AI và TikTok có thể khiến ‘ngai vàng’ của Google bị lung lay và mở ra kỷ nguyên mới trong lĩnh vực tìm kiếm kỹ thuật số.
TikTok ‘lấn lướt’ Google để trở thành công cụ tìm kiếm ưa thích của Gen Z
Ngày nay, mọi người đang dần chuyển hướng sang Amazon để tìm kiếm sản phẩm, Instagram để cập nhật xu hướng và Snap Maps của Snapchat để tìm các doanh nghiệp địa phương. Liệu Google còn đang là công cụ tìm kiếm thống trị thế giới không?
Trong bối cảnh thế giới số đang phát triển, không gian tìm kiếm thông tin ngày càng mở rộng. Gần đây nhất, Google đã nhận thấy TikTok đang lấn át trên tên miền của họ. Tại một hội nghị công nghệ vào tháng 7/2022, Prabhakar Raghavan, Phó Chủ tịch cao cấp của Google, đã tiết lộ:
Nghiên cứu đã ghi nhận rằng, hơn 40% của những thanh thiếu niên khi muốn tìm một địa điểm để ăn trưa, đã bỏ qua việc truy cập Google Maps hoặc Google Tìm kiếm, mà thay vào đó họ đã lựa chọn truy cập TikTok hoặc Instagram.
Thay vì sử dụng Google, thế hệ Gen Z hiện nay thường lựa chọn tìm kiếm trên TikTok, biến nền tảng này trở thành công cụ tìm kiếm chính (Theo tờ báo The New York Times). Thay vì đọc những trang thông tin dài và chi tiết trên Google, Gen Z thu thập những gợi ý từ video TikTok để tìm ra thông tin chính xác về những gì họ đang tìm kiếm, xem các video liên quan để xắp xếp nội dung. Sau đó, họ sẽ xác minh tính xác thực của những gợi ý đó dựa trên các bình luận được đăng phản hồi. Họ cho biết rằng việc tìm kiếm trên TikTok thường mang lại nhiều tương tác hơn.
Alexandria Kinsey, một phụ nữ 24 tuổi đến từ Arlington, Virginia, là một điều phối viên truyền thông và mạng xã hội. Cô ấy đã sử dụng TikTok như một công cụ để tìm kiếm và tìm hiểu về nhiều vấn đề khác nhau. Những câu hỏi và nghi vấn của cô ấy bao gồm các công thức nấu ăn, phim ảnh và khuyến mãi. Đặc biệt, cô cũng quan tâm đến những nội dung ít được người khác quan tâm, như tìm kiếm các cuộc phỏng vấn với diễn viên Andrew Garfield hay những thuyết âm mưu kỳ lạ.
Theo chia sẻ của Alexandria, cô thường có quan điểm khác biệt so với những gì được quảng cáo và trên các trang web được tối ưu bởi Google.
TikTok cũng đang ngày càng trở thành một công cụ hữu ích để tìm kiếm thông tin. Ứng dụng này đang thử nghiệm tính năng nhận dạng từ khóa trong các bình luận và kết nối chúng với kết quả tìm kiếm. Đồng thời, ở khu vực Đông Nam Á, TikTok cũng đang thử nghiệm việc cung cấp dữ liệu địa phương, giúp mọi người tìm thấy thông tin về các doanh nghiệp và sự kiện gần họ.
Theo Sensor Tower, việc phát triển các chức năng tìm kiếm và định vị cũng là một trong những điểm hút của TikTok - ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên thế giới bởi giới trẻ trong độ tuổi từ 18 đến 24.
Lee Rainie, người phụ trách nghiên cứu công nghệ và Internet tại Trung tâm Nghiên cứu Pew, cho biết: "TikTok đang từ từ trở thành một nơi tổng hợp nội dung cho tất cả các nhu cầu giống như một cửa hàng chung."
TikTok đang dần trở thành one-stop shop (Cửa hàng một điểm đến hay một điểm đến cho mọi nhu cầu)
Tuy nhiên, theo nghiên cứu mới của NewsGuard, có đến 1/5 kết quả tìm kiếm trên TikTok chứa những thông tin sai. Để đạt được kết quả này, nghiên cứu đã phân tích 20 kết quả tìm kiếm hàng đầu trên 27 chủ đề tin tức khác nhau, từ "cuộc bầu cử năm 2022" đến "vắc xin mRNA".
