã được kiểm soát tốt, nhịp tim thai bình thường và tình trạng sản phụ ổn định.

Quá trình theo dõi thai kỳ trong thời gian tới sẽ được thực hiện thông qua sự hợp tác chặt chẽ và hiệu quả giữa hai bệnh viện, nhằm mục tiêu mang lại niềm vui cho cả gia đình khi cả mẹ và em bé đều khỏe mạnh, hạnh phúc.