Phương pháp thực dưỡng - liệu có khả năng chữa khối u di căn từ môi xuống hàm?

Gần đây, Bệnh viện K cơ sở Tân Triều đã tiếp nhận bà Trần Thị Y. (64 tuổi, xã Hoằng Hợp, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa) nhập viện với tình trạng tổn thương sùi lớn trên vùng môi, miệng, khối u có chảy máu, mủ, gây mất đi vẻ đẹp tự nhiên.

Sau khi khám bệnh sử của bà, bác sĩ được biết rằng, bệnh nhân đã phát hiện khối u này cách đây 3 năm nhưng không đến bệnh viện điều trị, mà thay vào đó, bà đã tuân theo hướng dẫn từ một số người dân sống thực dưỡng để ngăn chặn sự phát triển của khối u. Tuy nhiên, sau nhiều năm thực hành chế độ ăn thực dưỡng, khối u của bà Y. không chỉ không giảm kích thước mà còn ngày càng lớn hơn, gây suy kiệt sức khỏe.

Bà Y. đang được điều trị tại Bệnh viện K cơ sở Tân Triều (Ảnh: Bệnh viện K cơ sở Tân Triều)

Thực dưỡng là gì?

Trong những năm gần đây, cụm từ "thực dưỡng" đã trở nên phổ biến trên các phương tiện truyền thông, trong các hội nhóm và ngay cả trong cuộc trò chuyện hàng ngày của những người lao động. Vậy thực dưỡng là gì?

"Thực dưỡng" được dịch từ tiếng Anh là macrobiotics hoặc chế độ ăn tổng hợp, và có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp với từ μακρο (to lớn) và βίος (đời sống).

Chế độ thực dưỡng bắt đầu từ sự kết hợp văn hóa giữa phương Đông và phương Tây, và đạt đến đỉnh cao vào cuối thế kỷ 19 - đầu thế kỷ 20 với sự ra đời của các lý thuyết và phương pháp dựa trên cả khoa học và tôn giáo. Một nhánh quan trọng phát triển trong thời kỳ này là Thiền Tông, thuộc về Bắc Tông Trung Quốc.

BÁC SĨ NGUYỄN QUANG HIẾU

Tác giả bài viết

Bác sĩ khoa Ngoại - Phòng khám Đa Khoa Quốc tế Yersin, TP HCM

Kinh nghiệm làm việc:

2015 - 1/2016: Bác sĩ phòng khám Đa khoa Minh Quang, Biên Hòa.

1/2016 - 10/2018: Bác sĩ khoa Ngoại Tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Thành.

10/2018 - 10/2019: Học Sơ bộ về Tổng quát Ngày ngoại - Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM.

Đây là một triết lý về chế độ ăn uống, được kết hợp với triết lý Nho giáo về yin-yang và ngũ hành, cùng với quan điểm Thiền Tông: sử dụng các sản phẩm tự nhiên từ cây cỏ. Sau đó, từ giữa thế kỷ 19 đến nay, việc xuất bản các bài báo y khoa về vai trò của cholesterol trong bệnh mạch vành khiến nhiều người tránh sử dụng mỡ động vật và các sản phẩm thực vật. Vào đầu những năm 1990, các học thuyết đã được tổng hợp và bắt đầu xuất bản các ấn phẩm. Một ví dụ điển hình là công trình của George Ohsawa về giá trị của chế độ ăn lành mạnh trong việc điều trị bệnh.

Tóm lại, "thực dưỡng" có thể hiểu là cách ăn uống theo một chế độ nhất định để nuôi dưỡng cơ thể.

Thuyết thực dưỡng có cơ sở khoa học không?

Đầu thế kỷ 20, với sự tiến bộ trong lĩnh vực khoa học kỹ thuật, các công xưởng dần nổi lên tại các nước tư bản. Nhằm đáp ứng nhu cầu của lực lượng lao động trong các công xưởng đó, họ buộc phải sản xuất thực phẩm theo quy mô công nghiệp. Sản phẩm công nghiệp được sản xuất với số lượng lớn, tuy nhiên lúc này y học chưa theo kịp sự phát triển đó, dẫn đến nhiều trường hợp ngộ độc xảy ra trong các công xưởng. Hai nguyên nhân chính gây ngộ độc là Salmonella và Clostridium botulinum. Chính từ đó, sự quan tâm đối với thực phẩm thiên nhiên đã dần tăng lên.

Học thuyết thực dưỡng phát triển mạnh mẽ tại châu Á, với sự ảnh hưởng của tư tưởng trọng yếu về thuyết âm dương và ngũ hành. Đặc biệt, trong khu vực châu Á, người ta không ưa chuộng các loại thức ăn công nghiệp. Thay vào đó, họ thích sử dụng các loại thực phẩm tươi sống và mua bán hàng ngày, hơn là các sản phẩm đóng hộp hoặc đông lạnh. Một phần là do các nước châu Á vẫn chưa đạt mức độ công nghiệp hóa cao, và họ ưu tiên tìm kiếm hương vị tươi ngon hơn.