Nghiên cứu của NewsGuard cũng cho thấy rằng, TikTok đang đưa người dùng theo hướng với các cụm từ tìm kiếm có vẻ hơi thiên lệch. Ví dụ, khi người dùng tìm kiếm "vắc xin covid", TikTok sẽ đưa ra gợi ý như "sự thật về vắc xin covid" hoặc "vắc xin covid hiv".
Những tiến bộ của AI có thể khiến ‘ngai vàng’ của Google bị lung lay
Google, một trong 5 công ty hàng đầu trên thế giới về vốn hóa thị trường, cùng với công ty mẹ Alphabet, đã đạt được nhiều thành công lớn nhờ vào công cụ tìm kiếm của mình. Trong quý I năm 2023, Google đã thu về một số tiền quảng cáo từ Google Search là khoảng 40,3 tỷ USD, chiếm một tỷ lệ quan trọng trong tổng doanh thu của Google là 69,7 tỷ USD.
Thuật toán tìm kiếm của Google đã chứng minh độ chính xác đặc biệt so với các công cụ tìm kiếm khác, luôn thể hiện khả năng kết nối hiệu quả giữa người dùng với các trang web phù hợp cho mục đích cụ thể. Kết quả là, Google thống trị thị trường tìm kiếm, với hơn 93% lượt tìm kiếm toàn thế giới, trong khi Bing ở vị trí thứ hai chỉ chiếm chưa đầy 3%.
Tuy nhiên, Microsoft đã xây dựng mối quan hệ đối tác chặt chẽ với OpenAI và tích hợp khả năng của ChatGPT vào công cụ tìm kiếm Bing. Bước tiến này đặt ra một thách thức tiềm tàng cho sự thống trị của Google, thúc đẩy gã khổng lồ thung lũng Silicon phải đổi mới và đưa AI vào sản phẩm để duy trì tính cạnh tranh. Hơn một thập kỷ trước, Google đã đánh bại Microsoft và trở thành vị vua của trình duyệt và tìm kiếm Internet. Liệu lịch sử sẽ bị đảo ngược?
Cuộc chiến giữa ChatGPT của OpenAI và BardAI của Google
Sở thích của giới trẻ đang tạo nên sức nóng cho lĩnh vực tìm kiếm không chỉ nhờ vào những người có kinh nghiệm lâu năm, mà còn nhờ vào những công ty mới khởi nghiệp sẵn lòng thi đấu để thay thế Google. Họ tin rằng họ có thể giúp việc lật đổ ông trùm trở nên dễ dàng hơn, bởi vì họ hiểu rõ sở thích của giới trẻ là gì. Người ta muốn thấy sự mới mẻ, đơn giản và đáng tin cậy trong kết quả tìm kiếm, không phải một dòng thông tin lộn xộn và đầy quảng cáo như trên Google. Điều này đã được đánh giá bởi Greg Sterling, một chuyên gia phân tích thị trường tìm kiếm từ năm 1999.
Điều này tạo điều kiện cho cuộc đua kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ tìm kiếm truyền thống, còn được gọi là thế hệ tăng cường truy vấn. Trước hết, nó xác định các trang có tài liệu phù hợp nhất, sau đó sử dụng quy trình xử lý ngôn ngữ tự nhiên để "đọc" dữ liệu. Kết quả được đưa vào các mô hình ngôn ngữ lớn như GPT-3 của OpenAI, đã cung cấp những câu trả lời chính xác hơn.
Sự đột phá của trí tuệ nhân tạo mở ra cơ hội hiếm có mà các đối thủ của Google tin rằng có thể tạo ra dịch vụ tìm kiếm mới với đặc điểm độc đáo.
"Tất cả chúng tôi, bao gồm cả chúng tôi, đang nỗ lực vượt qua Google bằng cách hợp tác với các liên kết tốt hơn", Sridhar Ramaswamy, người sáng lập Neeva - công ty khởi nghiệp tìm kiếm, và cựu CEO của Google nói.
