Có tật giật mình
Triết lý của Hoàng Thuỳ Linh về việc chuẩn bị để biểu diễn hát live trong Vietnamese Concert một lần nữa đề cập đến câu chuyện về những ca sĩ với hàng triệu lượt xem của chúng ta và cách họ đối mặt với những câu hỏi khó khiến họ bất ngờ.Không khó để tìm thấy những video hát live mà Hoàng Thuỳ Linh bị chê bai vì phong cách biểu diễn kém, giọng hát yếu trên các mạng xã hội. Tuy nhiên, thành công về mặt doanh số âm nhạc vẫn giúp cô trở thành nghệ sĩ được vinh danh nhiều giải thưởng nhạc trong suốt 3 năm qua.
Trong một ngành giải trí mà hai khái niệm ca sĩ và idol vẫn thường bị nhầm lẫn, sau hơn 20 năm hoạt động, Hoàng Thuỳ Linh vẫn được xem là một ca sĩ thuộc nhóm yêu cầu giọng hát cao hơn kỹ năng trình diễn trên sân khấu.
Tuy nhiên, khi được hỏi về khả năng biểu diễn trực tiếp trong một buổi hòa nhạc có sức chứa lên tới 7000 khán giả, cô đã đưa ra một ví dụ so sánh: "May mắn là tôi biết đi và tôi đi được. Nhưng không may vào ngày đó, trời mưa. Khi tôi bước ra ngoài, tôi đã ngã vì trượt chân. Mọi người thấy và nói rằng tôi không biết đi. Vậy theo ý kiến của bạn, tôi có biết đi không?". Phóng viên trả lời: "Có". Ca sĩ đã kết luận: "Đó là câu trả lời cho câu hỏi liệu tôi có biết hát hay không".
Câu trả lời thiếu suy nghĩ của Hoàng Thùy Linh sẽ được nhắc liên tục!
Trước một câu hỏi đơn giản như "chuẩn bị cho việc hát live như thế nào", Hoàng Thùy Linh chọn cách "xù lông" và tiết lộ rằng, đây là điểm yếu của cô hoặc có thể là một nỗi ám ảnh từ lâu.
Nhưng không chỉ riêng Hoàng Thùy Linh, trong Vpop còn có nhiều nghệ sĩ khác cũng có "nhạy cảm" với việc biểu diễn live.
Điều này không còn là điều xa lạ trong ngành âm nhạc Việt Nam: nhiều ca sĩ không có đủ khả năng để truyền tải đúng tinh thần của những tác phẩm mà khán giả yêu mến. Hiện nay, mức độ nổi tiếng không phản ánh đầy đủ trình độ biểu diễn của một người. Nếu nhìn vào tranh cãi về việc hát live, chúng ta có thể thấy nhiều tên tuổi như Hương Giang, AMEE, Jack, Bích Phương, Quân AP, Bảo Anh... hoặc thậm chí Hà Anh Tuấn cũng có những lúc gặp khó khăn.
Dù vậy, Hà Anh Tuấn cũng đã phải đối mặt với nhiều ý kiến trái chiều về chất lượng giọng hát của mình.
Tuy nhiên, qua nhiều tháng trôi qua, có người đã chứng minh được sự cải thiện đáng kể trong giọng hát, trong khi một số khác tiến bộ chậm chạp khiến khán giả cảm thấy bối rối. Vậy, giá trị cốt lõi thực sự của một nghệ sĩ là gì?
Ở các thị trường như Hàn, Nhật, Trung, nơi mà người ta đã xây dựng một văn hoá tách rời giữa ca sĩ và idol - người hâm mộ đi xem idol trình diễn chứ không chỉ nghe họ hát, hai khái niệm này đã được phân biệt rõ ràng. Một ca sĩ cần hát tốt và biểu diễn trực tiếp, trong khi một idol chỉ cần có giọng hát ổn và tập trung vào các yếu tố khác như nhảy, ngoại hình, cách ứng xử hoặc cá tính riêng để thu hút fan.
Ở Việt Nam, chúng ta vẫn gặp phải sự nhầm lẫn giữa khái niệm idol (mặc dù không ít khán giả vẫn gọi ca sĩ mình yêu thích là idol) và người trình diễn (entertainer) cũng như dòng ca sĩ thực tế. Do đó, những nghệ sĩ trẻ chọn theo hướng phát triển trong các thể loại nhạc sôi động như Hoàng Thuỳ Linh, Jack hay Sơn Tùng, MONO... đều phải đáp ứng hai tiêu chuẩn: biểu diễn live tốt và hấp dẫn.
Sơn Tùng cũng gặp phải vấn đề tương tự.
Người nghe nhạc trực tuyến đã trở nên thông thạo, vì vậy khi họ cố gắng và dành thời gian cũng như tiền bạc để tham gia buổi biểu diễn trực tiếp, họ mong muốn nhiều hơn việc chỉ được xem ca sĩ nhảy múa. Sử dụng đệm âm để hỗ trợ trong việc hát live là điều mà hầu hết các ca sĩ đều thực hiện. Tuy nhiên, ca sĩ cần phải biết kiểm soát phần trăm của đệm âm và giọng hát thực tế trong quá trình biểu diễn. Hát live tốt là một chuyên môn nghề nghiệp của ca sĩ và là trách nhiệm mà họ cần đảm nhận trước khán giả.
