TikTok quyết định chinh phục thị trường thương mại điện tử, khiến Shopee, Lazada và Amazon phải dè chừng

Không bị áp đặt bởi áp lực từ nhiều quốc gia đối với chính sách hạn chế hoạt động, TikTok vẫn bảo lưu mục tiêu lớn là tăng doanh thu thương mại toàn cầu lên gấp 4 lần so với năm trước, tức là đạt khoảng 20 tỷ USD.

TikTok đang đặt cược vào thị trường Đông Nam Á

TikTok đang nhắm đến mục tiêu tăng quy mô kinh doanh thương mại toàn cầu gấp 4 lần, đạt tổng giá trị hàng hoá giao dịch (GMV) lên 20 tỷ USD trong năm nay, bất chấp các khó khăn. Điều này được thúc đẩy bởi sự phát triển mạnh mẽ của TikTok tại thị trường Đông Nam Á, đặc biệt là tại Indonesia, nơi các KOL đua nhau livestream bán hàng. Theo công ty nghiên cứu thị trường Insider Intelligence, tính đến tháng 5/2023, số lượng người dùng TikTok chỉ riêng ở Đông Nam Á đã đạt 135 triệu người. Theo Statistic, Indonesia là quốc gia có số lượng người dùng TikTok lớn thứ hai trên thế giới, với khoảng 113 triệu tài khoản, trong đó người dùng thuộc độ tuổi thanh niên chiếm 52% dân số.

Nếu thành công, đây sẽ là một mức tăng trưởng đáng kinh ngạc so với tổng giá trị hàng hóa (GMV) 4.4 tỷ USD của TikTok Shop dự kiến ​​trong năm 2022. "Startup mới nổi" đang nỗ lực để chiếm lĩnh một phần lớn thị phần trong lĩnh vực thương mại điện tử trị giá 17.000 tỷ USD, khi mảng quảng cáo của thương hiệu đang trải qua sự giảm tốc do suy thoái kinh tế.

Rào cản tại thị trường Mỹ và châu Âu

TikTok hiện đang nỗ lực mở rộng doanh số bán hàng tại thị trường Mỹ và châu Âu, mặc dù chỉ chiếm một phần nhỏ trong mục tiêu GMV 20 tỷ USD. Tuy nhiên, việc này đang gặp phải sự ngăn cản từ phía chính quyền Mỹ, do lo ngại về vấn đề an ninh quốc gia. Mặc dù vậy, TikTok có thể tìm kiếm đồng minh tại quốc gia này thông qua việc thiết lập quan hệ đối tác với các nhà bán và thương hiệu lớn, nhằm mang lại lợi ích đối tác cho cả hai bên.

TikTok đang có kế hoạch mở rộng hoạt động thương mại tới Mỹ và nhằm giới thiệu cho 150 triệu người dùng ở đây. Họ cũng đã đề xuất một số biện pháp để giải quyết các vấn đề quốc gia tại Mỹ, bao gồm vấn đề dữ liệu người dùng và cho phép các đối tác như Oracle xem xét công nghệ. Tuy nhiên, bang Montana đã áp đặt lệnh cấm tải ứng dụng TikTok từ năm 2024 và các nhà lập pháp cũng đang xem xét áp dụng các biện pháp tương tự trên toàn quốc.

Mặc dù vậy, TikTok vẫn là ứng dụng mạng xã hội gây nghiện nhất tại Mỹ. Trong năm 2022, người dùng trên thiết bị Android ở Mỹ trung bình dành 28.7 giờ mỗi tháng để sử dụng TikTok, tăng trưởng đáng kể so với mức 22.8 giờ của năm 2021 và vượt xa Facebook, đối thủ cạnh tranh.

ByteDance được thành lập bởi Zhang Yiming và Liang Rubo hơn 1 thập kỷ trước. Nhờ sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng như TikTok và Douyin (phiên bản TikTok trong nước tại Trung Quốc), công ty này đã nhanh chóng trở thành một khối ngành Internet khổng lồ có giá trị vốn hóa hơn 200 tỷ USD.

Trái với sự kỳ vọng, việc mua sắm trực tuyến vẫn chưa được ưa chuộng rộng rãi ở Mỹ và châu Âu, mặc dù đã có nhiều cố gắng thay đổi thói quen từ phía Instagram và các ứng dụng khác. Tuy nhiên, TikTok đang xây dựng trên sự thành công đã đạt được tại Trung Quốc và dự đoán rằng nó sẽ trở nên phổ biến ở châu Âu.

TikTok Shop – Tham vọng lật đổ các ông lớn Shopee, Lazada và Amazon

TikTok Shop đã trở thành một hiện tượng trong lĩnh vực thương mại điện tử và ngày càng trở thành đối thủ đáng gờm của Shopee, Amazon.com và Lazada. Ứng dụng này cho phép người dùng mua sắm các sản phẩm trong quá trình xem các video ngắn và phát trực tiếp trên ứng dụng truyền thông xã hội chính của mình, từ đó khuyến khích người tiêu dùng sử dụng nó như một giải pháp thay thế cho Shopee và Amazon.com.

Sachin Mittal, Trưởng bộ phận nghiên cứu lĩnh vực viễn thông và Internet tại DBS, đã chia sẻ: "Lợi thế của TikTok là nó thúc đẩy người dùng mua sắm trong quá trình xem video".

