Gần đây, Công an TP. Thanh Hóa đã thông tin rằng họ đang cùng các đơn vị công nghệ cao của Công an tỉnh tìm kiếm các đối tượng liên quan đến một vụ lừa đảo, trong đó kẻ gian sử dụng kỹ thuật deepfake để chiếm đoạt tài sản.
Theo đơn trình báo của chị D.T.Y. (trú tại TP Thanh Hóa), chị Y. cho biết chị gái của chị, tên là M., đang sinh sống tại Nhật Bản và thường xuyên sử dụng tài khoản Facebook để liên lạc. Vào sáng ngày 10/6, chị M. đã bị kẻ gian lấy cắp tài khoản Facebook của mình.
Sau đó, cá nhân này đã sử dụng công nghệ deepfake để lừa đảo bằng cách giả mạo khuôn mặt và thực hiện cuộc gọi video trong nhóm trò chuyện gia đình trong khoảng 10 phút trước khi tắt máy.
Sau khi thấy gia đình của chị Y. tin tưởng, tên này đã gửi tin nhắn yêu cầu chị Y. chuyển khoản hơn 350 triệu đồng và sau đó nhanh chóng chiếm đoạt số tiền đó.
Hiện tại, vụ việc đang được tổ chức điều tra khẩn trương để làm rõ các chi tiết liên quan.
Theo Công an TP Thanh Hóa, công nghệ deepfake có thể sử dụng để làm giả khuôn mặt và giọng nói của người khác, dẫn đến việc người nhận cuộc gọi có thể tin tưởng vào những gì họ thấy và nghe được mà không hề biết rằng đó là một hình thức lừa đảo.
Làm thế nào để tránh bị lừa đảo bằng deepfake?
Theo chuyên gia an ninh mạng của Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) – Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC), tội phạm quốc tế đang sử dụng phương pháp lừa đảo deepfake trong vài năm qua.
Hiện tại, tội phạm trong nước đã bắt đầu áp dụng việc đánh cắp video, hình ảnh, sau đó cắt ghép và sử dụng các công cụ tạo ra deepfake. Điều này có thể dẫn đến một "đợt sóng lừa đảo thế hệ 4.0".
Chuyên gia này chú ý rằng, khi nhận cuộc gọi video deepfake, người dùng có thể nhận ra một số đặc điểm đáng ngờ như khuôn mặt thiếu tính cảm xúc và cảm giác "trơ" khi nói, tư thế lúng túng và không tự nhiên. Màu da của nhân vật trong video cũng có thể không bình thường, với ánh sáng kỳ lạ và bóng đổ không đúng vị trí, khiến cho video trông "giả tạo" và không tự nhiên. Âm thanh cũng có thể không trùng khớp với hình ảnh, có nhiều tiếng ồn xâm nhập hoặc thiếu âm thanh. Thông thường, kẻ gian cũng sẽ ngắt cuộc gọi giữa chừng, đưa ra lí do mất sóng hoặc sóng yếu. Cuối cùng, tài khoản nhận tiền không thuộc sở hữu của người thực hiện cuộc gọi. Tất cả các dấu hiệu này chính là những dấu hiệu của deepfake.
Trước khi chuyển tiền, bạn nên xác minh bằng cách thực hiện cuộc gọi trực tiếp hoặc gọi video trong ít nhất 1 phút, đặt ra những câu hỏi cá nhân chỉ có bạn và người nhận biết. Hãy tránh truy cập vào các trang web lạ, không cài đặt các phần mềm không rõ nguồn gốc, đặc biệt là những phần mềm yêu cầu cấp quyền truy cập thông tin người dùng, thẻ nhớ, danh bạ, vị trí, chụp ảnh,...