Đạo diễn Đặng Nhật Minh: Không quan tâm đến doanh thu phim

Đặng Nhật Minh và hơn 300 khán giả đã tham dự buổi chiếu tác phẩm cuối cùng của ông - Hoa nhài (2022) - trong khuôn khổ chương trình Bây giờ đã đến tháng Mười, tối 29/10. Khi được hỏi về kỳ vọng của ông đối với sản xuất và phát hành phim, Đặng Nhật Minh đã trả lời: "Tôi làm phim vì bản thân mà không quan tâm đến lợi nhuận. Ở cuối đời, tôi không có sự háo hức nào khác nữa. Doanh thu hàng tỷ không mang lại bất kỳ niềm vui nào, chỉ có thể thực hiện những điều mà tôi muốn mới là điều thú vị nhất".

Đặng Nhật Minh nói về quan niệm làm phim, hôm 29/10. Video: Quế Chi

Theo Đặng Nhật Minh, khi nhà sản xuất Lê Cẩm Tế đề nghị làm dự án năm 2019, bà chỉ có một yêu cầu duy nhất: Đạo diễn được tự do làm việc mà không cần quan tâm đến doanh thu. Vì vậy, ông thực hiện dự án để thỏa mãn niềm đam mê với điện ảnh và thể hiện quan điểm về cuộc sống của mình. Điều này cũng là mục tiêu mà Đặng Nhật Minh hướng tới trong con đường nghệ thuật của mình. Trong suốt hơn 60 năm hoạt động nghệ thuật, tác phẩm của ông không được đo bằng số liệu doanh thu mà tập trung vào các liên hoan phim quốc tế và đã nhận được nhiều giải thưởng.

Nghệ sĩ nói rằng, khi sáng tạo, ông không quan tâm tới sự phổ biến của khán giả mà chỉ tập trung vào việc viết kịch bản và suy nghĩ về tình cảm của mình dành cho Hà Nội. Các tác phẩm của ông không kể những câu chuyện hấp dẫn hay phức tạp mà tập trung vào những điều mà ai cũng có thể quan sát. Dù đã ở tuổi 80, nghệ sĩ muốn dự án mới có cách kể chuyện đơn giản hơn so với các tác phẩm trước đó và không bị gò bó bởi cấu trúc kịch bản. Đặng Nhật Minh cho rằng phim của ông có mâu thuẫn nhưng được giải quyết một cách tự nhiên, đồng thời, ông để một số phần của tác phẩm trống trải để khán giả có thể suy ngẫm về thông điệp.

Đặng Nhật Minh cho rằng ông không tạo ra ngôn ngữ điện ảnh mà chỉ tìm kiếm chất liệu phù hợp để thể hiện phim của mình. Ông luôn lưu ý đến những chi tiết và cho rằng nội dung phim bắt nguồn từ những sự kiện nhỏ và kết hợp với nhau để tạo nên một câu chuyện lớn. "Tôi kể về những vấn đề quan trọng trong cuộc sống và cố gắng làm cho khán giả cảm động và suy ngẫm sau khi xem", Đặng Nhật Minh đã chia sẻ.

Hoa nhài là một bộ phim được chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên do một nghệ sĩ sáng tác, xoay quanh mối quan hệ của những người sống và làm việc tại Hà Nội. Đạo diễn đã lấy cảm hứng từ một câu ca dao: "Chẳng thơm cũng thể hoa nhài/ Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An". Ở phố Lò Đúc, nơi đạo diễn ở, ông thường quan sát những nhân vật thuộc tầng lớp lao động như thợ cắt tóc, người đánh giày và bà hàng nước. Mặc dù sinh hoạt của họ lặp đi lặp lại, nhưng ông cảm nhận được vẻ đẹp bên trong những công việc đó. Đặng Nhật Minh tập trung vào miêu tả thân phận con người để tôn vinh những đức tính của người Việt.

Ngoài việc chia sẻ quan điểm về điện ảnh, ông cho rằng phim ảnh sẽ còn tồn tại lâu dài nhờ sự quan tâm của khán giả. Ông cũng chia sẻ câu chuyện khi đến Thư viện phim Fukuoka (Nhật Bản), nơi mà giám đốc thư viện đã đưa ông đến kho lưu trữ có tổng cộng 60 phim của Việt Nam và khẳng định rằng chất lượng hình ảnh của những tác phẩm này vẫn rất tốt cho đến 400 năm sau.

Lúc đó, Đặng Nhật Minh rất vui mừng khi nghĩ đến việc tác phẩm của mình sẽ tiếp tục được chiếu cho thế hệ sau. "Hành động này giúp kỷ niệm về điện ảnh không bị phai mờ trong tâm trí của khán giả và ngăn chặn sự lãng quên của các bộ phim", nghệ sĩ nói.

Khán giả giao lưu với đạo diễn Đặng Nhật Minh hôm 30/10. Ảnh: Diệu Linh

Đặng Nhật Minh sinh vào năm 1938, là con trai của giáo sư Đặng Văn Ngữ. Ông đã được vinh danh tại nhiều giải thưởng trong và ngoài nước, bao gồm giải Thành tựu trọn đời vì đóng góp xuất sắc cho ngành điện ảnh châu Á tại Liên hoan phim quốc tế Gwangju năm 2005 và Giải thưởng Điện ảnh Hòa bình Kim Daejung năm 2013.

Ông đã được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân vào năm 1993 và Huân chương Lao động hạng nhất vào năm 1998. Năm 2007, ông đã nhận được Giải thưởng Hồ Chí Minh cho các tác phẩm nổi tiếng của mình như Thị xã trong tầm tay, Bao giờ cho đến tháng Mười, Hà Nội mùa đông năm 46 và Mùa ổi. Ông cũng từng giữ chức vụ Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam.

Quế Chi