Sốt mò: Nguy hiểm đến tính mạng nếu bỏ qua

Em Nguyễn Thanh Tùng, 17 tuổi, đến từ xã Phúc Ninh, huyện Yên Sơn đã bị sốt cao liên tục sau khi đi bắt ong mật trong rừng. Mặc dù đã được khám và điều trị tại các trạm y tế xã và huyện, tình trạng sốt vẫn không giảm, đôi khi còn lên đến hơn 40 độ, kèm theo cảm giác đau nhức đầu và đỏ mắt. Chị Nguyễn Thị Hoa, mẹ của Tùng, cho biết gia đình đã cho uống thuốc hạ sốt và truyền dịch tại trạm y tế, nhưng không hiệu quả. Vì lo sợ con mắc phải bệnh nguy hiểm, gia đình đã quyết định đưa Tùng lên Bệnh viện ĐK tỉnh Tuyên Quang.

Khi được khám bệnh sau khi nhập viện, bệnh nhân Nguyễn Thanh Tùng đã được hỏi tiền sử bệnh và thăm khám. Kết quả, các bác sỹ đã phát hiện một vết loét đã đóng vảy đen xuất hiện ở mạn sườn giống như biểu hiện của bệnh sốt mò. Đây là lần đầu tiên gia đình chị Hoa nghe đến căn bệnh này.

Chị Hoa chia sẻ rằng trước đó chưa từng nghe về bệnh sốt mò và không biết cách điều trị. Tuy nhiên sau khi điều trị tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Tuyên Quang trong 2 ngày, cháu của chị đã khỏi bệnh. Theo phó Trưởng Khoa Nội tổng hợp - bác sĩ Đoàn Thị Thúy Tình, bệnh sốt mò thường gặp vào mùa mưa nóng từ tháng 5 đến tháng 10, đặc biệt là khi người dân đi rừng bắt ong hoặc khách du lịch đi vào những khu vực có bụi cây rậm rạp và dễ bị con mò đốt gây ra. Dù vậy, các triệu chứng của bệnh thường dễ bị nhầm lẫn với ốm sốt thông thường, điều này khiến cho việc phát hiện bệnh trở nên khó khăn hơn.

Bệnh nhân đến khám với triệu chứng sốt kéo dài một tuần tại nhà, đã điều trị tại các trạm y tế xã phường nhưng không có cải thiện, sốt liên tục ở mức 39-40 độ C. Không có triệu chứng ho và tổn thương nhiễm trùng nào khác. Đồng thời, Bệnh viện ĐK tỉnh Tuyên Quang cũng đã tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân khác có triệu chứng sốt mò sau khi đi rừng. May mắn, cả hai bệnh nhân đều được phát hiện và điều trị kịp thời, không gây biến chứng nguy hiểm.

Các triệu chứng của bệnh sốt mò bao gồm sốt cao, đau đầu, đau đốt sống, đau bụng, mất cảm giác, và các dấu hiệu da như phát ban, sưng, đỏ và bong tróc. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm não, suy tim, suy thận và thậm chí tử vong. Việc phòng ngừa bệnh sốt mò là rất quan trọng, bao gồm việc giảm thiểu tiếp xúc với các động vật trung gian và sử dụng thuốc chống sốt mò khi cần thiết.

Ấu trùng mò thường lựa chọn đốt vào các vùng da mềm và ẩm như bộ phận sinh dục, hậu môn, nách, bẹn, cổ và mi mắt. Vết đốt ban đầu không gây đau nên người bệnh thường không để ý. Tuy nhiên, sau khoảng từ 6 đến 12 ngày bị đốt, người bệnh sẽ bắt đầu xuất hiện các triệu chứng như sốt cao liên tục, đau đầu, đau toàn thân, mệt mỏi, da và mắt sưng huyết và có thể xuất hiện ban đỏ trên da. Ban đầu, nơi bị đốt sẽ xuất hiện nốt phỏng nước nhỏ, sau đó vết đốt sẽ trở nên đen và li ti, khiến da trở nên lõm nhỏ.

Bệnh sốt mò thường có các triệu chứng tương đồng với cảm cúm, sốt phát ban và sốt xuất huyết, do đó rất khó để phân biệt với các bệnh sốt khác. Nếu không được điều trị bằng kháng sinh đúng cách và kịp thời, bệnh sốt mò có thể tiến triển nặng và dẫn đến các biến chứng như suy đa tạng, bao gồm suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy gan, suy thận, rối loạn đông máu và có thể gây tử vong.

PGS.TS Nguyễn Đăng Mạnh nhấn mạnh rằng để nhận biết bệnh sốt mò, cần chú ý đến những đặc điểm về yếu tố dịch tễ, như là vừa trở về từ khu vực rừng núi rậm rạp, bờ sông hay bờ suối.

Các triệu chứng bao gồm sốt cao liên tục từ 39-40 độ C, kèm theo đau đầu, mệt mỏi, da và mắt sưng huyết, cùng với khả năng xuất hiện ban đỏ trên da. Ngoài ra, trên cơ thể còn có vết loét hình tròn hoặc bầu dục có đường kính từ 1mm đến 2cm, thường xuất hiện ở vùng kín như nách, bẹn, bộ phận sinh dục, và có vảy đen, cứng phủ trên một nốt sẩn có gờ cứng. Điều đặc biệt là vết loét không gây đau hay ngứa và có nổi hạch xung quanh.

Khi vết loét do con mò đốt đóng vảy đen xuất hiện trên da, đây là dấu hiệu cần đến ngay các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Theo PGS.TS Nguyễn Đăng Mạnh, chỉ có một số loại kháng sinh cổ điển đặc hiệu với bệnh sốt mò, các loại kháng sinh mới phổ biến hiện nay thường không hiệu quả. Vì vậy, người dân không nên tự ý điều trị tại nhà để tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Hướng dẫn phòng chống sốt mò

Để phòng chống bệnh sốt mò hiệu quả, bạn nên tích cực phát quang khu vực quanh nhà ở, dọn dẹp sạch cỏ dại, cây cối um tùm và diệt chuột, các loại gặm nhấm. Hơn nữa, bạn cần phải khơi thông cống rãnh, và định kỳ phun thuốc diệt côn trùng 6 tháng/lần để đảm bảo sự an toàn cho sức khỏe của gia đình.

Tránh để quần áo ở những nơi ẩm ướt để tránh sự tấn công của ấu trùng. Khi đi vào khu rừng, hãy tránh nghỉ ngơi dưới những khu vực có nhiều cây cỏ rậm rạp, cỏ dại và đất mùn. Hạn chế nằm trên mặt đất và mặc quần áo kín đáo, đi giày cao cổ để bảo vệ chân. Ngoài ra, cũng nên sử dụng thuốc xua đuổi côn trùng và bôi lên vùng da trống để tránh bị côn trùng cắn.

Khi bị sốt cao không rõ nguyên nhân, cần kiểm tra toàn bộ bề mặt da trên cơ thể để tìm kiếm các vết bất thường. Sau đó, cần đưa ngay đến các cơ sở y tế để được các bác sĩ khám bệnh, chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh các hậu quả xấu sau này.