Trong số nhiều loại ung thư, ung thư gan được xem là một loại ung thư ẩn lấp. Do gan có khả năng tích trữ mạnh mẽ, khi bị mắc bệnh không có dấu hiệu rõ ràng, rất dễ bị bỏ qua và bỏ lỡ thời điểm điều trị tốt nhất.
Vì vậy, mọi người đều cần quan tâm đến ung thư gan, đặc biệt là những người thuộc nhóm nguy cơ cao sau đây:
1. Uống quá nhiều rượu bia
Rượu bia đặc biệt có thể gây tổn hại đối với gan. Tác động của chúng làm gan bị xơ cứng nhanh chóng, gây thay thế các tế bào gan bình thường bằng các mô sẹo khó khắc phục và dễ dẫn đến ung thư. Chính rượu bia cũng là một yếu tố chủ đạo trong việc gây ra ung thư khi được tiêu thụ quá nhiều. Khi rượu bia nhập vào cơ thể, dưới sự tác động của các enzyme, nó có thể chuyển hóa thành chất acetaldehyde - một chất được liên kết với nhiều loại ung thư khác nhau.Uống quá nhiều rượu bia là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư gan (Ảnh minh hoạ)
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phân loại ethanol vào một trong các chất được xem là gây ung thư, bao gồm cả ung thư gan. Người tiêu thụ nhiều rượu bia sẽ có lượng chất thải qua gan tăng lên, tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan.
2. Mắc các bệnh lý khác về gan
Đương nhiên, nhóm người có nguy cơ mắc ung thư gan cao nhất là những người đã có vấn đề về gan trước đó. Các bệnh nhân bị viêm gan do các loại virus như virus viêm gan B, virus viêm gan C có nguy cơ mắc bệnh ung thư gan rất cao. Tình trạng viêm nhiễm sẽ gây tổn thương cho các tế bào gan khỏe mạnh, dẫn đến xơ hóa.Ngoài ra, virus viêm gan gây rối loạn hệ thống miễn dịch, không thể thải được virus và gây tổn thương và xơ hóa gan. Nghiên cứu cho thấy có khoảng 10 - 20% bệnh nhân xơ gan có thể phát triển thành ung thư gan.
3. Ăn thực phẩm bị nấm mốc
Việc ăn thường xuyên các loại thực phẩm bị mốc do tiết kiệm hoặc thiếu hiểu biết có thể là nguyên nhân gây nhiều bệnh tật, bao gồm cả ung thư gan.Nên vứt bỏ thực phẩm nấm mốc để tránh "hút bệnh" (Hình ảnh minh họa)
Các nghiên cứu dịch tễ học đã khám phá rằng những khu vực nơi thực phẩm bị nhiễm aflatoxin nặng nề có nguy cơ mắc ung thư gan cao. Aflatoxin là một chất độc tố được tạo ra bởi Aspergillus aflatoxin và Aspergillus parasiticus, là chất gây ung thư cấp độ 1, chủ yếu tồn tại trong các loại ngũ cốc, dầu và thực phẩm từ động và thực vật bị mốc. Aflatoxin B1, một trong những chất chuyển hóa của aflatoxin, có thể gây ung thư gan bằng cách ảnh hưởng đến sự biểu hiện của gen ras, P53 và các gen khác.
4. Phải uống thuốc trong thời gian dài
Sau khi vào cơ thể, thuốc sẽ trải qua quá trình qua gan, gan sẽ phân hủy và loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, các chất độc tích thuốc có thể tích tụ trong gan, dẫn đến tổn thương tế bào gan và gây ra các vấn đề về sức khỏe. Vì vậy, những người sử dụng thuốc trong thời gian dài cần thường xuyên thăm khám gan để kiểm tra xem gan có bị tổn thương hay không.Đáng chú ý, việc kiểm tra gan thường xuyên không chỉ áp dụng cho các loại thuốc Tây mà còn áp dụng cho các loại thuốc bắc, thuốc thảo dược. Điều này bởi vì một số loại thuốc bắc cũng có thể gây hại cho gan nếu sử dụng không đúng cách.
5. Người thừa cân/ béo phì
Nguy cơ mắc bệnh ung thư gan của những người thừa cân, béo phì gấp đôi so với những người có cân nặng bình thường. Không chỉ làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan, béo phì còn có nguy cơ cao mắc các loại ung thư khác như ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng (ở phụ nữ), ung thư dạ dày... Bác sĩ cho biết, người béo phì dễ bị viêm gan mạn tính và từ đó phát triển thành ung thư.6. Bệnh nhân mắc bệnh mãn tính chỉ số cao
Việc tăng huyết áp, đường huyết và mỡ máu, tức là các bệnh mãn tính có chỉ số cao, thường yêu cầu sử dụng thuốc trong thời gian dài. Thực tế đã chứng minh rằng sử dụng thuốc lâu dài có thể gây hại gan, do đó cần thường xuyên kiểm tra gan.Ngoài ra, hầu hết những người bị bệnh mãn tính nhóm này thường có xu hướng thừa cân, béo phì và rối loạn chuyển hóa lipid, gây tổn thương cho gan. Do đó, việc kiểm tra định kỳ là cần thiết không chỉ để theo dõi các chỉ số mà còn để đánh giá mọi khía cạnh của chức năng gan.
7. Hay thức khuya và tâm trạng tiêu cực
Theo y học, thời gian tốt nhất cho quá trình gan thải độc là từ 23 giờ đến 1 giờ sáng, trong khi từ 1 giờ đến 3 giờ sáng là thời gian mà gan cần được nghỉ ngơi. Tuy nhiên, cả hai hoạt động này chỉ đạt hiệu quả tối đa khi cơ thể trong trạng thái ngủ sâu. Do đó, nếu thức khuya thường xuyên, gan sẽ hoạt động quá tải, gây tích tụ độc tố và gây bệnh, có thể dẫn đến ung thư theo thời gian.Thời gian thức khuya kéo dài và những cảm xúc tiêu cực có thể gây hại cho gan, dễ dẫn đến bệnh tật (Ảnh minh họa).
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tình trạng tâm lý không ổn định hoặc căng thẳng trong thời gian dài, cùng với suy nghĩ tiêu cực, có thể gây ra nhiều bệnh tật, bao gồm bệnh về gan. Vì vậy, chúng ta nên học cách tổ chức và giải quyết các vấn đề trong cuộc sống một cách khoa học, để tránh để mất cân bằng tâm trạng và căng thẳng.
Ngoài ra, việc tiếp xúc thường xuyên với các hóa chất độc hại, uống nước bị ô nhiễm, hút thuốc, và ăn uống không đúng cách cũng có thể tăng nguy cơ mắc ung thư gan ở mức độ nhất định. Để phòng ngừa ung thư gan, có 6 việc cần được ưu tiên đó là:
- Bổ sung chế độ dinh dưỡng đủ chất và cân bằng.
- Tránh xa thực phẩm ôi thiu, nấm mốc.
- Tiêm vaccine, kiểm tra viêm gan B và C thường xuyên để phòng ung thư gan.
- Kiểm soát cân nặng.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá.
- Lối sống lành mạnh như: ngủ sớm và đủ giấc, vận động đều đặn, không lạm dụng thuốc, suy nghĩ tích cực…
Nguồn và ảnh: QQ, Gen Solution, Healthline