1. Tổng hợp các khoản hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất:
1.1. Hỗ trợ ổn định đời sống, sản xuất khi Nhà nước thu hồi đất:
Theo quy định của pháp luật, khi hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất, áp dụng cho một số đối tượng cụ thể bao gồm:Đầu tiên, hộ gia đình và cá nhân được Nhà nước giao đất nông nghiệp và nhân khẩu nông nghiệp trong hộ gia đình, nhưng chỉ áp dụng cho những trường hợp phát sinh sau thời điểm giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình đó khi thực hiện các nghị định sau: nghị định 64/NĐ-CP, nghị định 85/1999/NĐ-CP, nghị định 02/NĐ-CP, nghị định 163/1999/NĐ-CP, nghị định 181/2004/NĐ-CP.
Hai là, những hộ gia đình hoặc cá nhân đủ điều kiện theo quy định, hiện đang sử dụng đất nông nghiệp nhận từ chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho, khai hoang theo quy định pháp luật, và đã được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đang trực tiếp sản xuất trên đất nông nghiệp đó.
Ba là, những hộ gia đình hoặc cá nhân đang sử dụng đất nhận từ giao khoán đất, và đang sử dụng đất này cho mục đích nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản trong các nông trường và lâm trường quốc doanh. Đối tượng này bao gồm cán bộ, công nhân viên của nông trường và lâm trường quốc doanh, bất kể đang làm việc hoặc đã nghỉ hưu, nghỉ mất sức lao động, thôi việc. Họ được hưởng trợ cấp và đang trực tiếp sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp và lâm nghiệp.
Bồn là các hộ gia đình và cá nhân hiện đang sử dụng đất theo hình thức giao khoán từ xa của các tập đoàn nông nghiệp và hợp tác xã nông nghiệp, mà trước đó đã là các nông, lâm trường quốc doanh hoặc công ty nông, lâm nghiệp và đang trực tiếp thực hiện sản xuất nông nghiệp trên đất đó, cùng với việc có nguồn thu nhập ổn định từ hoạt động nông nghiệp trên đất đó.
Năm là các hộ gia đình và cá nhân hiện đang sử dụng đất theo hình thức giao khoán từ xa của tập đoàn sản xuất nông nghiệp và hợp tác xã nông nghiệp, mà trước đây đã là các nông, lâm trường quốc doanh và đang trực tiếp thực hiện sản xuất nông nghiệp trên đất đó, cùng với việc có nguồn thu nhập ổn định từ hoạt động nông nghiệp trên đất đó.
Sáu loại đối tượng bao gồm tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, nếu bị ngừng sản xuất, kinh doanh do Nhà nước thu hồi đất, sẽ được hỗ trợ để ổn định việc sản xuất và đời sống.
Điều kiện để được hỗ trợ ổn định trong việc sản xuất và đời sống trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất đối với những đối tượng trên đó là:
Yêu cầu có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đáp ứng yêu cầu để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác liên quan theo quy định của pháp luật.
Trong trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nhận giao khoán dùng cho mục đích nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, yêu cầu có hợp đồng giao khoán sử dụng đất.
Cách hỗ trợ ổn định sản xuất như sau:
- Cung cấp giống cây trồng và giống vật nuôi cho nông nghiệp.
- Cung cấp dịch vụ khuyến nông, khuyến lâm, bảo vệ thực vật, thú y, kỹ thuật trồng trọt và chăn nuôi.
- Cung cấp kỹ thuật nghiệp vụ và dịch vụ công thương nghiệp đối với hộ gia đình và cá nhân đã được bồi thường bằng đất nông nghiệp.
– Hỗ trợ tài chính để ổn định hoạt động sản xuất, với mức tối đa là 30% thu nhập sau thuế hàng năm. Mức hỗ trợ được xác định dựa trên thu nhập trung bình của 03 năm liền kề trước đó đối với các tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Thu nhập được tính theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân và pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.
– Hỗ trợ tài chính để ổn định cuộc sống và hoạt động sản xuất dưới hình thức tiền mặt, áp dụng cho hộ gia đình và cá nhân đang sử dụng đất do nhận giao khoán đất sử dụng cho mục đích nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản và sản xuất muối.
– Hỗ trợ chế độ trợ cấp ngừng việc theo quy định của pháp luật về lao động nhưng thời gian trợ cấp không vượt quá 06 tháng đối với người lao động do tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thuê lao động theo hợp đồng lao động.
