Lá lách và dạ dày thường được xem như tỳ vị trong cơ thể. Lá lách chịu trách nhiệm dự trữ, điều hòa tuần hoàn và tái tạo tế bào máu, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Trong khi đó, dạ dày chính là nơi tiêu hóa thức ăn, chứa và biến đổi chất lượng thức ăn.
Do đó, khi tỳ vị gặp vấn đề hoặc bị bệnh, cơ thể sẽ trở nên bất thường và sinh hoạt hàng ngày bị ảnh hưởng. Để biết tỳ vị của mình có khỏe mạnh hay không, bạn có thể tự kiểm tra qua 5 vị trí sau:
1. Lưỡi
Kiểm tra lưỡi là một cách đơn giản để xác định tình trạng sức khỏe của lá lách và dạ dày. Lưỡi của người khỏe mạnh thường có màu hồng, sạch sẽ, có các nhú cảm giác, linh hoạt và không bị sưng hoặc đau, viêm nhiễm. Ngược lại, người bị tỳ vị yếu hoặc mắc bệnh có thể thấy lưỡi màu sắc và hình dáng thay đổi.Đối với người bị tỳ vị hư hoặc nhiệt, lưỡi thường có cảm giác mềm khác thường, ít nhú cảm giác, bề mặt mềm nhưng có đôi chút dính. Nó cũng có thể dày hơn, màu tím hoặc đỏ đậm hơn bình thường. Lưỡi của người vị hoặc dạ dày yếu thì thường có màu nhợt nhạt, thậm chí trắng hoặc có lớp màng trắng phủ phía trên. Lưỡi cũng có thể cứng hơn và giảm vị giác. Trường hợp tỳ vị quá kém có thể xuất hiện các dấu răng bất thường, viền lưỡi "nham nhở" và cảm giác nhẹ như nóng rát trên lưỡi.
2. Môi
Những người mắc phải vấn đề về lá lách và dạ dày thường có môi màu tái, không có màu hồng, khá khô, dễ bong da và nứt nẻ. Những biểu hiện như mồi hôi miệng, sưng đau nướu thường phản ánh khả năng tiêu hóa kém của ruột thừa. Trái lại, những người khỏe mạnh thường có môi màu hồng nhạt đến đậm, cảm giác mềm mịn và không bị nứt nẻ.Việc kiểm tra tình trạng môi và lưỡi thường xuyên có thể giúp bạn nhận biết được tình trạng lá lách và dạ dày (Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa)
Ngoài ra, việc chảy nước miếng khi ngủ cũng cho thấy thiếu tỳ khí. Hoặc có thể nói là thiếu lá lách hoặc chức năng dạ dày suy giảm. Đồng thời, môi sưng nhẹ và có màu đậm, cảm giác lạnh hoặc nóng không liên quan đến thời tiết cũng có thể là biểu hiện của vấn đề về tỳ vị.
3. Bắp chân
Bắp chân cũng có thể phản ánh tình trạng sức khỏe của lá lách và dạ dày. Theo y học cổ truyền, hai cơ quan này đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa lưu thông máu và nước trong cơ thể. Khi lá lách và dạ dày gặp vấn đề, sự thông huyết sẽ bị hạn chế, dẫn đến sưng phù, đặc biệt là ở bắp chân. Đặc điểm dễ nhận thấy nhất là bắp chân sẽ tăng kích thước mà lại yếu đi. Nếu tình trạng tỳ vị hư hàn nặng, có thể gây tê, cứng hoặc đau nhức ở bắp chân. Nếu không được chữa trị kịp thời, tình trạng này có thể gây viêm khớp.Hay nhiệt độ vùng da ở bắp chân tăng lên không bình thường, cảm thấy lạnh bắp chân khó hiểu cũng có thể là do dạ dày và lá lách bị suy yếu.
4. Mắt
Nhiều người không biết rằng khi lá lách và dạ dày yếu sẽ ảnh hưởng tới cả đôi mắt. Lý do là các cơ quan này gặp vấn đề sẽ dẫn đến dễ bị thiếu máu. Từ đó ảnh hưởng đến gan, trong khi mắt là bộ phận phản ánh tình trạng sức khỏe của gan sớm nhất và rõ ràng nhất. Như vậy, muốn biết lá lách và dạ dày khỏe không thì xem mắt có gì bất thường không là biết.Cụ thể, nếu tỳ vị yếu hoặc tỳ vị hư hàn, tức là lá lách và dạ dày gặp vấn đề thì khó tránh khỏi triệu chứng như mắt mỏi bất thường, tầm nhìn không ổn định, thường xuyên nhìn không rõ do giảm thị lực đột ngột. Ngoài ra, việc lá lách và dạ dày không hoạt động hiệu quả cũng có thể dẫn đến mắt sưng hoặc đỏ mà không rõ nguyên nhân và kéo dài.
5. Tóc
Theo y học cổ truyền, tỳ vị khỏe mạnh sẽ dẫn đến mái tóc bóng mượt, dài nhanh và ít gãy rụng. Thực tế, tỳ vị đảm nhận các vai trò quan trọng trong tiêu hóa, trao đổi chất, loại bỏ độc tố, tăng cường tuần hoàn máu và kiểm soát hệ miễn dịch.Nếu dạ dày gặp sự cố, quá trình chuyển hóa chưa hiệu quả có thể dẫn đến da và tóc bị thiếu dinh dưỡng, gây ra tình trạng khô da và tóc xơ, và dễ gãy rụng. Tích tụ thức ăn trong dạ dày trong thời gian dài cũng có thể làm cho cơ thể tích tụ chất độc, khiến tóc trở nên xấu đi. Bên cạnh đó, các nghiên cứu lâm sàng đã chỉ ra rằng những người mắc các vấn đề về dạ dày thường có phần tóc ở hai bên thái dương dễ bị bạc.
Tóc dầu, gãy rụng nhiều cũng có thể là do bị rối loạn tỳ vị (Ảnh minh họa)
Đối với lá lách, khi gặp vấn đề, tuần hoàn máu sẽ không hoạt động suôn sẻ. Kết quả là tóc không nhận đủ máu và dinh dưỡng, dẫn đến thiếu chất dinh dưỡng, làm tóc khô và rụng mạnh. Lá lách yếu cũng làm ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và làm tóc rụng mạnh khi hệ miễn dịch suy giảm nhanh chóng. Ngoài ra, khi tỳ vị bị hư hàn, sự phân bài không đều và sự thải độc kém dẫn đến tóc nhanh nhờn, dính, mất sự mềm mại.
Tuy nhiên, cần nhớ rằng những vấn đề không bình thường kể trên có thể do những vấn đề sức khỏe khác, không chỉ liên quan đến lá lách và dạ dày. Vì vậy, tốt nhất là tìm sự giúp đỡ của chuyên gia y tế để tìm hiểu nguyên nhân chính và giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
Nguồn và ảnh: Sohu, Good Morning Health, Kknews