Việt Nam hiện có khoảng 9 triệu người từ 65 tuổi trở lên và dự kiến sẽ tăng lên 21,7 triệu vào năm 2050. Nếu tính theo mốc 60 tuổi trở lên, tổng số người cao tuổi ở nước ta là gần 11,9 triệu (chiếm 12% dân số), và dự báo sẽ tăng lên 25% vào năm 2050. Ông Phạm Vũ Hoàng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số (Bộ Y tế), đã thông báo thông tin này trong hội thảo chia sẻ kinh nghiệm thích ứng và chăm sóc người cao tuổi giữa Nhật Bản và Việt Nam vào sáng ngày 29-8.
Đại diện Bộ Y tế chia sẻ những thách thức về già hóa dân số ở Việt Nam. Theo ông Hoàng, từ năm 2011, Việt Nam đã bước vào giai đoạn già hóa dân số, khi tỷ lệ người trên 65 tuổi chiếm 7% tổng dân số. Hiện nay, Việt Nam đang là một trong những quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất trên thế giới.
Theo Tổng cục Dân số, tuổi trung bình của người Việt là 73,6 tuổi, tuy nhiên phụ nữ Việt Nam có tuổi thọ cao hơn nam giới (76,1 so với 71,1). Năm 2019, khoảng cách này là 5,3 tuổi (76,3 so với 71,0).
Trung bình, người cao tuổi ở Việt Nam mắc khoảng 3-4 bệnh, thường là các bệnh không lây nhiễm như bệnh cơ xương khớp, sa sút trí tuệ, giảm thính lực, tăng huyết áp, rối loạn giấc ngủ... Mặc dù tốc độ già hóa rất nhanh và số lượng người cao tuổi tăng từng năm, song dịch vụ y tế đáp ứng điều trị và chăm sóc dài hạn của Việt Nam vẫn rất khiêm tốn. Hiện tại, cả nước vẫn chưa có bệnh viện chuyên chăm sóc người cao tuổi trong thời gian dài.
Hiện nay, 36,7% người cao tuổi sinh sống tại đô thị và 63,3% sinh sống tại nông thôn, tuy nhiên ngày càng cao tuổi thì nhu cầu sống tại nông thôn càng gia tăng. Hầu hết người cao tuổi (hơn 70%) sống gần con cái.
Theo bà Bùi Thị Ninh, Giám đốc Văn phòng Giới sử dụng lao động, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam TPHCM, người cao tuổi Việt Nam vẫn có tư duy đầu tư cho tuổi già bằng cách đầu tư cho con cái. "Tất cả tiền bạc đều được dành để đảm bảo việc học hành và tương lai của con cái, mong muốn con cái sẽ chăm sóc cho mình sau này. Tuy nhiên, việc chuẩn bị các nguồn thu nhập ổn định và bền vững cho tuổi già vẫn gặp khó khăn" - bà Ninh nói.
Vận động thể lực có vai trò quan trọng trong việc chống lại bệnh tật (Ảnh: H. Hưng)
Tại hội thảo, Giáo sư Naoki Kondo, Trưởng khoa Dịch tễ học xã hội thuộc Trường Y tế công cộng Đại học Kyoto (Nhật Bản), đã cho biết rằng Nhật Bản hiện là một trong những quốc gia có tỷ lệ người già cao nhất. Dự kiến vào năm 2022, nhóm dân số trên 65 tuổi của quốc gia này sẽ đạt 36,2 triệu người, chiếm 29% tổng dân số.
Chia sẻ kinh nghiệm trong việc phát triển xã hội dân số già, các chuyên gia nghiên cứu y tế - dân số ở Nhật Bản và Việt Nam đã thảo luận về ý tưởng hợp tác dự án nhằm xây dựng một xã hội già hóa khỏe mạnh và năng động tại Việt Nam. Mục tiêu của dự án là tạo sự kết hợp giữa các bên liên quan để giải quyết các vấn đề liên quan đến sức khỏe của người cao tuổi và xã hội già hóa.
