Đạo diễn Đặng Nhật Minh: 'Tôi không quan trọng doanh thu phim'

Đặng Nhật Minh và hơn 300 khán giả đã tham gia buổi chiếu tác phẩm cuối cùng của ông là Hoa nhài (2022) trong khuôn khổ chương trình Bây giờ đã đến tháng Mười, diễn ra vào tối 29/10. Khi được hỏi về kỳ vọng của mình về quá trình sản xuất và phát hành bộ phim, Đặng Nhật Minh đã chia sẻ: "Tôi làm phim cho chính mình và không quan tâm đến lợi nhuận. Đến cuối đời này, tôi không còn tham vọng gì nữa. Doanh thu trăm tỷ không có ý nghĩa, quan trọng là làm theo những gì mình muốn mới thật sự thú vị".

Đặng Nhật Minh nói về quan niệm làm phim, hôm 29/10. Video: Quế Chi

Theo Đặng Nhật Minh, khi nhà sản xuất Lê Cẩm Tế đề nghị tham gia dự án vào năm 2019, bà chỉ yêu cầu một điều: Đạo diễn có tự do để thực hiện những gì mình muốn, không quan tâm đến doanh thu. Vì vậy, ông đã thực hiện dự án để đáp ứng niềm đam mê với điện ảnh và thể hiện quan điểm về cuộc sống. Đó cũng là mục tiêu mà Đặng Nhật Minh theo đuổi trong nghệ thuật.

Nghệ sĩ nói rằng trong quá trình sáng tạo, ông không quan tâm đến sự thích thú của khán giả mà chỉ tập trung vào việc viết kịch bản và suy nghĩ về tình cảm của mình dành cho Hà Nội. Các tác phẩm của ông không kể về những câu chuyện gay cấn, ly kỳ mà xoay quanh những điều mà ai cũng có thể quan sát thấy. Ở tuổi ngoài 80, nghệ sĩ muốn dự án có cách kể chuyện đơn giản hơn so với các tác phẩm trước đó, đồng thời không bị giới hạn trong cấu trúc kịch bản. Đặng Nhật Minh cho rằng phim của ông mang trong mình mâu thuẫn nhưng được giảm thiểu tính kịch tính, đồng thời ông để trống nhiều khoảng trống trong tác phẩm để khán giả có không gian để trải nghiệm thông điệp.

Đặng Nhật Minh cho rằng ông không tạo ra ngôn ngữ điện ảnh, mà chỉ sử dụng chất liệu sẵn có để phù hợp với phim của mình. Đạo diễn luôn lưu ý đến các chi tiết và tin rằng nội dung phim xuất phát từ những sự kiện nhỏ được kết hợp với nhau để tạo nên một câu chuyện lớn. "Tôi kể về những vấn đề quan tâm trong cuộc sống, nhằm tạo cảm giác và suy ngẫm cho khán giả sau khi xem phim", Đặng Nhật Minh chia sẻ.

Phim Hoa nhài được chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên được tác giả sáng tác, xoay quanh cuộc sống và cuộc sống lưu vong ở Hà Nội. Đạo diễn lấy cảm hứng trong việc làm phim từ một câu ca dao: "Chẳng thơm cũng thể hoa nhài/ Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An". Tại phố Lò Đúc (Hà Nội), nơi Đặng Nhật Minh sống, ông thường quan sát các nhân vật thuộc tầng lớp công nhân như thợ cắt tóc, người đánh giày, và người bán nước. Mặc dù cuộc sống của họ trôi qua như một vòng lặp, nhưng ông phát hiện ra vẻ đẹp bên trong những công việc đó. Đặng Nhật Minh đi sâu vào việc miêu tả danh phận con người, nhằm tôn vinh tinh thần người Việt.

Ngoài việc chia sẻ quan điểm về điện ảnh, ông cho rằng phim ảnh sẽ tồn tại mãi mãi nhờ sự quan tâm của khán giả. Đạo diễn còn chia sẻ về trải nghiệm của ông tại Thư viện phim Fukuoka ở Nhật Bản, khi giám đốc thư viện đã đưa ông tới xem kho lưu trữ với 60 bộ phim Việt Nam, và cho biết chất lượng hình ảnh của những tác phẩm này vẫn tuyệt vời cho đến 400 năm sau.

Lúc đó, Đặng Nhật Minh rất vui mừng khi nghĩ rằng tác phẩm của mình sẽ vẫn tiếp tục được truyền tải cho thế hệ sau này. "Việc này giúp kéo dài ký ức về điện ảnh trong lòng khán giả, để các bộ phim không rơi vào quên lãng", nghệ sĩ nói.

Khán giả giao lưu với đạo diễn Đặng Nhật Minh hôm 30/10. Ảnh: Diệu Linh

Đặng Nhật Minh sinh năm 1938, là con trai của giáo sư Đặng Văn Ngữ. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng quốc nội và quốc tế uy tín, bao gồm giải Thành tựu trọn đời vì những đóng góp xuất sắc cho điện ảnh châu Á tại Liên hoan phim quốc tế Gwangju 2005 và Giải thưởng Điện ảnh Hòa bình Kim Daejung năm 2013.

Ông đã được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân vào năm 1993 và Huân chương Lao động hạng nhất vào năm 1998. Năm 2007, ông đã nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh cho những tác phẩm nổi tiếng như: Thị xã trong tầm tay, Bao giờ cho đến tháng Mười, Hà Nội mùa đông năm 46 và Mùa ổi. Trước đó, ông còn từng là chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam.

Quế Chi