Khi mẫu điện thoại Fairphone 5 ra đời, ngay lập tức người dùng liên tưởng đến những chiếc điện thoại Nokia "huyền thoại" nhờ hai yếu tố đáng nhớ: Khả năng thay đổi nắp lưng một cách dễ dàng và pin có thể tháo ra.
Mở nắp lưng của Fairphone 5 và tháo pin ra, ta cảm thấy như quay trở về thời điểm đầu những năm 2000 khi sử dụng chiếc điện thoại.
Rất nhiều người đã từng rơi điện thoại và làm nắp lưng cùng pin văng ra. Tuy nhiên, không có gì phải lo lắng vì ta chỉ cần thu lại các bộ phận rồi lắp lại như ban đầu, điện thoại sẽ tiếp tục hoạt động như không hề có sự cố vỡ nát xảy ra.
Vào cách đây 20 năm, thiết kế điện thoại tập trung vào tính tiện lợi và khả năng sửa chữa. Bạn có thể tháo rời khung sau hoặc khung trước và thay đổi màu sắc của điện thoại với giá vài trăm nghìn đồng.
Pin của điện thoại chỉ có tuổi thọ khoảng một năm, vì vậy khi xem thấy dấu hiệu lão hóa, bạn cần mua pin mới. Tuy nhiên, việc mua pin mới dễ dàng và ngay cả các cửa hàng nhỏ cũng luôn sẵn sàng sửa chữa bất kỳ sự cố nào.
Điện thoại Fairphone cho phép người dùng tháo rời và sửa chữa thiết bị.
Khi chiếc điện thoại của bạn hết pin vào buổi chiều trong một ngày bận rộn, bạn có thể dùng cục pin dự phòng để được hỗ trợ. Hãy tháo cục pin đã hết ra, sau đó lắp cục pin thứ hai vào và tiếp tục sử dụng.
Không cần dây cáp rườm rà, không cần mang theo bộ sạc và không cần lo lắng về việc điện thoại quá nóng. Điều đáng kể nữa, bạn có thể thay pin sau vài năm để giữ điện thoại hoạt động tối ưu.
Những giải pháp này đã nên hiệu quả từ những năm đầu thập kỷ 2010, nhưng công nghệ tiến bộ đã làm chúng bị lãng quên một cách đáng ngạc nhiên.
Việc các hãng sản xuất quyết định loại bỏ cổng 3,5mm trong điện thoại cũng có tương tự với lí do khó chống nước và chiếm không gian nhiều.
Một trong những tính năng mà nhiều người cảm thấy tiếc nuối bên cạnh pin có thể tháo rời là khe cắm thẻ nhớ. Sau khi Apple không trang bị tính năng này trên iPhone từ đầu, các thiết bị Android sau đó cũng dần bỏ đi tính năng này.
Khi bộ nhớ đã đầy, bạn không còn lựa chọn khác ngoài việc xóa dữ liệu cũ hoặc trả phí để mua thêm không gian lưu trữ trên đám mây. Điều duy nhất bạn có thể làm là từ đầu đã đầu tư thêm tiền để mua thiết bị có dung lượng lưu trữ cao hơn.
Với việc pin không thể tháo rời, bạn không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc mang điện thoại đến trung tâm bảo hành để thay pin.
Tại sao công nghệ ngày càng phức tạp như vậy?
Trong khi thảm họa từ việc loa tai không còn được sử dụng ngày càng gia tăng, gây ra nhiều tranh cãi và bảo vệ dữ dội, pin tháo rời lại rút lui một cách im lặng.
Số phận của
đã được định trước khi Samsung từ bỏ hai sản phẩm hàng đầu của hãng là Galaxy S và Galaxy Note vào năm 2014, mặc dù LG đã cố gắng mạnh mẽ để tiếp tục.LG G5 và V20 được ra mắt vào năm 2016 là hai trong số ít điện thoại cuối cùng sử dụng pin rời.
Ngày nay, pin rời vẫn được nhắc đến như một dạng thiết kế huyền thoại.
Theo cuộc khảo sát của Android Authority năm 2021 với 27.000 người, 27% - tỷ lệ cao đáng ngạc nhiên - cho biết muốn mọi điện thoại đều có pin rời. Trong khi đó, 47% cho rằng đây là một tính năng tốt nhưng không cần thiết và chỉ 26% không quan tâm chút nào việc có pin rời.
Pin rời tiện lợi nhưng thiết kế trên điện thoại lại có nhiều hạn chế. Trong 6 năm qua, ngành công nghiệp đã quyết định rằng các điện thoại hàng đầu phải có thiết kế nguyên khối với mặt lưng làm bằng kính và khung làm bằng nhôm. Tuy nhiên, việc sử dụng nắp lưng nhựa để dễ tháo pin khiến thiết bị trông có vẻ rẻ tiền.
Hơn nữa, việc sử dụng thân kim loại và mặt lưng kính không phù hợp với việc tháo rời thường xuyên.
Nếu bạn muốn máy điện thoại có độ bền tốt, khả năng chống nước và bụi tốt, thì không nên lựa chọn các thiết bị có nhiều khe hở và không nên có pin tháo rời hoặc nắp lưng tháo rời. Thực tế, việc có pin tháo rời sẽ chiếm diện tích lớn trong một chiếc điện thoại hiện đại vốn đã có không gian hạn chế.
Khác với. pin kín, pin tháo rời cần được bảo vệ bằng một lớp vỏ bảo vệ để chống lại các va đập hàng ngày. Điều này tạo thêm độ dày cho thiết bị và làm mất đi tính thẩm mỹ.
Thay vì phải dùng diện tích cho pin, các nhà thiết kế có thể bổ sung các tính năng khác như loa âm thanh ngoài, sạc không dây, cảm biến vân tay phía sau và hơn thế nữa...
Tất cả những yếu tố này đã tạo nên sự hiện đại của thiết kế điện thoại: siêu mỏng, thiết kế nguyên khối, mặt sau là kính và khung được làm bằng kim loại.
Sự tối ưu này đã tạo ra doanh số hàng trăm triệu điện thoại mỗi năm. Thành công này làm cho vào năm 2023, hầu hết các điện thoại đều trông giống nhau.
Một trong những lý do khác quan trọng hơn cho việc từ bỏ pin rời là giảm thiểu lượng pin tổng thể sản xuất hàng năm để bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, cũng có một động cơ ẩn trong việc từ bỏ pin rời, đó chính là các nhà sản xuất sẽ có lợi ích đáng kể từ việc này.
Việc không cho phép thay thế pin sẽ tạo ra một số cơ hội kinh doanh mới cho các nhà sản xuất điện thoại, ví dụ như tính phí sửa chữa pin cho khách hàng.
Ý đồ của nhà sản xuất là muốn khách hàng mua điện thoại mới thường xuyên hơn, trong khoảng 2-3 năm và các tính năng như pin tháo rời hay bộ nhớ mở rộng sẽ gây khó khăn cho việc đạt được mục tiêu đó.
Samsung đang áp dụng chiêu thức sáng tạo để thu hút người dùng iPhone nâng cấp lên điện thoại màn hình gập.