Ở Đông Nam Á, vùng đất có khoảng 650 triệu dân, Philippines đang gặp phải một thực tế khá đáng buồn là không có niềm đam mê sâu sắc với bóng đá. Quốc gia này được gọi là "3B" - basketball (bóng rổ), billiards (bi-a) và boxing (quyền Anh). Đôi khi còn thêm một "B" nữa nếu tính thêm cuộc thi sắc đẹp. Không ngạc nhiên khi bóng đá Philippines luôn được xem là một trong những đội bóng yếu nhất trong khu vực Đông Nam Á. Vào năm 2011, họ rơi xuống thứ 133 trong bảng xếp hạng FIFA.
Để vươn lên thành công hiện tại, xếp thứ 46 trong hạng đấu thế giới, và tham gia World Cup, cùng với chiến thắng đầu tiên trước New Zealand, bóng đá nữ Philippines đã trải qua một cuộc hành trình dài. Đó chính là câu chuyện được tiết lộ bởi nhà báo Henry Bushnell từ trang đăng tin thể thao YahooSport.
Mark Mangune là một nhân viên công nghệ thông tin, sinh ra và lớn lên tại Michigan, Mỹ, nhưng có nguồn gốc từ Philippines. Với đam mê bóng đá và lòng tự hào dân tộc, anh thường lướt web để tìm kiếm tin tức về đội tuyển bóng đá Philippines. Tuy nhiên, chỉ thấy những thất bại tràn đầy.
Sự tò mò dẫn Mark Mangune tiếp tục khám phá đội bóng nữ. Điều này lại khiến anh thất vọng hơn. Anh nghĩ rằng tình trạng này có thể được thay đổi bằng cách tận dụng nguồn lực từ bên ngoài, đặc biệt là những người Philippines sống ở nước ngoài. Mark Mangune biết một số cầu thủ nữ gốc Philippines ở Mỹ, vì vậy anh đã lập một danh sách chi tiết và đăng lên USAPANG Football, diễn đàn chuyên về bóng đá Philippines.
Một kỉ lục đáng tự hào đã được thiết lập trong lịch sử bóng đá Philippines khi Sarina Bolden ghi bàn mãn nhãn. (Ảnh: Getty Images)
Vào khoảng năm 2012, Butchie Impelido tình cờ đọc được nó. Là một người Mỹ gốc Philippines, Impelido đã từng giới thiệu 2 trong số 3 cô con gái của mình cho Đội tuyển bóng đá nữ Philippines, và sau đó đã tìm kiếm các cầu thủ nữ tiềm năng cho đội. Ông cũng rất tích cực khi con gái út của ông, Patrice, trở về nước và làm trợ lý huấn luyện viên. Khi ông phát hiện danh sách của Mangune, Impelido đã rất ngạc nhiên và hứng thú, và ngay lập tức tìm cách liên hệ với anh chàng này và giới thiệu cho HLV trưởng của Đội tuyển bóng đá nữ, Ernie Nierras.
Khi tham gia LA Viking Cup 2012, ĐT nữ Philippines (hay Filipinas) đã được mời tham dự giải nghiệp dư ở Mỹ. Mangune đã được Nierras giao nhiệm vụ tìm kiếm những cô gái gốc Phi tiềm năng đang chơi bóng ở Mỹ, sau đó đưa họ đến đội để thử việc.
Mangune đã đồng ý một cách tự nguyện và bắt đầu việc tìm kiếm. Anh đã tìm kiếm tại các trường Đại học và ghi lại thông tin về các cô gái gốc Phi, bao gồm tên, khuôn mặt và giọng nói. Anh cũng tìm kiếm trên Facebook và liên hệ với các HLV của trường Đại học để thu thập thông tin. Cuối cùng, anh đã nói cho những cô gái trên danh sách về cơ hội chơi cho ĐT Philippines.
