Năm 2024: Việt Nam sẽ có giải pháp chống lừa đảo trực tuyến

Nghiên cứu, phát triển và triển khai phần mềm chống lừa đảo nhằm giảm thiểu rủi ro lừa đảo trên internet là một trong những hoạt động quan trọng trong kế hoạch năm 2024 của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia. Nhiệm vụ này được Ban Thư ký Hiệp hội An ninh mạng quốc gia giao phó, và sẽ được thực hiện bởi Ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ & Hợp tác quốc tế và Văn phòng Hiệp hội. Trong bối cảnh Việt Nam đang chuyển đổi số, việc chuyển đổi hoạt động lên mạng của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân cũng đồng thời tăng cường các thách thức về an toàn và an ninh mạng, bao gồm cả nguy cơ lừa đảo trực tuyến.

Lừa đảo trực tuyến đang ngày càng có xu hướng gia tăng mạnh. Ảnh VTV

Dựa trên số liệu của Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), trong 11 tháng đầu năm nay, hệ thống tiếp nhận thông tin cảnh báo từ Cục quản lý, đã nhận được hơn 15.900 phản ánh về trường hợp lừa đảo do người dùng Internet Việt Nam gửi đến; trong đó có tới trên 91% cảnh báo liên quan đến giả mạo, lừa đảo trong lĩnh vực ngân hàng - tài chính.

Theo các chuyên gia, việc SIM rác, tài khoản ngân hàng rác tràn ngập, dữ liệu cá nhân bị lộ lọt cùng với sự phổ biến của công nghệ mới đã kéo theo hàng loạt vụ việc lừa đảo trực tuyến xảy ra trong năm 2023.

Vì vậy, có tới hơn 24 hình thức lừa đảo khác nhau, trong đó lừa "việc nhẹ, lương cao", lừa đầu tư chứng khoán, đầu tư ngoại hối lãi khủng, giả mạo người thân, bạn bè gặp tai nạn, giả mạo công an... Nhiều nạn nhân đã mất những khoản tiền rất lớn, lên đến vài tỷ đồng.

Trong những năm tới, xu hướng lừa đảo trực tuyến sẽ tiếp tục tăng lên, có thể liên quan đến các sự kiện nổi bật và ứng dụng giả mạo. Các nhóm tin tặc cũng sẽ ngày càng sáng tạo hơn trong việc phát triển chiến lược lừa đảo. Các chiến lược này có thể sử dụng trí tuệ nhân tạo và máy học để tạo ra thông điệp và trang web giả mạo mà khó phân biệt với các thông điệp và trang web chính thức.

Các chuyên gia bảo mật cho biết, một trong những giải pháp hiệu quả để chống lại lừa đảo là cung cấp ứng dụng chống lừa đảo cho người dùng cài đặt trên điện thoại di động của họ. Thực tế đã chứng minh rằng hầu hết các hình thức lừa đảo hiện nay đều nhằm vào người dùng điện thoại thông minh. Từ các cuộc gọi rác, tin nhắn rác đến các ứng dụng giả mạo chiếm quyền điện thoại đều diễn ra trên điện thoại. Triển khai giải pháp sử dụng ứng dụng chống lừa đảo chính là 'sử dụng công nghệ để đấu lại công nghệ'. Ứng dụng chống lừa đảo có thể áp dụng trí tuệ nhân tạo, kết hợp với cơ sở dữ liệu về số điện thoại lừa đảo để phát hiện và cảnh báo cho người dùng khi có cuộc gọi hoặc tin nhắn lừa đảo gửi đến điện thoại của họ.

Đồng thời, ứng dụng chống lừa đảo cũng sẽ hoạt động như một giải pháp giám sát, phát hiện ra các ứng dụng giả mạo, cài từ nguồn không đảm bảo, phát hiện những phần mềm truy cập vào dữ liệu người dùng hay có khả năng theo dõi, nghe lén, điều khiển điện thoại. Nhờ đó người dùng có thể tránh được phần lớn các tấn công lừa đảo hiện nay.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng, giải pháp công nghệ sẽ hỗ trợ quan trọng. Vì thế, tăng cường quản lý, giám sát và xử phạt từ cơ quan quản lý; đồng thời nâng cao nhận thức cũng như kỹ năng phòng chống lừa đảo trực tuyến cho người dùng Internet là rất quan trọng.

Bộ Thông tin và Truyền thông, cụ thể là Cục An toàn thông tin, đóng vai trò quản lý an toàn thông tin mạng của nhà nước và đã triển khai nhiều giải pháp. Điều này bao gồm các biện pháp tuyên truyền để nâng cao nhận thức và các biện pháp kỹ thuật nhằm ngăn chặn vấn đề lừa đảo trên internet tại Việt Nam.

Để bảo vệ người dân trên không gian mạng, Bộ Thông tin và Truyền thông đã thành lập Cơ sở dữ liệu chống lừa đảo trực tuyến quốc gia, kết nối và tích hợp với các trình duyệt, công cụ tìm kiếm, các giải pháp an toàn thông tin mạng và hệ thống cảnh báo, giúp ngăn chặn tên miền độc hại trên toàn quốc.

Năm 2024, Cục An toàn thông tin sẽ khuyến nghị các bộ, ngành và địa phương sử dụng hệ thống thông tin cơ sở và công nghệ số để tuyên truyền nhận thức và kỹ năng cho người dân, đặc biệt là người dân ở vùng nông thôn và vùng xa, giúp họ tránh bị lừa đảo trên internet. Trong 11 tháng đầu năm nay, các hệ thống kỹ thuật đã chặn 3.369 website vi phạm, trong đó có 972 website lừa đảo, bảo vệ 3,6 triệu người dân khỏi việc truy cập website vi phạm và tránh bị lừa đảo hoặc thu thập thông tin cá nhân không hợp pháp.

Nhiều chiêu trò lừa đảo trực tuyến dịp sát Tết lại biến tướng