Mặt trái của “make up” giọng hát quá đà
Âm nhạc số đang trở nên phổ biến hơn bao giờ hết, và lượt streaming đã trở thành một tiêu chí quan trọng để đánh giá sự lan truyền và thành công của sản phẩm âm nhạc. Đối với nhiều người trẻ, việc có một bài hát được xem/nghe nhiều lần trở thành mục tiêu chung, thay vì chỉ là khả năng hát hay.Không thể phủ nhận rằng có nhiều ca sĩ đang đối mặt với áp lực phải liên tục ra mắt sản phẩm để không bị quên lãng, điều này dẫn đến việc họ thiếu thời gian để luyện tập và nâng cao kĩ thuật. Một số người có quan điểm rằng chỉ cần có âm nhạc, còn kỹ thuật thu âm sẽ giúp cải thiện giọng hát.
Giọng hát của Chi Pu đã bị "trang điểm" quá đậm.
Vì vậy, trong nhạc Việt, những bản thu long lanh liên tiếp được sản xuất nhưng khiến khán giả chỉ thực sự kinh ngạc khi ca sĩ biểu diễn trực tiếp trên sân khấu. Người nghe nhạc hiện nay đã trở nên tinh tế và khắt khe hơn. Họ sẽ phản ứng quyết liệt với sự chênh lệch quá lớn giữa hai phiên bản thu âm và trình diễn trực tiếp.
Trong thời đại công nghệ hiện nay, việc chỉnh sửa âm thanh cũng giống như chỉnh sửa ảnh selfie, cho phép bạn dễ dàng che giấu các khiếm khuyết. Điều đáng tiếc là trong trường hợp biểu diễn trực tiếp trên sân khấu, rất khó để che giấu những thiếu sót. Đây chính là mặt trái của việc "dùng lửa" để tạo ra giọng hát hoàn hảo.
AMEE có giọng hát trôi chảy trong studio, nhưng đã gặp nhiều ý kiến trái chiều khi biểu diễn trực tiếp.
Hiện nay, nhờ sự phát triển của công nghệ chỉnh giọng, mọi người đang trở thành ca sĩ với đầy tự tin. Dù là từ một cái tên xa lạ hay các hiện tượng mạng như TikToker, Vlogger, YouTuber, hoặc là hoa hậu, người mẫu, diễn viên... tất cả đều có sự lấn sân sang ca hát và đặc biệt, "niềm đam mê mãnh liệt với âm nhạc".
Trong nhiều năm qua, khán giả đã quen thuộc với việc xuất hiện của những ca sĩ chỉ biểu diễn trong phòng thu. Tuy nổi tiếng bằng một bản hit trên internet, nhưng khi thể hiện trực tiếp trên sân khấu, họ lại gây thất vọng.
Còn với Hoàng Thùy Linh, đã có rất nhiều công đoạn xử lý âm thanh để tạo nên phiên bản đầy ấn tượng và chất lượng trong việc thu âm các ca khúc phức tạp trong 2 album HOÀNG và LINK.
Giọng hát của Hoàng Thùy Linh đã được điều chỉnh một cách tỉ mỉ để phù hợp với những sản phẩm âm nhạc đầy phức tạp trong hai album HOÀNG và LINK.
Giá trị cốt lõi của một nghệ sĩ không chỉ nằm ở sản phẩm, mà còn nằm ở cách trình diễn tác phẩm trước công chúng. Các ca sĩ trẻ hiện nay có thể tạo ra những sản phẩm tốt và đạt được thành công thương mại lớn nhưng khi tổ chức buổi biểu diễn trực tiếp, số lượng khán giả mua vé có thể không tốt bằng các ca sĩ có khả năng biểu diễn xuất sắc mặc dù họ có lượt xem ít hơn.
Phần đa các ca sĩ trẻ chỉ làm tốt về mặt sản phẩm, chưa đạt được sự tương xứng trong mặt biểu diễn trên sân khấu. Hiện nay, khán giả quan tâm đến việc biểu diễn trực tiếp hơn bao giờ hết, cho thấy lý do vì sao các chương trình giải trí như Ca sĩ mặt nạ vẫn rất được yêu thích mặc dù danh tính của ca sĩ vẫn được giấu kín. Sự phổ biến của các sân khấu ca nhạc từ TP.HCM đến Đà Lạt, Đà Nẵng, Phú Quốc, Nha Trang cũng cho thấy nhu cầu nghe hát trực tiếp của khán giả đang tăng mạnh. Sự quan tâm của khán giả đến giọng hát trực tiếp của ca sĩ đáng chú ý là một tín hiệu tích cực cho ngành âm nhạc, thay vì để một số nghệ sĩ bị lãng quên vì không biết trình diễn live.
Jack nhận về chỉ trích rất nhiều về giọng hát live.