Đặc sắc không thể bỏ qua trong 'Đất rừng phương Nam' so với bản truyền hình

Bài viết tiết lộ một phần nội dung của bộ phim

Được công chiếu sớm từ ngày 13/10, tác phẩm của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng đã gây nên nhiều tranh cãi xoay quanh nội dung. Ngoài cảm hứng từ phiên bản gốc, đạo diễn cho biết từ đầu, ê-kíp đã mong muốn xây dựng phiên bản điện ảnh theo tinh thần kế thừa từ phiên bản truyền hình nhưng lại đưa ra một nội dung độc lập với các tình tiết và nhân vật mang đậm dấu ấn mới.

Chọn thời gian từ năm 1920 đến năm 1930 ở miền Tây Nam bộ (khác với tiểu thuyết gốc sau năm 1945), đạo diễn đã phát triển nhiều tuyến nhân vật và thu hẹp "đất" nhiều vai.

Trailer "Đất rừng phương Nam". Video: HKFilms

Câu chuyện về các bang hội đồng lòng chống lại thế lực Pháp được nổi bật trong tác phẩm này. Những tổ chức kín này hoạt động độc lập và sử dụng ngôn ngữ bí mật khi gặp nhau. Nhân vật chính của một tổ chức kín là ông Tiều (do Tiến Luật đóng), được miêu tả là một người kiên cường và có kỹ năng võ công xuất sắc.

Ông Tiều đã giải cứu Võ Tòng trong tình huống nguy hiểm, và sau đó nhận trách nhiệm bảo vệ bé An - con trai của Hai Thành, thủ lĩnh một tổ chức nghĩa quân. Khi các thành viên của tổ chức phải đối đầu với thực dân, họ bị thất bại và thiệt mạng, chỉ còn duy nhất ông Tiều sống sót. Trong phiên bản truyền hình, ông Tiều chỉ xuất hiện trong một số cảnh cùng An và bé Xinh - con gái ông, người được giới thiệu là một võ sư xuất sắc và có nguồn gốc từ Triều Châu.

Sau khi bộ phim được ra mắt, tình tiết này đã gây ra nhiều tranh cãi và bị cho là "sai lệch lịch sử" và "nâng cao vai trò của Thiên Địa hội". Vào ngày 15/10, nhà sản xuất đã họp với đại diện Cục Điện ảnh để đề xuất một phương án chỉnh sửa bộ phim. Tên Thiên Địa hội và Nghĩa Hòa đoàn đã bị loại bỏ khỏi các lời thoại và được thay thế bằng tên Chính Nghĩa hội và Nam Hòa đoàn. Theo ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Điện ảnh, việc thay đổi này nhằm tránh cho người xem liên tưởng đến hai hội nhóm thuộc thời kỳ nhà Thanh của Trung Quốc.

Trần Khánh Hoàng - biên kịch Đất rừng phương Nam - cho biết rằng bộ phim đi sâu vào các hội nhóm liên quan đến nhân vật An, cậu bé đi tìm cha mình và trải qua nhiều cuộc phiêu lưu, tiếp xúc với nhiều nhóm nghĩa quân. Theo ông, bộ phim tập trung nhiều vào nhóm của ông Tiều để tăng cường vai trò của nhân vật này. Ông Tiều - giống như Hai Thành và thầy giáo Bảy - đã dạy cho An những đức tính trung, hiếu và nghĩa. Từ đó, khi trưởng thành, An đã sẵn sàng sử dụng súng và chiến đấu với những lý tưởng chính đáng vì quê hương.

Biên kịch cho biết câu chuyện của An được mong đợi sẽ được tái xây dựng như một bộ phim dài, với phần một chỉ là một nền móng ban đầu. "Phim không tập trung vào việc tôn vinh hoặc ca ngợi bất kỳ tổ chức hoặc nhóm nào, mà tập trung vào việc tôn vinh lòng yêu nước và kháng chiến chống ngoại xâm của người dân Nam Bộ, và phải giữ nguyên những giá trị cốt lõi trong việc tìm kiếm cha của bé An trong cả nguyên tác văn học và phiên bản truyền hình", biên kịch nói.

Trong bản điện ảnh, có sự thay đổi trong tuyến nhân vật. Nhân vật Cò chỉ xuất hiện thoáng qua, gây tiếc nuối cho khán giả yêu thích phiên bản trước đây. Trong phiên bản truyền hình, diễn xuất của Phùng Ngọc đã tạo ấn tượng sâu sắc với nhân vật Cò, với gương mặt thông minh, tài năng và trí tuệ của mình.Nhân vật Cò này cũng có nhiều cảnh gây xúc động, ví dụ như cảnh tâm sự với An về việc trở thành mồ côi và cuộc sống bám trụ cha - ông Ba trong việc săn rắn kiếm sống. Với một số khán giả, nhân vật Cò đã để lại ấn tượng mạnh mẽ hơn cả nhân vật An.

