Dầu oliu là thuốc liệu được chiết xuất từ cây oliu, một loại cây truyền thống ở vùng Địa Trung Hải. Bác sĩ dinh dưỡng Zeng Xinxin (Đài Loan, Trung Quốc) tiết lộ rằng, thành phần của dầu oliu có thể khác nhau tùy thuộc vào giống cây trồng, độ cao, thời điểm thu hoạch và phương pháp chế biến. Có ba loại dầu oliu chính bao gồm: dầu oliu thông thường, dầu oliu tinh luyện và dầu oliu nguyên chất. Dầu oliu nguyên chất được xem là có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch, não bộ và ngăn ngừa ung thư.
Dầu oliu nguyên chất (Extra virgin) chứa nhiều dinh dưỡng, vitamin và axit béo có lợi. Một muỗng canh (khoảng 13,5g) dầu oliu nguyên chất chứa:
- 14% chất béo bão hòa
- Chất béo không bão hòa đơn: 73% (chủ yếu là axit oleic)
- Vitamin E: 13% giá trị hàng ngày (DV)
- Vitamin K: Chiếm 7% nhu cầu hàng ngày
- Đáng chú ý, dầu oliu nguyên chất có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, bao gồm oleocanthal, oleuropein, một chất bảo vệ cholesterol LDL (gây hại) khỏi quá trình oxy hóa.
Dầu oliu nguyên chất tốt cho sức khỏe tim mạch
Dầu oliu và tác động tích cực của nó đối với sức khỏe tim mạchMột trong những nguyên nhân chính dẫn đến tử vong từ bệnh tim mạch và biến chứng liên quan là một vấn đề phổ biến được ghi nhận trên toàn cầu. Tuy nhiên, có những nghiên cứu cho thấy tỉ lệ tử vong liên quan đến bệnh tim mạch ở các khu vực nằm trong vùng Địa Trung Hải là rất thấp. Điều này có thể được giải thích bởi việc người dân ở đây thường xuyên sử dụng dầu oliu trong chế độ ăn hàng ngày.
Một trong những nguyên tắc cơ bản trong việc nói về vai trò bảo vệ tim mạch của dầu oliu là như sau:
- Ưu tú viêm: Dầu oliu bảo vệ kháng viêm, một cơ chế quan trọng của bệnh tim.
- Dầu oliu giúp giảm mức đường glucose và cholesterol trong máu để giảm tác động tiêu cực đến hệ thống tim mạch.
- Ứa tay giảm gốc tự do gây hại cho cholesterol LDL: Dầu oliu bảo vệ các hạt cholesterol LDL khỏi sự tổn thương do gốc tự do, một yếu tố quan trọng trong việc phát triển bệnh tim.
- Tăng cường chức năng mạch máu: Dầu oliu cải thiện chức năng của lớp niêm mạc, là lớp bên trong của các mạch máu.
- Hỗ trợ điều chỉnh đông máu: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, dầu oliu có khả năng ngăn ngừa tình trạng đông máu vượt mức, một yếu tố quan trọng trong các trường hợp đau tim và đột quỵ.
- Giảm áp lực máu: Một nghiên cứu trên bệnh nhân có tình trạng tăng huyết áp đã chứng minh rằng, dầu oliu giúp giảm đáng kể áp lực huyết áp và làm giảm 48% nhu cầu sử dụng thuốc điều trị tăng huyết áp.
Dầu oliu nguyên chất giúp phòng ngừa ung thư
Theo bác sĩ Zeng Xinxin, dầu oliu có tác dụng chống ung thư nhờ vào thành phần chống oxy hóa, khả năng giảm tổn thương và tái tạo tế bào cùng khả năng kháng viêm hiệu quả.Cụ thể, oleacein và oleocanthal trong dầu oliu có khả năng ngăn chặn sự sản xuất của enzym COX-1 và COX-2, giống như cách hoạt động của ibuprofen, để chống lại viêm nhiễm. Trong khi đó, axit oleic, một loại axit béo phổ biến trong dầu oliu, đã được chứng minh giảm thiểu các hiệu ứng viêm như protein phản ứng C (CRP). Đặc biệt, hàm lượng các chất này trong dầu oliu nguyên chất cao hơn so với hai loại dầu oliu khác.
