TikTok tác động cảm nhận trẻ như thế nào?

Những bản nhạc chế và thơ chế xuyên tạc, xúc phạm lịch sử dân tộc đang lan truyền với tốc độ chóng mặt trên TikTok và thu hút được một số giới trẻ. Tuy nhiên, điều này đã gây ra rất nhiều sự bức xúc trong cộng đồng.

Nhiều clip trên TikTok hiện nay đang phổ biến bài nhạc chế với ca từ miệt thị, bóp méo hình tượng lịch sử. Đặc biệt, một trong những bài nhạc chế mới nhất là bài thơ Lượm đã khiến dư luận bức xúc vì nó đã làm mất đi ý nghĩa thiêng liêng của bài thơ. Bài nhạc chế này đã bôi nhọ hình ảnh của những người thiếu niên dũng cảm đã làm công tác liên lạc trong các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Rõ ràng, nó đã gây ra nhiều hệ luỵ và trở thành xu hướng với những đoạn clip phản cảm.

Trào lưu này gây ra không chỉ sự lệch lạc suy nghĩ của giới trẻ về văn hoá và lịch sử, mà còn gây tổn thương, xúc phạm đến nỗi đau của nhiều gia đình có người thân đã hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ Tổ quốc. Đây là trào lưu không thể chấp nhận được.

Chúng ta cần nhận thức được hệ lụy nghiêm trọng từ trào lưu này nhưng giới trẻ lại không nhìn thấy điều đó. Họ không hiểu được ý nghĩa lịch sử của bài thơ, thiếu cảm giác lấn cấn khi chạm vào nỗi đau của người khác. Thay vào đó, họ chỉ coi đó là những đoạn clip vui, không hề nhận được hình phạt nào.

Điều này cho thấy môi trường giáo dục của chúng ta đang tồn tại nhiều vấn đề. Giới trẻ không có cái nhìn đúng đắn về lịch sử, thiếu lòng biết ơn với thế hệ đi trước bởi việc giáo dục lịch sử tại nhà trường dường như vẫn bị xem thường.

Các tiết học lịch sử chính là cơ hội để giáo dục các em về tình yêu quê hương, tình yêu đồng bào,... Tuy nhiên, liệu rằng những tiết học đó đã được đánh giá đúng giá trị của nó? Liệu rằng môn lịch sử có được coi trọng như những môn học khác trong chương trình giáo dục?

Ngoài ra, các trường học hiện nay đang tập trung chủ yếu vào việc giảng dạy kiến thức cho các em mà không quan tâm đến việc rèn luyện đạo đức và trau dồi kĩ năng. Mặc dù nhiều trường học quảng cáo về việc quan tâm đến các hoạt động và kĩ năng, nhưng thực tế vẫn chưa thấy được hiệu quả. Đặc biệt, vấn đề giáo dục đạo đức đang bị bỏ qua khá nhiều. Chúng ta đã từng quan tâm đến việc đánh giá hạnh kiểm để đo lường mức độ đạo đức của học sinh. Tuy nhiên, hiện nay hạnh kiểm chỉ còn là thủ tục, không còn được đánh giá đầy đủ giá trị. Vì thế, các em không biết thế nào là chuẩn mực đạo đức. Thậm chí, những nội quy được xây dựng để hình thành nếp sống và phẩm chất đạo đức cho các em cũng bị cộng đồng mạng phê phán và đánh giá không công bằng.

Những vấn đề này đã ảnh hưởng đáng kể đến việc giáo dục đạo đức cho các em học sinh trong nhà trường. Điều này đã tạo ra điều kiện thuận lợi cho các trào lưu độc hại và nguy hiểm tràn lan trong cộng đồng trẻ. Một trong những trào lưu độc hại này là nhạc chế trên TikTok. Nội dung độc hại trên TikTok ngày càng tăng lên và được lan truyền rất nhanh chóng. Nguyên nhân của tình trạng này cần được xem xét và giải quyết.

Nội dung trên TikTok, đặc biệt là những mảng nội dung liên quan đến Việt Nam, hiện nay đa phần không có giá trị về mặt giáo dục, thay vào đó lại xuất hiện nhiều sản phẩm tiêu cực, nhảm nhí, độc hại.

Điều này đang gây ảnh hưởng tiêu cực đến giới trẻ khi họ liên tục tiếp cận với các sản phẩm văn hóa không lành mạnh trên mạng. Ngoài ra, các trào lưu độc hại như hướng dẫn các bạn trẻ hút thuốc lá điện tử, xem phim nóng, thậm chí là hướng dẫn trẻ em tự tử cũng đang lan truyền trên mạng xã hội này.

Tuy nhiên, cũng có những nội dung vô thưởng vô phạt nhưng lại truyền tải thông điệp độc hại đến cho người xem. Điển hình là các video lên án, đả kích người khác, dù cho thông điệp của chúng rất đúng đắn nhưng lại được thể hiện bằng cách thái độ hung hăng, ngôn từ tục tĩu, từ đó ảnh hưởng đến suy nghĩ của các em nhỏ.

Những thông điệp độc hại như vậy sẽ có tác động vô cùng tiêu cực đến giới trẻ. Đây là những nội dung độc hại đã tồn tại quá lâu và nếu không được xử lý triệt để, chắc chắn sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai của giới trẻ Việt Nam.