Mặt khác, việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào công cụ tìm kiếm có thể chỉ ra những thay đổi kinh tế đối với các trang web. Ví dụ, nhà xuất bản có thể phải đối mặt với sự giảm lượng truy cập khi người dùng Internet đã tìm thấy câu trả lời mà không cần nhấp vào kết quả tìm kiếm.
Trái ngược với điều đó, váy cưới giá trị nhất của cả cuộc đời một người phụ nữ luôn khiến họ tốn kém không ít tài nguyên. Điều này ảnh hưởng đến nguồn lợi của họ. Theo ước tính của Srinivas, một bước tìm kiếm liên quan đến trí tuệ nhân tạo có thể tốn kém gấp 7-8 lần so với truy vấn thông thường. Nhưng các chi phí này chỉ có thể được đền bù nếu "giá trị của mỗi truy vấn vượt trội".
Microsoft tích hợp trí tuệ nhân tạo vào Bing và Edge với mục tiêu là gì?
Đối diện với tình trạng hoang mang đó, Google đã bắt đầu tiếp cận vào lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo (AI), hãng đã tích hợp công nghệ AI vào công cụ tìm kiếm để hiểu câu hỏi và ý định của người dùng. Tính năng tìm kiếm mới dựa trên AI giúp tạo ra nội dung cá nhân hóa dựa trên thông tin có sẵn, từ đó cải thiện khả năng người dùng nhận được kết quả mong muốn.
Thực tế, mô hình AI cũng đóng góp vào việc cải thiện thuật toán cho các cuộc trò chuyện và tăng độ chính xác khi người dùng tìm kiếm bằng giọng nói. Chức năng này đặc biệt hữu ích cho những người khiếm thị hoặc khi người dùng cần thông tin gấp trong khi đang lái xe.
Những băn khoăn và nhận định từ các chuyên gia
Gabs Roman, một chuyên gia chiến lược nội dung hàng đầu của Signal Theory chia sẻ: "Trong những ngày đầu của Internet, chúng tôi đã trải qua những diễn đàn nhỏ nhưng tương tác mạnh. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta đang sống trong một thế giới mở rộng với nhiều lựa chọn không giới hạn. Trí tuệ nhân tạo sẽ đóng vai trò thúc đẩy sự phát triển này, khiến cho lựa chọn trở nên vô tận. Tuy nhiên, sự quá tải lựa chọn sẽ gây ra tình trạng mất hiệu quả cho người sử dụng. Điều này có nghĩa là cần phải tìm ra lại thị trường ngách một lần nữa. Và điều này sẽ thay đổi hoàn toàn hành trình của mọi người."
Laurent Olver, Giám đốc Tiếp thị của GreenJinn chia sẻ: "Đội ngũ Gen Z của chúng tôi sử dụng TikTok để mua hàng và tìm hiểu về mọi thứ. Dù chúng tôi, những người trên 30 tuổi, chưa từng cảm thấy khá già, nhưng khi nhìn thấy cách họ sử dụng TikTok, chúng tôi thực sự bị cuốn hút."
Thời đại phải tìm kiếm thông tin về nhà hàng và sản phẩm qua các trang web và đánh giá trực tuyến đã qua rồi; chúng tôi nhận ra rằng có khả năng những thông tin này có thể bị mua hoặc giả mạo. Thay vào đó, chúng tôi tìm kiếm trên TikTok trước và dựa vào đó để quyết định liệu nên mua hay không.
Thế hệ Z hiện đang sử dụng TikTok cho mọi việc. Một đồng nghiệp vừa trở về sau kỳ nghỉ một tuần; cô ấy cho biết đã dùng TikTok để quyết định mọi thứ. Dù là đi đâu, tìm nhà hàng nào, hay thậm chí mua chiếc túi Ryanair để đựng đồ quần áo của mình - tất cả đều dựa trên những gì cô ấy tìm thấy trên TikTok.
TikTok là một công cụ tìm kiếm mới được sử dụng bởi thế hệ Gen Z.