Cảm xúc rõ rệt của một số cô gái người Philippines sau khi giành chiến thắng trước đội New Zealand. (Ảnh: Getty Images)
Khi Nierras cùng đội tuyển đến Mỹ, ông hy vọng sẽ có khoảng 20 cô gái tham gia thử việc. Tuy nhiên, Mangune đã mang đến không chỉ 20 mà là tận 150 cô gái. Một số trong số họ đã được chọn, giúp đội tuyển Filipinas đăng quang tại giải LA Viking Cup. Kết quả thành công này đã thúc đẩy Mangune nỗ lực hơn trong việc mở rộng mạng lưới tuyển dụng. Anh cũng đã được LĐBĐ Philippines trao danh hiệu "đại diện tuyển trạch và liên lạc" tại Mỹ.
Trong suốt nhiều năm, Mangune đã thành lập một đội ngũ tìm kiếm trên khắp nước Mỹ để tìm ra những cô gái tài năng trong cộng đồng Phi kiều, dù chỉ dựa trên những dấu vết vụn vặt. Đôi khi, họ đã gặp khó khăn trong việc tiếp cận và liên lạc với các cô gái này. Những tin nhắn "nhẹ nhàng và không chi tiết" (theo lời của hậu vệ Sofia Harrison) đã khiến nhiều người nghi ngờ về tính trung thực của việc tuyển chọn này, cho rằng đó chỉ là một chiêu lừa đảo, một trò đùa, hoặc đơn giản là không muốn gây phiền hà.
Tuy nhiên, sự kiên trì của Mangune và đội ngũ, dù là công việc tự nguyện và không nhận lương, đã được đền đáp. Họ đã xây dựng được một cơ sở dữ liệu chứa thông tin của 800 cô gái tiềm năng.
Người hâm mộ Philippines vui mừng điêu đứng khi chứng kiến chiến thắng kỷ lục này. (Ảnh: Getty Images)
Họ đã được đưa đến một trung tâm ở California, nơi xác minh danh tính, kiểm tra kỹ năng bóng đá và thể hiện ý nguyện chơi bóng cho quê hương. Sau đó, từng nhóm nhỏ đã bay đến thủ đô Manila để hoàn tất thủ tục cấp hộ chiếu Philippines tại văn phòng nhập cư.
Sau khi đạt được chức vô địch Đông Nam Á 2022 và giành vé tham dự World Cup 2023, sự nổi tiếng của Filipinas ngày càng gia tăng. Ngày nay, Liên đoàn nhận được nhiều liên hệ từ các cô gái tự giới thiệu bản thân.
Mặc dù vậy, đóng góp của Mangune và đồng đội vẫn được công nhận. Trong số 23 nữ cầu thủ đại diện cho Philippines tham dự World Cup 2023, có tới 18 người sinh ra và lớn lên ở Mỹ, trong đó có Sarina Bolden - người đã ghi bàn mang về chiến thắng cho Filipinas trước đội chủ nhà New Zealand trong trận đấu vào ngày 25/7.
Mang cảm hứng từ những cô gái người Philippines, đội tuyển Việt Nam, một đội Đông Nam Á khác, sẽ được truyền động lực. (Ảnh: Getty Images)
Có một số ý kiến tranh luận về phương pháp xây dựng đội tuyển của Philippines, nhưng Tahnai Annis, thủ quân của đội bóng Filipinas, nói: “Không quan trọng bạn sinh ra ở đâu, ở đây chúng tôi, những người có cùng máu mủ, nền văn hóa và nguồn gốc, đứng cùng một ngọn cờ, chiến đấu cho đất nước cũng như tương lai của bóng đá Philippines”.
Cần lưu ý rằng, các nữ cầu thủ Philippines trở về từ Mỹ không phải là những ngôi sao. Đa số không chơi bóng chuyên nghiệp và một số, như Sofia Harrison và Ryley Bugay, là cầu thủ tự do. Họ làm nghề khác để kiếm sống và tự tập luyện trước khi tham gia đội tuyển.
Tuy vậy, những người này đã tạo nên một thành công đáng kinh ngạc, làm cho một quốc gia với 117 triệu dân sinh sống trên 2.000 đảo tự hào. Bây giờ, không ai chỉ nói về Philippines bằng 3 hoặc 4 chữ cái B. Họ cũng có bóng đá. Đương nhiên, cả Đông Nam Á và châu Á nói chung đều tự hào về họ.