Theo Hội khoa học Tiêu hóa, tại Việt Nam, có đến 26% dân số mắc bệnh viêm loét dạ dày và tá tràng. Đặc biệt, tỉ lệ người mắc ung thư dạ dày dưới 40 tuổi chiếm khoảng 20-25%, cho thấy xu hướng trẻ hóa của bệnh. Đây là một tình huống đáng lo ngại về bệnh viêm loét dạ dày.
Thói quen ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến sức khỏe, bao gồm cả sức khỏe của dạ dày.
Có nhiều trường hợp mắc bệnh dạ dày do chế độ ăn uống không tốt, không khoa học. Nguyên nhân gây bệnh dạ dày gia tăng trong cuộc sống công nghiệp hiện nay chủ yếu là do thói quen ăn uống không đều đặn (đặc biệt với những người trẻ tuổi), tiêu thụ nhiều thức ăn chua cay, giàu natri, không ăn đúng giờ... Đối với những người đang gặp đau dạ dày, viêm loét dạ dày, việc duy trì những thói quen này chỉ làm tình trạng bệnh càng trở nên nặng nề hơn.
Vì vậy, nếu bạn phát hiện có bất kỳ thói quen ăn uống có hại cho dạ dày như dưới đây, hãy thay đổi ngay lập tức để bảo vệ sức khỏe.
1. Ăn nhanh
Khi ăn ngấu nghiến và ăn quá nhanh, dạ dày sẽ phải làm việc gấp đôi. Ăn quá nhanh thường gây khó tiêu hoá vì lượng thức ăn vào cơ thể quá nhanh. Não bộ chưa kịp nhận tín hiệu từ dạ dày, dẫn đến việc dạ dày không kịp tiết dịch và co bóp để tiêu hoá thức ăn. Ăn nhanh thường xuyên có thể gây bệnh đau dạ dày và viêm loét dạ dày...
Gợi ý cải thiện: Tiếp cận việc nhai chậm trong mỗi bữa ăn. Đừng quá nhấp nhổm và nhai 20-30 lần, chỉ cần nhai kỹ, không nhanh nháo. Nếu bạn hoàn thành bữa ăn trong 5 phút, đó được xem là ăn nhanh, vì vậy hãy ăn chậm trong khoảng 20 phút. Ngoài ra, việc nhai và nuốt chậm cũng giúp tăng cường cảm giác no và giúp bạn kiểm soát cân nặng tốt hơn.
2. Ăn quá nhiều
Việc ăn quá nhiều sẽ gây gánh nặng cho dạ dày. Thường xuyên ăn quá nhiều có thể gây ra các vấn đề như cảm giác no, nhu động dạ dày chậm và tiêu hóa thức ăn lâu hơn.
Ăn quá nhiều trong mỗi bữa ăn cũng làm dạ dày chậm tiêu, tạo ra nhiều axit dạ dày và tăng áp lực lên cơ thắt thực quản dưới, điều này cũng có thể tăng nguy cơ trào ngược dạ dày thực quản.
Gợi ý cải thiện: Nên hạn chế tiêu thụ muối quá nhiều trong chế độ ăn uống.
Ăn quá nhiều muối sẽ giảm sự tiết axit dạ dày và làm giảm khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày. Khi điều này xảy ra, lớp màng nhầy trên bề mặt niêm mạc dạ dày dễ bị tổn thương, tăng nguy cơ viêm teo dạ dày. Ngoài ra, nitrit có trong các loại thực phẩm ngâm chua có thể phản ứng với amin, gây ra sự phân hủy protein trong dạ dày và tạo thành các chất gây ung thư gọi là nitrosamin, từ đó tăng nguy cơ ung thư dạ dày.
Để cải thiện tình hình, nên kiểm soát lượng muối hàng ngày không vượt quá 5 gram. Quan tâm đến lượng muối trong gia vị như nước tương, dầu hào, bột ngọt, nước sốt... Ngoài ra, khi mua thực phẩm đóng gói, hãy kiểm tra hàm lượng natri trong danh sách thành phần dinh dưỡng. Để tính hàm lượng muối, nhân hàm lượng natri với 2,5.
4. Hãy ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo một cách cân đối.
Thực phẩm giàu chất béo sẽ được tiêu hóa chậm chạp trong dạ dày. Việc thực phẩm ở lại trong dạ dày trong thời gian dài có thể kích thích quá trình tiết axit dạ dày, gây tổn thương niêm mạc. Thêm vào đó, chất béo cũng có thể kích thích mạnh mẽ sự bài tiết cholecystokinin, dẫn đến hiện tượng trào ngược mật. Những tác động này đã làm hư hại niêm mạc dạ dày và làm cho việc sửa chữa trở nên khó khăn hơn.
Gợi ý cải thiện: Nên ưu tiên chế biến món ăn bằng các phương pháp nấu, luộc, hấp để giảm lượng dầu. Hạn chế sử dụng các món chiên, rán. Cần lưu ý về chất béo ẩn có trong các loại nước sốt.
5. Tăng cường tiêu thụ thực phẩm không nên hun khói và không nên chiên rán.
Thức ăn hun khói chứa nhiều chất độc hại như hydrocarbon thơm đa vòng và formaldehyde. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ăn quá nhiều thức ăn hun khói có thể tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Thức ăn chiên rán, đặc biệt là chiên rán nhiều lần và ở nhiệt độ cao, cũng có thể sản sinh nhiều chất gây ung thư khác nhau, không lành mạnh cho dạ dày và gây khó khăn cho quá trình tiêu hóa.
Để cải thiện tình hình, bên cạnh việc giảm tiêu thụ các loại món ăn này, bạn cũng nên bổ sung thêm trái cây và rau quả tươi vào chế độ ăn hàng ngày. Điều này có thể ngăn chặn sự hình thành các hợp chất N-nitroso và các chất gây ung thư khác.
6. Để giảm nguy cơ ung thư đường tiêu hóa, hãy thay đổi chế độ ăn của bạn để bao gồm nhiều trái cây và rau quả tươi. Nghiên cứu cho thấy, việc tăng lượng trái cây trong khẩu phần ăn có tác dụng làm giảm nguy cơ ung thư đường tiêu hóa. Đồng thời, bổ sung các loại rau họ cải như bắp cải, súp lơ, bông cải xanh, cải xoăn... cũng giúp giảm nguy cơ ung thư dạ dày.
Gợi ý cải thiện:Tốt nhất nên ăn 150-200 gram rau mỗi bữa ăn, 200-350 gram trái cây mỗi ngày.
7. Bỏ bữa sáng
Để bảo vệ sức khỏe, hãy đảm bảo bạn có một bữa sáng đầy đủ và chọn lựa thực phẩm hợp lý. Một bữa sáng lành mạnh nên bao gồm đầy đủ các thành phần protein, chất béo, chất xơ, vitamin và chất khoáng. Những lựa chọn tốt cho bữa sáng lành mạnh bao gồm trứng, sữa chua ít đường hoặc không đường, sữa tươi ít béo hoặc sữa hạt, bột yến mạch, hạt chia, quả mọng, các loại hạt, trà xanh, trái cây, hạt lanh và phô mai.