Theo Conor Kingscott, giám đốc chiến lược tìm kiếm trả tiền của Croud: "Trong tháng trước, Google đã thông báo rằng họ đang thử nghiệm Trải nghiệm Sáng tạo Tìm kiếm (SGE) được cung cấp bởi trí tuệ nhân tạo tại Hoa Kỳ. Thử nghiệm này của công cụ tìm kiếm sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo ra phản hồi phù hợp với ngữ cảnh cho các truy vấn của người dùng trên kết quả tìm kiếm (SERP), nhằm cải thiện trải nghiệm tìm kiếm trong quá trình khám phá và suy nghĩ."
Điều này sẽ thay đổi cách người dùng tương tác với Google. Chúng ta sẽ chứng kiến sự chuyển đổi từ các truy vấn tìm kiếm ngắn, trực tiếp sang các truy vấn tìm kiếm mang tính khám phá. Mặc dù SERP luôn đóng vai trò quan trọng, nhưng với SGE, Google SERP có thể trở thành một nền tảng dùng để người dùng khám phá các chủ đề, nâng cao khả năng so sánh và đánh giá sản phẩm mà không cần truy cập vào bất kỳ trang web nào. Chúng tôi đã thấy Google tiến theo hướng này với các tính năng SERP như Google Maps, hộp thông tin và tính năng 'mọi người cũng hỏi'.
Khi nhìn vào điều này ban đầu, có thể sẽ thấy đây là một tin xấu cho các nhà tiếp thị tìm kiếm trả tiền, vì điều này có thể dẫn đến ít lượt bấm vào trang web. Tuy nhiên, với Google Tìm kiếm vẫn là công cụ tạo doanh thu lớn nhất cho Alphabet cho đến nay, chúng ta có thể tin rằng điều này sẽ được bảo vệ. Quảng cáo sẽ được phân phối kèm theo SGE, nhưng nhà tiếp thị sẽ cần xem xét lại phạm vi tiếp cận tài khoản và chiến lược mà họ đang sử dụng. Năm ngoái, Google đã tuyên bố rằng 15% trong số tất cả các tìm kiếm trên Google chưa bao giờ được thực hiện trước đây và SGE có thể tăng cường điều này.
Những ông lớn đang có ý định tích hợp AI vào tìm kiếm
Alistair Robertson, một đối tác sáng tạo của Nucco, cho biết: "Sự hối hả trong việc đạt được kết quả cá nhân hóa và chất lượng cao hơn đang thúc đẩy hành trình tìm kiếm và hành vi trực tuyến của người dùng. Điều này đã chuyển chúng ta từ việc cung cấp "nội dung liên quan đến yêu cầu của bạn" sang việc cung cấp "những lựa chọn chính xác mà bạn muốn; những gì bạn có thể mong đợi; cách bạn có thể mua nó, sử dụng nó, và tận hưởng nó..."
Cả YouTube và TikTok đã nâng cao những kỳ vọng này. Rõ ràng, khán giả trẻ tuổi thích xem hơn là đọc. Xu hướng này sẽ chỉ càng phát triển rõ rệt hơn qua thời gian đối với tất cả các đối tượng.
Việc tích hợp AI vào tìm kiếm sẽ tiến tới một cái nhìn cá nhân hóa hơn, đồng thời cung cấp câu trả lời toàn diện hơn. Một phần trong việc này có thể thực hiện thông qua việc dịch tài nguyên từ các nguồn khác nhau bằng SGE của Google và tạo ra phản hồi. Chúng ta cũng có thể mong đợi sự tích hợp video tìm kiếm, cũng như AR và giao diện giọng nói, đặc biệt nếu Apple có thể thành công với Vision, điều này cho phép chúng ta khám phá thông qua sức mạnh của việc xem và trải nghiệm.
AI và TikTok đang gây ra sự thay đổi to lớn. Các công ty công nghệ hàng đầu cũng đã bắt đầu tham gia cuộc đua tích hợp AI vào hệ thống của mình. Liệu khả năng kinh doanh của họ trong lĩnh vực này sẽ được khai thác và phát triển như thế nào trong tương lai? Mức độ quan tâm và tìm kiếm từ phía người dùng sẽ có những sự thay đổi lớn nữa hay không?