Biện pháp phòng ngừa và điều trị tay chân miệng hiệu quả, bảo đảm an toàn sức khỏe

trong đó nhiều bệnh nhân phải được hỗ trợ thở và thực hiện lọc máu khi nhập viện.

Theo PGS.TS.BS Phạm Văn Quang, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - chống độc BV Nhi đồng 1, hiện bệnh viện đang điều trị 68 ca bệnh, trong đó có 6 ca bệnh phải sử dụng máy thở và 1 ca bệnh cần lọc máu.

BS Quang cũng cho biết thêm rằng, trong số này có một trường hợp đặc biệt, đó là một bệnh nhi 19 tháng tuổi đang phải sử dụng cả máy thở và lọc máu. Bệnh nhi này đến từ Bình Dương và mắc phải tình trạng TCM cấp độ 4. Khi nhập viện, bệnh nhi ở trạng thái suy hô hấp, sốc, phù phổi cấp độ 4 và phải thực hiện các biện pháp như đặt nội khí quản, sử dụng máy thở, truyền dịch qua tĩnh mạch và chống sốc.

Số trẻ mắc bệnh tay chân miệng tại TP.HCM đang tăng lên không ngừng (Ảnh: Lâm Ngọc)

"Bệnh tay chân miệng ở trẻ cấp độ 3 nhanh chóng tiến triển thành cấp độ 4, dẫn đến việc trẻ phải tiến hành lọc máu. Mặc dù đã trải qua quá trình lọc máu trong 20 giờ, tình trạng sức khỏe của trẻ có một số cải thiện, nhưng vẫn rất nặng, và các bác sĩ đang tiếp tục theo dõi và điều trị cho trẻ", chia sẻ BS Quang.

Tại BV Nhi đồng 2, vào ngày 20/6, có tổng cộng 45 trẻ được nhập viện để điều trị nội trú bằng phương pháp Đông y. Hiện tại, BV đang tiến hành điều trị cho 1 trường hợp nặng.

Trường hợp nặng này là một bệnh nhi 3 tuổi, đến từ Bình Thuận và đã được nhập viện vào ngày 15/6. Bệnh nhi này có triệu chứng sốt cao liên tục, tăng mạch và huyết áp, và bị co giật. Sau quá trình chẩn đoán, trường hợp này được xác định là TCM cấp độ 3.

BS Nguyễn Trung Bạo, chuyên khoa Hồi sức - Nhiễm, tại Bệnh viện Nhi đồng 2 cho biết bệnh nhi đã được tiến hành đặt nội khí quản, sử dụng máy thở và tiêm kháng thể. Tuy nhiên, sau đó tình trạng bệnh của bệnh nhi đã nặng lên đạt cấp độ 4, do đó phải tiến hành quá trình lọc máu. Sau ba ngày tiến hành lọc máu, bệnh nhi đã có dấu hiệu cải thiện về tình trạng thần kinh, sốt giảm đi và tỉnh táo nên tiến trình lọc máu và việc sử dụng máy thở đã được ngừng lại.

Thông tin từ người nhà của bệnh nhân cho biết, trước đó, bé chỉ có triệu chứng sốt nhẹ, sau đó sốt tăng lên đến mức 39 độ C. Người nhà đã thực hiện các biện pháp làm lạnh và sử dụng thuốc hạ sốt nhưng không thành công. Hôm sau, bé bắt đầu xuất hiện ban hồng trên lòng bàn chân và miệng, người nhà nghi ngờ rằng bé có thể mắc bệnh tay chân miệng và đã đưa bé đến khám tại bệnh viện tư.

"Trong khi bé đã được uống thuốc, tình trạng sốt cao và giật mình vẫn không giảm, do đó tôi đã quyết định đưa bé lên bệnh viện tỉnh để kiểm tra. Sau khi được chẩn đoán, bác sĩ cho biết bé mắc phải bệnh TCM cấp độ 2B và đề nghị chuyển bé lên bệnh viện Nhi đồng 2 để tiếp tục điều trị. Hiện tại, bé đã tỉnh táo nhưng vẫn đang được theo dõi và điều trị bởi các bác sĩ."

Theo BS Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TP.HCM, năm nay, nếu không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả, TCM sẽ kéo dài cho đến hết tháng 10, khi đó các bệnh viện sẽ gặp khó khăn vì thiếu thuốc.

Hiện tại, BV Nhi đồng 1 đang đối mặt với tình trạng thiếu Phenobarbital dạng truyền qua tĩnh mạch, và phải chuyển sang sử dụng thuốc Phenobarbital dạng uống thay thế. Dù vậy, thuốc Immunoglobulin truyền qua tĩnh mạch hiện vẫn còn đủ, nhưng nếu số ca nhiễm tiếp tục tăng, trong tương lai gần có thể sẽ thiếu thuốc này.