Loại dầu oliu nguyên chất là sự lựa chọn tốt nhất cho sức khỏe tim mạch, não bộ và khả năng chống lại ung thư. (Ảnh minh họa)
Các nghiên cứu tại Anh, Mỹ, Đức và nhiều nước khác đã phát hiện rằng việc tiêu thụ dầu oliu thường xuyên có thể giảm mức độ viêm nhiễm trong cơ thể, bao gồm CRP và interleukin-6 - một loại protein có vai trò điều chỉnh miễn dịch. Viêm nhiễm, trong nhiều trường hợp, đóng vai trò quan trọng trong sự hình thành bệnh ung thư.
Ngoài ra, dầu oliu nguyên chất còn có khả năng làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nguy cơ mắc bệnh ung thư ở những người sống ở khu vực Địa Trung Hải khá thấp, có phần do việc tiêu thụ các chất chống viêm, bao gồm dầu oliu. Bên cạnh khả năng chống oxy hóa, acid oleic có trong dầu oliu cũng đã được chứng minh là có khả năng làm chậm sự phát triển và lan truyền của tế bào ung thư.
Dầu oliu tốt cho não bộ
Lợi ích của dầu oliu đối với sức khỏe não bộDầu oliu chứa axit béo không bão hòa có lợi cho sức khỏe, hỗ trợ sự phát triển não bộ ở trẻ em và người lớn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ăn dầu oliu nguyên chất thường xuyên mang lại nhiều lợi ích cho trí nhớ, cải thiện tâm trạng, giảm trầm cảm và giảm nguy cơ các bệnh về thần kinh. Bác sĩ Zeng Xinxin cho biết, các nghiên cứu gần đây đã chứng minh dầu oliu là vũ khí hiệu quả chống lại bệnh Alzheimer.
Dầu oliu cung cấp chất dinh dưỡng quen thuộc như chất béo không bão hòa đơn, loại chất béo có lợi giúp thúc đẩy quá trình hình thành các tế bào thần kinh, có thể có tác dụng tích cực đối với sức khỏe nhận thức. Ngoài ra, dầu oliu còn giàu vitamin E và nhiều loại polyphenol khác nhau có khả năng chống oxy hóa mạnh, cung cấp dưỡng chất cho não bộ. Nghiên cứu cho thấy sự kết hợp giữa các chất chống oxy hóa polyphenolic và hợp chất oleocanthal trong dầu oliu có thể cải thiện tuần hoàn máu, giảm nguy cơ đột quỵ não và chống lại bệnh Alzheimer.
Bệnh Alzheimer, một trong những bệnh tổn thương thần kinh phổ biến nhất trên toàn cầu, đồng thời cũng là nguyên nhân hàng đầu gây mất trí nhớ. Bệnh này được đặc trưng bởi việc tích tụ các tắc nghẽn protein gọi là mảng beta-amyloid trong một số tế bào thần kinh đặc biệt trong não. Nghiên cứu trên chuột đã cho thấy rằng một số thành phần có trong dầu oliu giúp làm sạch những tắc nghẽn này.
Dùng dầu oliu thay thế cho các loại dầu ăn khác trong quá trình chế biến thức ăn sẽ giúp cải thiện sức khỏe của bạn (Ảnh minh họa)
Kết quả: Nghiên cứu được trình bày cách đây vài tuần tại cuộc họp thường niên của Học viện Dinh dưỡng Hoa Kỳ ở Boston cũng cho thấy điều tương tự. Các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ đã phân tích hơn 30 năm dữ liệu từ 90.000 người Mỹ, trong đó có hơn 4.700 trường hợp mất trí nhớ gây tử vong. Những người tham gia ăn nửa thìa dầu oliu mỗi ngày có nguy cơ mất trí nhớ gây tử vong ít hơn 28% so với những người không bao giờ hoặc hiếm khi ăn dầu oliu.
Ngoài ra, nếu bạn thay thế dầu thực vật hoặc sốt mayonnaise trộn salad bằng 1 thìa dầu oliu mỗi ngày, bạn cũng có thể giảm 8 - 14% nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ gây tử vong. Dầu oliu còn có tác dụng tốt cho tiêu hóa, hỗ trợ giảm cân và làm đẹp... Do đó, các chuyên gia dinh dưỡng và sức khỏe khuyên mỗi người nên tiêu thụ 1 - 5 muỗng canh dầu oliu mỗi ngày, tương đương với việc có khẩu phần dầu oliu trong chế độ ăn Địa Trung Hải.