1.2. Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm khi Nhà nước thu hồi đất:
Các hình thức hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm khi nhà nước thu hồi đất được liệt kê dưới đây:Thứ nhất, hộ gia đình và cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp sẽ nhận được hỗ trợ tiền không vượt quá 05 lần giá đất nông nghiệp cùng loại trong bảng giá đất địa phương cho toàn bộ diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi. Diện tích được hỗ trợ không được vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp theo quy định địa phương. Mức hỗ trợ cụ thể sẽ được quy định bởi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh dựa trên điều kiện thực tế của địa phương.
Thứ hai, đối với hộ gia đình và cá nhân bị thu hồi đất để phục vụ kinh doanh và dịch vụ và phải di chuyển chỗ ở, sẽ được hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm theo quy định.
1.3. Hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất:
Theo quy định hiện hành, khi Nhà nước thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân hoặc người Việt Nam định cư tại nước ngoài và yêu cầu họ phải chuyển đổi nơi ở, họ sẽ được hỗ trợ tái định cư.Việc hỗ trợ tái định cư cho trường hợp Nhà nước thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở sẽ được thực hiện theo các quy định sau:
Thứ nhất, hỗ trợ giảm chênh lệch giữa giá trị tối thiểu suất tái định cư và số tiền bồi thường đất cho các hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài và nhận đất để ở tái định cư, để số tiền bồi thường đất không nhỏ hơn giá trị tối thiểu của một suất tái định cư quy định.
Thứ hai, ngoài việc nhận đất, hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài còn được hỗ trợ tài chính để tự lo chỗ ở tái định cư. Theo đó, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ căn cứ vào diện tích đất thu hồi, số lượng thành viên trong hộ gia đình và các điều kiện cụ thể tại địa phương để quy định mức độ hỗ trợ phù hợp.
1.4. Hỗ trợ người đang thuê nhà ở không thuộc sở hữu Nhà nước:
Theo quy định của luật pháp, khi Nhà nước thu hồi đất từ các hộ gia đình hoặc cá nhân đang thuê nhà, mà không phải là nhà ở sở hữu của Nhà nước, thì người đó phải di chuyển chỗ ở. Trường hợp này, người đó sẽ được hỗ trợ chi phí di chuyển tài sản theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.1.5. Hỗ trợ khi thu hồi đất công ích của xã, phường, thị trấn:
Theo quy định này, trong trường hợp đất thu hồi thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn, người đó sẽ được hỗ trợ. Mức hỗ trợ cao nhất có thể bằng mức bồi thường; tuy nhiên, mức hỗ trợ cụ thể sẽ được quy định bởi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.2. Khi nào được bồi thường về đất khi bị thu hồi đất?
Theo quy định tại Điều 75 Luật Đất đai 2013, ta có thể xác định được điều kiện để đủ điều kiện bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng đối với hộ gia đình, cá nhân. Điều kiện này bao gồm việc đất bị thu hồi không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà chưa được cấp.Ngoài ra, theo quy định tại Điều 82 Luật Đất đai 2013 nhà nước không bồi thường về đất khi thu hồi đất trong các trường hợp như sau:
Một điều là đất bị thu hồi là đất mà Nhà nước chuyển giao mà không thu phí sử dụng đất;
Hai là đất bị thu hồi là đất mà Nhà nước chuyển giao cho tổ chức trong trường hợp được miễn phí sử dụng đất nhưng vẫn phải thu phí sử dụng đất.
Ba là, đất bị thu hồi là đất mà Nhà nước cho thuê và phải trả tiền thuê hàng năm. Còn đất thuê trả tiền thuê một lần cho toàn bộ thời gian thuê, nhưng miễn phí tiền thuê đất, trừ trường hợp gia đình hoặc cá nhân thuê đất do thực hiện chính sách đối với những người có công với cách mạng.
Bốn là, đất bị thu hồi là đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn.
năm, đất bị thu hồi để sử dụng trong sản xuất nông lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản và làm muối.
sáu, đất bị thu hồi để quản lý bởi Nhà nước.
Hiệu lực của đất được chuyển nhượng từ đất công cộng sang đất sử dụng cho cá nhân không có người thừa kế;
Chín là, trường hợp người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất;
Mười là,các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai.
Để nhận được đền bù đất khi bị nhà nước thu hồi, người dân cần có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đáp ứng đủ điều kiện để có được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà chưa được cấp. Đồng thời, không nằm trong các trường hợp không được đền bù đất như đã được đề cập trước đó.
Văn bản pháp luật được áp dụng trong bài viết:
– Luật đất đai 2013