Tiến sĩ Vũ Thu Hương đã đưa ra câu hỏi rằng tại sao những nội dung độc hại lại có thể gây ra tác động mạnh mẽ đến hành vi và nhận thức của giới trẻ?

Có thể chúng ta luôn có xu hướng tích cực và thiện lành, nhưng nếu sống trong một môi trường thiếu thông tin tích cực và đầy những thông tin tiêu cực và độc hại, chúng ta sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đặc biệt là đối với giới trẻ, đôi khi họ còn chưa đủ kiến thức và kinh nghiệm để có thể chọn lọc thông tin.

Hơn nữa, chúng ta cần nhận thức rằng, giới trẻ thường bị cuốn hút bởi những video trên TikTok và trở nên nghiện nó bởi cuộc sống nhàm chán. Họ chỉ đi học, về nhà, và lặp đi lặp lại điều đó trong suốt 9 tháng, và dù có đến mùa hè thì vẫn không khác biệt nhiều.

Trong khi đó, các hoạt động xã hội, khám phá, và hướng nghiệp dành cho trẻ em lại rất ít. Một số gia đình có thể cho con tham gia các câu lạc bộ hay các lớp thể thao, nhưng tỷ lệ này không phải là cao. Chúng ta không biết liệu các em có thực sự hào hứng với những hoạt động đó hay không. Vì vậy, khi có những thứ ngoài các quy trình hàng ngày như những video và trào lưu thay đổi liên tục trên TikTok, chúng sẽ trở nên hấp dẫn và cuốn hút hơn đối với giới trẻ.

Việc tác động đến cảm nhận của giới trẻ có ảnh hưởng rất lớn đối với các sản phẩm giải trí. So với những lời giảng dạy từ bố mẹ và thầy cô, những video TikTok có thể tác động thẳng vào cảm nhận của trẻ. Tuy nhiên, việc các em bị nghiện và phụ thuộc vào các nội dung TikTok không phải là chuyện bình thường. Chúng ta không chỉ có thể trách những người sáng tạo nội dung của nền tảng này mà còn cần nhìn lại chính bản thân mình. Nếu các con có nhiều mối quan tâm khác và được tham gia hoạt động vui chơi, chắc chắn sẽ không có thời gian để tiếp xúc với những nội dung xấu độc. Vì vậy, chúng ta cần tạo nền tảng cho con mình sao cho chúng không có đủ điều kiện để tiếp xúc với những nội dung độc hại.

Ngoài ra, một số gia đình quá quan tâm đến thành tích, điểm số và cách thể hiện của giới trẻ, trong khi không quan tâm đến các giá trị đạo đức và kĩ năng. Vì vậy, chúng ta cần nhận diện các vấn đề để các con có đủ năng lực nhận diện và tránh xa các nội dung xấu độc. Hiện nay, đạo đức xã hội xuống cấp đang ảnh hưởng đến giới trẻ.

Nhưng thực tế là ba lực lượng quan trọng để giáo dục giới trẻ hiện đang gặp nhiều vấn đề. Nhà trường, gia đình và xã hội đều có những bất cập, dẫn đến việc giới trẻ có thể có cái nhìn sai lệch và đánh giá không chính xác. Điều này dẫn đến việc các em dễ bị tác động bởi những thông tin xấu, độc hại mà không thể tiếp nhận được những thông tin tốt.

Trên TikTok, những nội dung xấu và độc vẫn xuất hiện tràn lan.

- Vậy, làm thế nào để tạo ra một hàng rào bảo vệ trẻ em khỏi những nội dung độc hại trên TikTok?

Tuy nhiên, việc cấm TikTok tại Việt Nam hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định của các nhà quản lý. Thay vào đó, chúng ta nên tập trung vào việc giám sát và hạn chế thông tin độc hại trên các mạng xã hội, không riêng gì TikTok.

Các cơ quan chức năng có thể áp dụng nhiều biện pháp để kiểm duyệt nội dung, chẳng hạn như hạn chế độ tuổi sử dụng, hạn chế hoạt động và nội dung, cũng như giới hạn thời gian kết nối của TikTok tại Việt Nam. Đồng thời, thuật toán cũng có thể được sử dụng để loại bỏ các nội dung độc hại. Tất nhiên, không thể đảm bảo được 100% nhưng sẽ giảm thiểu được một phần tỉ lệ nội dung độc hại.

Tôi tin rằng các cơ quan chức năng có thể làm được điều này. Đặc biệt, nếu họ có thể chứng minh được những ảnh hưởng tiêu cực của TikTok đến giới trẻ Việt Nam, thì mạng xã hội này sẽ phải tuân thủ đúng quy định pháp luật của Việt Nam.

Fragment 11:

Đối với gia đình, nhà trường nên yêu cầu các em trẻ tránh xa các thiết bị điện tử và kênh truyền thông trước khi các em có đủ kiến thức và kỹ năng để sử dụng chúng một cách thông minh. Điều này có nghĩa là các em nên sử dụng các thiết bị điện tử khi đủ tuổi và được hướng dẫn sử dụng bởi các cơ quan chức năng, nhà trường, gia đình và xã hội.

Ngoài ra, giới trẻ cần được đưa vào các hoạt động đa dạng, có trách nhiệm với cộng đồng. Nếu chúng ta có thể thực hiện những điều này, tôi tin rằng giới trẻ sẽ không bị ảnh hưởng bởi những nội dung xấu độc.