Phim nổi bật gây sự chú ý với hiệu ứng 'Đường lưỡi bò': Bí mật đe dọa an ninh văn hóa
Bộ phim Hướng Gió Mà Đi (Flight to You) của Trung Quốc đang được phát sóng trên Netflix Việt Nam và FPT Play Tuy nhiên, bộ phim này đã xuất hiện hình ảnh đường lưỡi bò phi pháp, gây ảnh hưởng đến an ninh văn hóa và quốc gia
Ở phút thứ 2 của tập 30 bộ phimHướng Gió Mà Đi, bạn sẽ thấy một hình ảnh đặc trưng, gắn liền với biển Đông - đó chính là "đường lưỡi bò". Đường lưỡi bò này đã được Trung Quốc tuyên bố là tuyến biên giới bất hợp pháp, chiếm đoạt một phần lớn diện tích Biển Đông mà không chấp nhận sự phản đối từ cộng đồng quốc tế. Trong cảnh này, nhân vật đang theo dõi bản đồ trên màn hình ghế trên máy bay.
Hình ảnh đường lưỡi bò xuất hiện trong phim Hướng Gió Mà Đi.
Phóng viên của báo Tiền Phong đã liên hệ với đại diện của Netflix Việt Nam, tuy nhiên, đại diện này cho biết chưa có thông tin cụ thể để chia sẻ về tình hình này. Vào ngày 8/7, bộ phim vẫn xuất hiện trên nền tảng trực tuyến của Netflix. Ngoài ra, tác phẩm cũng được chiếu trên một số nền tảng giải trí khác và các trang web phim "lậu" trong nước.
Cốt truyện của bộ phim xoay quanh một chuyến bay từ Quảng Châu (Trung Quốc) đi Singapore gặp sự cố do một hành khách có vấn đề về sức khỏe. Tiếp viên trưởng đề xuất chuyển hướng đến sân bay gần nhất, nhưng phi công từ chối.
Hướng Gió Mà Đi sẽ được phát sóng tại Trung Quốc từ năm 2022. Đây là một bộ phim tình cảm - lãng mạn, kể về cuộc sống và công việc của những người trẻ trong ngành hàng không. Câu chuyện xoay quanh sự cố gắng và phấn đấu của tiếp viên hàng không Cố Nam Đình (do Vương Khải thủ vai) và nữ phi công Trình Tiêu (do Đàm Tùng Vận đảm nhận). Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhận định rằng văn hóa và nghệ thuật có tác động rất lớn đến nhận thức của con người.
Điều này cũng là lý do mà nhiều quốc gia và tổ chức đã tăng cường việc truyền thông và quảng bá các tác phẩm văn hóa nghệ thuật. Tuy nhiên, việc lan truyền thông tin không chính xác qua các sản phẩm văn hóa đang làm suy yếu an ninh văn hóa.
"An ninh văn hóa cũng đồng nghĩa với an ninh quốc gia. Chúng ta phải luôn quan tâm đến các vấn đề văn hóa và coi chúng là quan trọng, không thể bỏ qua. Chúng ta cần cảnh giác với các tác phẩm văn hóa đưa ra thông tin sai về chủ quyền quốc gia và các vấn đề chính trị khác", ông Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.
Phim Barbie bị cấm chiếu tại Việt Nam vì có nhiều tình huống "đường lưỡi bò" không phù hợp.
Trong bối cảnh hội nhập, sự đa dạng văn hóa từ nhiều nguồn khác nhau gây khó khăn cho công tác kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước. Do đó, người đứng đầu cơ quan cần nhận thức cao hơn và phát triển các biện pháp quản lý tốt hơn trong việc giải quyết vấn đề này.
“Điều này đòi hỏi sự chung tay của nhiều bên liên quan như Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VHTTDL)... Khán giả phát hiện thông tin sai lệch và báo cáo kịp thời sẽ giúp ích cho các cơ quan quản lý nhà nước. Từ đó, các cơ quan quản lý có thể nhanh chóng đưa ra biện pháp xử lý phù hợp để bảo vệ nền văn hóa và chủ quyền của đất nước”, PGS.TS Bùi Hoài Sơn khẳng định.
Việc lan truyền thông tin sai lệch qua các sản phẩm văn hóa đang gây tổn hại đến an ninh văn hóa.
Nhiều tác phẩm quốc tế đã bị cơ quan chức năng xử lý vì chứa đường lưỡi bò. Một ví dụ mới nhất là việc cấm chiếu phim Barbie tại Việt Nam do chứa hình ảnh vi phạm pháp luật, với số lần lặp lại vi phạm lên đến 24 lần. Vào tháng 3/2022, phim Thợ săn cổ vật (Uncharted) với diễn viên chính là Tom Holland cũng bị cấm khởi chiếu với lí do tương tự.
Vào tháng 12/2019, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã áp dụng hình phạt hành chính đối với nhà phát hành CGV với số tiền 170 triệu đồng, do vi phạm trong việc phát hành phim hoạt hình Abominable (Everest: Người Tuyết Bé Nhỏ), có chứa cảnh bản đồ đường lưỡi bò. Tuy tác phẩm này đã được cấp phép và chiếu trong 10 ngày tại rạp trước khi bị phát hiện, nhưng sau đó đã phải rút khỏi rạp. Một số nhân sự tại Cục Điện ảnh đã bị khiển trách vì để lọt hình ảnh vi phạm trong quá trình duyệt phim.
CGV đã bị phạt 170 triệu đồng vì phim hoạt hình Abominable (Everest: Người tuyết bé nhỏ) có cảnh hiển thị bản đồ đường lưỡi bò.
Netflix Việt Nam đã gỡ sáu tập series gián điệp Pine Gap vào đầu tháng 7/2021 sau khi cơ quan chức năng phát hiện hình ảnh không hợp pháp trong phim. Phim Gửi Thời Thanh Xuân Ấm Áp Của Chúng Ta (Put Your Head on My Shoulder) cũng đã bị phát hiện có cảnh hiển thị bản đồ "đường lưỡi bò" vào tháng 7/2020.
Sau khi Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (Bộ TT&TT) yêu cầu kiểm tra lại và loại bỏ những thông tin không chính xác về chủ quyền Việt Nam, Netflix đã cắt bỏ những cảnh vi phạm trong bộ phim Gửi Thời Thanh Xuân Ấm Áp Của Chúng Ta. Vào tháng 8/2020, bộ phim Bà Ngoại Trưởng (Madam Secretary) cũng đã vi phạm tương tự.