Douyin đã thành công trong việc kết hợp giải trí và mua sắm, thu hút một phần lớn chi tiêu của người tiêu dùng Trung Quốc từ Alibaba và JD.com. Đặc biệt, sau khi các biện pháp phong tỏa được áp dụng trong đại dịch, người dùng đã dành nhiều thời gian hơn để mua sắm trực tuyến trên Douyin. Mặc dù TikTok Shop chỉ chiếm một phần nhỏ trong doanh thu tổng của ByteDance, nhưng nó vẫn đóng góp đáng kể với con số 80 tỷ USD. Để so sánh, Sea Limited (công ty mẹ của Shopee) đã ghi nhận giá trị GMV trong lĩnh vực thương mại điện tử tăng 18% lên 73,5 tỷ USD vào năm ngoái, trong khi Lazada của Alibaba đạt 31 tỷ USD.

Theo một công ty nghiên cứu thương mại điện tử tại khu vực Châu Á, GMV trên TikTok Shop chỉ riêng tại thị trường Indonesia đã vượt qua mốc 2,5 tỷ USD và đạt được mức 1 tỷ USD chỉ trong 3 tháng đầu năm. Trong khi đó, TikTok đã giảm khoảng 2 tỷ USD so với mục tiêu bán quảng cáo vào năm 2022, cho thấy sự suy giảm trong hoạt động kinh doanh cốt lõi.

Theo một báo cáo gần đây từ Viện nghiên cứu Blue Lotus, TikTok đang tiếp tục phát triển mạnh mẽ tại khu vực Đông Nam Á. Dự kiến vào năm 2023, giá trị hàng hóa từ TikTok sẽ đạt khoảng 20% so với Shopee. Sự bùng nổ của TikTok đã thúc đẩy Shopee tăng cường hoạt động bán hàng và marketing kể từ tháng 4 năm nay. Hiện tại, Shopee đang trong tư thế chủ động để đối phó với sự cạnh tranh này. Phát ngôn viên của TikTok cho biết TikTok Shop đang tiếp tục phát triển mạnh mẽ và hướng tới việc mở rộng thị trường Đông Nam Á.

Mặc dù TikTok đã mở rộng hoạt động thương mại điện tử trên nền tảng của mình, nhưng nó vẫn chưa đạt được cùng mức độ cạnh tranh và quy mô so với các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada và Amazon. Trong khi Shopee và Lazada là hai sàn thương mại điện tử phổ biến ở Đông Nam Á, và Amazon là một sàn thương mại điện tử quốc tế hàng đầu, TikTok Shop chỉ mới là "người mới vào nghề" trong thị trường này. Dù đã gia nhập muộn, nhưng TikTok Shop đã nhanh chóng tạo được vị trí của riêng mình trong thị trường thương mại điện tử nội địa.

Theo một báo cáo từ công ty phân tích dữ liệu Metric, trong quý I vừa qua, Shopee, Lazada, Tiki, Sendo và TikTok Shop là năm sàn giao dịch lớn nhất hiện nay đã ghi nhận tổng doanh thu bán hàng lên đến 39.000 tỷ đồng. Trong số này, TikTok Shop đã đóng góp 15,3% tổng doanh thu bán hàng, tức là 6.000 tỷ đồng, và đã giao thành công 41,2 triệu sản phẩm từ 68.411 nhà bán, vượt qua cả Tiki và Sendo.

Theo một cuộc khảo sát của công ty nghiên cứu chuyên sâu về bán lẻ trực tuyến Cube Asia, người dùng đang giảm việc chi tiêu cho Shopee (-51%), Lazada (-45%), và các kênh offline (-38%) ở Indonesia, Thái Lan, và Philippines khi mua sắm trên TikTok Shop.

Hiện nay, TikTok đang tiếp tục đầu tư mạnh để phát triển và chiếm thị phần. Jonathan Woo, một chuyên viên phân tích cấp cao tại Phillip Securities Research, cho biết: "TikTok đang chi một số tiền đáng kinh ngạc để thu hút cả người mua và người bán. Tuy nhiên, chiến lược này có thể không bền vững". Woo ước tính rằng TikTok sẽ chi khoảng từ 600-800 triệu USD mỗi năm cho các ưu đãi này, tức là chiếm 6%-8% tổng giá trị bán hàng vào năm 2023.

Để tạo động lực cho người bán tham gia vào nền tảng, TikTok Shop đã áp dụng chính sách miễn thu phí hoa hồng khi ra mắt tại Singapore vào tháng 8/2022. Thay vì phải trả toàn bộ phí hoa hồng, người bán chỉ cần đóng phí thanh toán 1%. Trong khi đó, Shopee lấy hơn 5% phí hoa hồng, giao dịch và dịch vụ.

Nếu TikTok đạt được mục tiêu tham vọng 20 tỷ USD, điều này sẽ chứng tỏ rằng việc thực hiện thương mại qua livestream có thể thu hút một lượng người dùng đáng kể và cạnh tranh với hoạt động mua sắm trực tuyến truyền thống.

>>> Xem thêm: TikTok Shop qua mặt các “anh lớn” Sendo, Tiki, vươn lên Top 3 các sàn TMĐT chỉ trong một năm

Tạm kết

Đánh giá một cách khách quan, TikTok là một nền tảng có tiềm năng cạnh tranh trong lĩnh vực thương mại điện tử do sở hữu một cộng đồng người dùng lớn, cùng với sự phổ biến và phát triển mạnh mẽ của ứng dụng đối với giới trẻ. Nền tảng có thể tận dụng sức hấp dẫn của mình để tạo những trải nghiệm mua sắm mới lạ và thu hút. Tuy nhiên, thành công của TikTok còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.

Mặt khác, gần đây, TikTok cũng đang bị cơ quan quản lý Việt Nam kiểm tra và thanh tra do xuất hiện nhiều biểu hiện vi phạm. Đối với hoạt động thương mại điện tử, xác định ban đầu cho thấy TikTok Shop không có biện pháp kiểm soát hiệu quả để ngăn chặn hoạt động kinh doanh, buôn bán, quảng cáo hàng giả, hàng nhái…