Ngày 10-11, tại Hà Nội, Cục Dân số, Bộ Y tế phối hợp với Hội sản phụ khoa Việt Nam tổ chức hội thảo về tình hình mức sinh thấp tại Việt Nam với chủ đề "Thực trạng và giải pháp". Trong buổi hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã chỉ rõ rằng Việt Nam đang đối mặt với tình trạng chênh lệch mức sinh đáng kể giữa các khu vực, đặc biệt tập trung ở khu vực Đông Nam bộ, đồng bằng sông Cửu Long và Duyên hải miền Trung.
Sự gia tăng mức sinh thấp tại các tỉnh thành, ước tính có tổng quy mô dân số là 37,9 triệu người, sẽ ảnh hưởng lớn đến sự phát triển bền vững của cả đất nước. Thúc đẩy các giải pháp nhằm giảm mức sinh thấp là một nhiệm vụ cấp bách, bởi vì tình trạng này không chỉ xảy ra ở các thành phố, nơi có kinh tế phát triển, mà còn xuất hiện ở nhiều vùng khó khăn về mặt kinh tế xã hội, đặc biệt là trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nơi có vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp và đảm bảo an ninh lương thực cho quốc gia.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã phát biểu tại một hội thảo.
Để làm rõ hơn, người đại diện từ Cục Dân số cho biết, hiện tại mức sinh ở khu vực Đông Nam bộ đã giảm xuống còn 1,56 con/phụ nữ và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long là 1,8 con/phụ nữ. Nếu mức sinh này tiếp tục giảm dưới 1,3 con/phụ nữ, thì khả năng hồi phục về mức sinh thế chỗ sẽ gần như không còn.
Theo các chuyên gia, kéo dài mức sinh thấp có nhiều hệ quả tiêu cực như việc dân số già hóa nhanh chóng, thiếu lao động, suy giảm khả năng cạnh tranh kinh tế, mức tiêu dùng kém, và ảnh hưởng đến an sinh xã hội; đồng thời, cũng tạo ra các chi phí y tế và xã hội cao hơn. Bên cạnh đó, kinh nghiệm quốc tế cho thấy, mặc dù có nhiều chính sách khuyến khích sinh nhưng chưa có quốc gia nào thành công trong việc nâng cao mức sinh rất thấp lên mức thay thế, dù có đầu tư lớn vào nguồn lực.
Ở nhiều địa phương ở Đông Nam bộ, mức sinh đã giảm xuống mức rất thấp đáng lo ngại.
Đại diện Cục Dân số cho biết, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật Dân số, các cơ quan chức năng đã đề xuất các biện pháp nhằm khuyến khích phụ nữ sinh đủ 2 con tại các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp.
Có một số biện pháp được đề xuất như sau: cung cấp một lần tiền hỗ trợ cho phụ nữ khi sinh con thứ hai; đưa ra các chính sách khuyến khích xã hội hóa trong lĩnh vực y tế cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp để cung cấp dịch vụ tư vấn, hỗ trợ cho hôn nhân và gia đình; xây dựng môi trường và cộng đồng thích hợp để tạo điều kiện cho cặp vợ chồng sinh hai con, chăm sóc và nuôi dạy con tốt, chia sẻ trách nhiệm giữa các thành viên trong gia đình; quy định trách nhiệm xã hội của nhà sử dụng lao động đối với người lao động có con nhỏ và các biện pháp khác.