Số trẻ em bị viêm phổi cấp do vi-rút Vũ Hán (TCM) nhập viện với tình trạng nặng hơn so với năm trước chủ yếu do nhiều phụ huynh tự điều trị cho con tại nhà. Khi đưa con đến bệnh viện, tình trạng bệnh của trẻ đã nghiêm trọng hơn. Ngoài ra, trong hai năm dịch COVID-19, trẻ em không được tiếp xúc nhiều, gây ra hiện tượng miễn dịch kém, và khi mắc bệnh, trẻ dễ phát triển thành bệnh nặng hơn những người có hệ miễn dịch tốt hơn.

PGS.TS.BS Nguyễn Thanh Hùng, Giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng 1, cho rằng việc thiếu thuốc điều trị đã dẫn đến tỷ lệ bệnh nặng và tử vong cao hơn so với năm 2022. Trong số các loại thuốc thiếu, có 2 loại là huyết thanh gamma globulin và phenobarbital. Dự kiến phenobarbital sẽ được cung ứng vào tháng 7, tuy nhiên gamma globulin hiện đang khan hiếm trên toàn cầu.

BS Hùng cũng nêu rõ rằng, nếu các bệnh viện sử dụng thuốc gamma globulin theo đúng phác đồ điều trị, số lượng thuốc dự trữ sẽ nhanh chóng cạn kiệt sau 1-2 tuần. Vì vậy, các chuyên gia từ 3 bệnh viện nhi và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới đã họp và đồng ý áp dụng phương pháp điều trị tạm thời.

Ví dụ, nếu trẻ bị mắc TCM nặng và cần sử dụng 2 liều gamma globulin theo phác đồ, hiện tại chúng tôi chỉ sử dụng 1 liều để theo dõi và đánh giá tiếp. Chúng tôi đang nỗ lực tối đa để cứu sống từng đứa trẻ, hội chẩn và xem xét kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định như vậy. Tuy nhiên, vấn đề liên quan đến pháp lý vẫn cần được trình Bộ Y tế xem xét, BS Hùng nói.

Đối với tình hình phức tạp của bệnh TCM, Sở Y tế TP.HCM đã báo cáo lên Bộ Y tế, đề nghị cần có giải pháp căn cơ và chủ động hơn trong việc cung ứng thuốc cho công tác điều trị bệnh TCM nặng.

Theo TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, trong thời gian chờ các nguồn cung thuốc đầy đủ hơn, các bác sĩ sẽ họp hội chẩn để đưa ra quyết định tốt nhất cho bệnh nhi. Dự kiến, vào cuối tuần này, khu vực miền Nam có thể sẽ được phân bổ thêm 4.000 lọ gamma globulin.

Ông Nguyễn Thanh Lâm, Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược - Bộ Y tế, đã xác nhận việc nhận được báo cáo từ Sở Y tế TP.HCM về tình trạng thiếu thuốc điều trị bệnh TCM.

"Thuốc gamma globulin hiện chỉ có 13 số đăng ký tại Việt Nam, nhưng lại đang trở nên khan hiếm trên toàn thế giới. Thuốc này được sản xuất từ huyết tương, tuy nhiên do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, số lượng người hiến máu đã giảm đáng kể. Sự thiếu hụt nguyên liệu đã dẫn đến việc sản xuất huyết thanh miễn dịch này chỉ được thực hiện theo đặt hàng trước", ông Lâm giải thích.

Để giải quyết vấn đề này, Cục Quản lý Dược đề xuất cần thực hiện tính toán và cân đối một cách hợp lý. Ví dụ, trong vòng 5 năm gần đây, cần xác định số lượng thuốc cần sử dụng để có chế độ dự trữ, không nhất thiết phải dự trữ 100% nhưng ít nhất cũng từ 30% - 50%.

Theo thông tin từ Viện Pasteur TP.HCM, trong tuần 24, tổng số ca mắc TCM trên toàn miền Nam đã lên đến hơn 2.000 ca, tăng 23% so với cùng kỳ năm trước.

Từ đầu năm đến nay, đã có 7 trường hợp tử vong do bệnh TCM; trong số đó, có 5 trường hợp được xác định do chủng enterovirus (EV71), còn lại 2 trường hợp chưa được xác định qua kết quả xét nghiệm.

Dựa trên việc phân tích các trường hợp nặng, Viện Pasteur TP.HCM nhận thấy các địa phương như An Giang, Bình Dương, Đồng Nai, Kiên Giang, Cần Thơ và TP.HCM có tỉ lệ ca nặng cao.