Cảnh An (do Hùng Thuận đóng) và Cò trò chuyện trong "Đất phương Nam" (phút 1:23). Video: TFS

Trong bộ phim, Cò (do Kỳ Phong đóng) chỉ tham gia vào một số cảnh khoe tài bắt rắn và chọc ghẹo An khi phát hiện An yêu Xinh. Ngược lại, nhân vật Xinh được tập trung phát triển với diễn xuất tự nhiên của Bảo Ngọc. Xinh gợi nhiều sự cảm thông trong cảnh cùng An tâm sự về lòng nhớ mẹ dưới ánh trăng rằm.

Tình tiết về Võ Tòng trong câu chuyện vẫn còn chưa rõ ràng. Trong phim, nhân vật bị bắt trong một cuộc đụng độ với quân địch, nhưng sau đó đã được cứu. Diễn viên Mai Tài Phến đã tạo nên những cao trào hấp dẫn khi đối đầu với lính Pháp, với những trận chiến hùng mãnh. Tuy nhiên, câu chuyện về Võ Tòng sau đó đã bị cắt ngang, và nhân vật chỉ xuất hiện vào cuối phim, không có lời thoại. Trong cảnh sau chấm dứt phim, đoàn làm phim tiếp tục giới thiệu câu chuyện về Võ Tòng và Út Trong (do Bích Ngọc đóng), gợi mở phần tiếp theo.

Trong phiên bản truyền hình, Võ Tòng (được Lê Quang thủ vai) đã trở thành một trong những nhân vật được khán giả yêu thích nhất, nhờ tính cách can trường và lý tưởng cao. Nhân vật này đã toát lên vẻ dũng mãnh trong những cảnh đối đầu với những kẻ ác. Mối tình giữa Võ Tòng và Út Trong (do Thúy Loan thủ vai) đã gây cảm động trong lòng khán giả khi kết thúc dang dở trong bối cảnh hỗn loạn.

Vai Út Lục Lâm, do Tuấn Trần đóng, cải biên lớn khi trở thành nhân vật thứ chính. Trong phiên bản của Trung Dân năm 1997, Út Lục Lâm là một kẻ lang bạt, nhưng vẫn để lại ấn tượng qua phân cảnh trộm gà nướng đất sét.

Vai của Tuấn Trần được thể hiện như người anh của An, giúp cậu bé học cách mưu sinh sau khi mẹ qua đời. Ban đầu, nhân vật chỉ quan tâm đến An và đưa cậu bé tìm cha vì lòng thương hại. Dần dà, sự chân thành của An cảm hóa được Út Lục Lâm, người mồ côi từ nhỏ, và giúp anh nhận ra giá trị của tình thân. Cặp nhân vật này có nhiều cảnh gây cười khi đối đáp, tạo sự cân bằng cho không khí phim sau những phân cảnh bi kịch.

Phân cảnh Út Lục Lâm đánh cắp gà trong phim "Đất phương Nam". Video: TFS

Nhiều khán giả cho rằng vai diễn này được đặc biệt chăm sóc, thậm chí nhiều lúc hơn trọng tâm của câu chuyện. Nghệ sĩ Vinh Sơn - đạo diễn phiên bản truyền hình năm 1997 và cũng là người tư vấn cho bản điện ảnh - chia sẻ rằng ông rất thích nhân vật của Út Lục Lâm trong phiên bản mới. Ông cho biết, vai diễn này sống động, thể hiện sự sáng tạo của Nguyễn Quang Dũng dựa trên nguyên mẫu ban đầu. "Tôi thích cách đạo diễn xây dựng mối quan hệ giữa An và Út Lục Lâm như một cặp đôi đầy xung đột, khó đoán, mang đến cho khán giả nhiều tình huống thú vị", ông nhận xét.

Một số vai còn gây tranh luận về ngoại hình và diễn xuất, trong đó có Ba Phi của Trấn Thành. Ba Phi là một nhân vật được tạo ra (không có trong tiểu thuyết gốc của Đoàn Giỏi) và đã được khán giả yêu thích với diễn xuất tự nhiên, dí dỏm của nghệ sĩ Mạc Can trong phim truyền hình. Trên màn ảnh, diễn viên sinh năm 1987 đã bị một số ý kiến cho rằng không phù hợp vì tuổi trẻ. Gương mặt trang điểm của anh cũng đã bị cho là còn một số kỳ quặc, đặc biệt là bộ râu.

Theo Quang Dũng, Trấn Thành là một lựa chọn thích hợp. "Một diễn viên giống nhân vật là một lợi thế, nhưng trong phim ảnh cũng cần những người có khả năng thay đổi, biến hóa, nếu không chỉ có thể đóng được vài vai duy nhất", đạo diễn nói.

Cảnh ông Ba, Võ Tòng săn cá sấu trong rừng U Minh ở "Đất phương Nam". Video: TFS

Mai Nhật