Tại sao Apple không cho sửa chữa linh kiện iPhone?

Bí mật bên trong iPhone

Khi một mẫu iPhone mới được giới thiệu, một nhóm kỹ thuật viên tại thành phố Toulouse, Pháp, sẽ tiến hành phân tích và tháo rời thiết bị. Từ ba năm qua, họ đã phát hiện ra rằng iPhone đang ngày càng trở nên phức tạp hơn và được trang bị những bộ phận không thể được thay thế hoặc sửa chữa bởi bất kỳ ai khác ngoài cửa hàng sửa chữa được ủy quyền bởi Apple. Điều này khiến cho iPhone trở thành một thiết bị đắt giá và khó khăn để bảo trì.

Alexandre Isaac, Giám đốc điều hành của Học viện sửa chữa (The Repair Academy), một nhóm nghiên cứu và đào tạo về sửa chữa nổi tiếng tại Toulouse, Pháp, cho biết rằng vấn đề này đang trở nên ngày càng tồi tệ hơn. Mỗi khi Apple phát hành một chiếc iPhone mới, nhóm của Isaac lại phát hiện ra một bộ phận bị khóa, chỉ hoạt động được với thiết bị được phép của Apple. Điều này bắt đầu từ con chip trên bo mạch chủ, sau đó, danh sách các bộ phận bị hạn chế sửa chữa kéo dài đến Touch ID, Face ID và cuối cùng là pin, màn hình và camera.

Thay vì khuyến khích người dùng sửa chữa thiết bị của họ, Apple lại đặt mức phí cao với chi phí lên tới mức đắt hơn cả giá một chiếc iPhone cũ để thuê nhân viên kỹ thuật được chỉ định. Theo ước tính của Học viện sửa chữa, mức phí này gấp đôi so với mức phí của các cửa hàng sửa chữa độc lập. Thậm chí, Apple còn khuyến khích người dùng vứt bỏ thiết bị thay vì tìm cách sửa chữa. Isaac, một chuyên gia công nghệ, cho rằng rất nhiều người nghĩ rằng Apple là công ty siêu xanh vì công ty sử dụng nhôm tái chế để chế tạo MacBook và lắp đặt các tấm pin mặt trời tại trụ sở của mình tại California.

Học viện đã thu thập bằng chứng và chứng minh rằng những cáo buộc về việc Apple cố tình làm cho iPhone khó sửa chữa hơn là chính xác. Isaac đã theo đuổi vấn đề này trong nhiều năm và bây giờ một công tố viên Paris đã quyết định hành động. Vào ngày 15/5, công tố viên thông báo sẽ có một cuộc điều tra chính thức về mô hình kinh doanh của Apple, được cho là cố tình hạn chế tuổi thọ sản phẩm. Pháp đã đi đầu trong phong trào yêu cầu quyền sửa chữa và giới thiệu hệ thống tính điểm khả năng sửa chữa đầu tiên của châu Âu. Với cách làm khiến cưỡng này, Apple đã chính thức bị đưa vào tầm ngắm.

Cách ghép nối bằng số sê ri

Cách ghép nối các bộ phận, còn được gọi là "ghép số sê ri", hoạt động bằng cách kết nối số sê ri của điện thoại với số sê ri của bộ phận bên trong. Theo đó, mỗi bộ phận sẽ chỉ hoạt động với một điện thoại duy nhất. Nếu màn hình, pin hoặc cảm biến được thay thế bằng bộ phận khác, điện thoại sẽ thông báo rằng bộ phận không tương thích.

Việc thay thế hoặc sửa chữa sẽ không thành công nếu số sê-ri không khớp hoặc khách hàng sẽ bị làm phiền bởi các cảnh báo từ iPhone về việc màn hình không được xác minh.

Các cửa hàng sửa chữa độc lập đang gặp khó khăn vì chỉ có những kỹ thuật viên được ủy quyền bởi Apple mới có thể sửa chữa được các thiết bị điện tử của họ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn gây ra tác động tiêu cực đến môi trường. Theo ước tính của tổ chức phi lợi nhuận WEEE, năm ngoái đã có tới 5,3 tỷ điện thoại di động bị vứt bỏ. Việc lập số sê ri là bất hợp pháp theo luật chống lãng phí năm 2021 tại Pháp và Apple có thể bị phạt nếu không tuân thủ quy định này.

Công ty Apple từng bị phạt tiền tại Pháp vì không thông báo cho người dùng rằng việc cập nhật hệ điều hành iPhone sẽ làm giảm hiệu suất của các thiết bị cũ hơn. Khoản tiền phạt này đã có tác động toàn cầu khi Apple cũng bị yêu cầu trả 113 triệu USD tại Mỹ vì tương tự. Từ năm 2021, các nhà sản xuất điện thoại tại Pháp phải chấm điểm thiết bị theo chỉ số khả năng sửa chữa quốc gia theo luật chống lãng phí.

Nhiều người mong muốn Paris có thể áp dụng chiến dịch ép buộc như trước đây để Apple phải dễ dàng thay thế linh kiện cho iPhone. Việc Apple cố tình khiến sản phẩm trở nên khó sửa chữa đã gây ra nhiều phiền toái cho người dùng. Tuy nhiên, CEO Tim Cook lại có tham vọng bí mật khi đi ngược lại cả thế giới để tìm ra đột phá lớn tiếp theo sau iPhone. Ông chấp nhận mọi thử thách để đạt được mục tiêu của mình.