Mạch máu bình thường và mạch máu bị tắc do lắng đọng Cholesterol

Vào khoảng năm 2000, xu hướng ưa chuộng hình ảnh của người mẫu có eo thon "con kiến" đã góp phần làm phát triển học thuyết về ăn chế độ thực dưỡng. Theo đó, ăn chế độ thực vật được cho là có thể giúp giảm cân, giảm cholesterol, giảm nguy cơ mắc bệnh và có vòng eo thon gọn theo xu hướng thời thượng.

Theo các nghiên cứu khoa học hiện đại, chế độ ăn thực dưỡng có thể thay thế hầu hết các nguồn dinh dưỡng từ các nguồn thực vật khác. Tuy nhiên, điều này thường dẫn đến sự thiếu hụt một số vitamin và khoáng chất quan trọng mà thường chỉ có trong thực phẩm từ động vật, như kẽm, canxi, sắt, vitamin B12, iod và đặc biệt là đạm và cholesterol.

Đối với người trưởng thành như dân văn phòng, người lớn và người trung niên, việc làm việc ít giúp cân nhắc bổ sung thêm B12, sắt và iod thông qua viên thực phẩm. Vì chế độ ăn thiên về thực vật, cholesterol trong cơ thể giảm, từ đó giúp giảm mỡ máu và ngăn chặn bệnh xơ vữa động mạch.

Tuy nhiên, chế độ này không phù hợp cho trẻ em và thanh thiếu niên chưa trưởng thành. Vì cần nhiều năng lượng để phát triển và phát dục, cholesterol là thành phần quan trọng nhất. Nếu tuân thủ chế độ ăn thiên về thực dưỡng, trẻ em và thanh thiếu niên sẽ thiếu chất, gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe.

Thực dưỡng có chữa được ung thư?

Cách đây lâu dài, khi tri thức vẫn chưa phát triển, con người vẫn mơ hồ về nguyên nhân gây ra cái chết hay tình trạng lo lắng khi bị mắc một số căn bệnh, đặc biệt là ung thư.

Tuy nhiên, đã có một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử khoa học được đánh dấu cách đây hơn 70 năm, khi con người tìm ra tế bào ung thư đầu tiên từ bà Henrietta Lacks và đặt tên cho nó là tế bào Hela. Từ đó, lĩnh vực nghiên cứu ung thư đã phát triển một cách vượt bậc. Và hiện nay, một số loại ung thư đã có thể được chữa trị một cách hoàn toàn.

Khi bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối, trước đây, các bác sĩ thường khuyên bệnh nhân từ bỏ việc điều trị. Điều này khiến bệnh nhân mất định hướng và lạc vào các câu chuyện hoặc niềm tin khác, và một số người đã tận dụng điều này.

Thực tế, những lời bác sĩ nói cũng không hoàn toàn không đáng tin cậy. Trên thực tế, trong y học, bác sĩ thường đưa ra kết luận rằng tiên lượng sống của bệnh nhân ở giai đoạn cuối còn rất ngắn. Vì vậy, việc tốt nhất là cải thiện chất lượng cuộc sống trong giai đoạn cuối này, để bệnh nhân có thể chấp nhận thực tế và đi về một cách bình thản.

Khi người bệnh ung thư được chẩn đoán, điều đầu tiên họ chưa chấp nhận hiện thực. Họ thường tìm đến nhiều nguồn khác nhau để xác nhận lại thông tin. Điều này khiến cho họ thường bỏ qua giai đoạn quan trọng trong quá trình điều trị ung thư giai đoạn sớm. Khi có kết quả cuối cùng, thường là giai đoạn trễ, các phương pháp chữa trị không còn hiệu quả cao. Bên cạnh đó, sự thiếu sự đồng hành và hỗ trợ từ phía đội ngũ chăm sóc sức khoẻ tại một số nơi khiến họ mất phương hướng. Họ hy vọng tìm ra một hệ tư tưởng mới nhưng cũng chỉ là một chút hy vọng.

Mặc dù vậy, hiện tại chưa có bất kỳ báo cáo y khoa nào cho thấy việc thực dưỡng hoàn toàn có thể chữa được ung thư hoặc các liệu pháp dân gian, thuốc Đông y đơn thuần có thể chữa trị hoàn toàn bệnh ung thư. Người bệnh không được bảo vệ, điều này cũng là một sự lựa chọn từ phía chính họ hoặc người thân vì hiện chưa có cách nào khác.

Lời khuyên của bác sĩ Nguyễn Quang Hiếu:

- Ăn uống cần đủ các nhóm chất, loại và lượng thức ăn phù hợp với từng giai đoạn của cơ thể.

- Ăn uống phải kết hợp vận động phù hợp.

- Thực dưỡng chưa có bằng chứng chữa được ung thư.

- Chìa khóa chữa căn bệnh ung thư chỉ mới hé mở một phần nhỏ. Người bệnh cần cảnh giác với các chiêu trò trục lợi của những người bất chính.