Hậu chiến dịch loại bỏ trình chặn quảng cáo của YouTube: người sử dụng chấp nhận gỡ cài đặt, kẻ tìm công cụ “vượt rào”

Vào đầu tháng 10, những người phát triển công cụ chặn quảng cáo đã tập trung tại Amsterdam để tham gia hội nghị thường niên của họ. Một số lãnh đạo của Google đã tham gia, và họ đã nói về việc chỉnh sửa bảo mật cho trình duyệt Chrome của công ty có thể ảnh hưởng đến một số công cụ chặn quảng cáo. Google, công ty có gần 80% doanh thu từ quảng cáo, còn là nhà tài trợ cho sự kiện này tại một khu vực ven biển thoáng mát.

Trong khi đó, một nhóm khác tại Google đã chuẩn bị triển khai một chiến dịch rộng lớn để đối phó với các công cụ chặn quảng cáo. Khi những nhà phát triển công cụ này trở về sau hội nghị, YouTube của Google đã đột ngột mở rộng thử nghiệm nhỏ, đã được tiến hành từ tháng 5 trước đây. Thử nghiệm này yêu cầu người dùng tắt công cụ chặn quảng cáo, nếu không sẽ không thể xem video trên trang web chia sẻ video phổ biến nhất trên thế giới.

Krzysztof Modras, giám đốc sản phẩm và kỹ thuật của công ty cung cấp công cụ chặn quảng cáo Ghostery cho biết, Google "đã rất vui khi có mặt tại hội nghị chặn quảng cáo. Và ngày hôm sau, cuộc chiến chặn quảng cáo này bắt đầu".

Trình chặn quảng cáo Ghostery

Các dữ liệu trước đó từ các công ty chặn quảng cáo cho thấy việc trấn áp của YouTube đang có ảnh hưởng lớn, với hàng trăm ngàn người gỡ bỏ cài đặt trình chặn quảng cáo vào tháng 10. Một điều đáng chú ý nữa là số lượt cài đặt trình chặn quảng cáo mới cũng đạt kỷ lục, khi mọi người tìm kiếm các giải pháp khác để không bị kích hoạt cảnh báo từ YouTube.

Người phát ngôn của YouTube, Christopher Lawton, thông báo rằng các trình chặn quảng cáo vi phạm các điều khoản dịch vụ của nền tảng và YouTube Premium, gói dịch vụ trả phí hàng tháng với giá 13,99 USD tại Mỹ để người dùng có trải nghiệm không có quảng cáo.

Lawton nhấn mạnh rằng "Quảng cáo là một phần quan trọng của hệ sinh thái toàn cầu trong việc hỗ trợ người sáng tạo và cho phép hàng tỷ người truy cập nội dung yêu thích trên YouTube". Ông cũng cho biết rằng việc cấm trình chặn quảng cáo không đến một cách không đáng ngạc nhiên, trong khi người xem đã được liên tục cảnh báo về việc không cho phép sử dụng trình chặn quảng cáo, trước khi bị từ chối truy cập vào video của mình.

Ghostery đã ghi nhận rằng số lượt gỡ cài đặt và cài đặt mới hàng ngày của công cụ này đã tăng gấp ba đến năm lần so với mức thông thường trong suốt tháng 10. Hơn 90% người dùng đã được khảo sát cho biết lý do họ gỡ cài đặt Ghostery là vì công cụ này không hoạt động trên YouTube. Vì vậy, mục đích của người dùng là tìm kiếm một trình chặn quảng cáo hợp lý trên YouTube. Những yếu tố này đã dẫn đến nhiều người chuyển sang sử dụng trình duyệt Edge của Microsoft, một trình duyệt web có thị phần thấp hơn so với Chrome. Số lượng cài đặt Ghostery trên Edge đã tăng 30% so với tháng trước, so với tháng 9.

AdGuard, một công cụ chặn quảng cáo, hiện đang có khoảng 75 triệu người dùng, trong đó có 4,5 triệu người trả tiền. Thông thường, công cụ này ghi nhận khoảng 6.000 lượt gỡ cài đặt mỗi ngày cho tiện ích mở rộng trên Chrome. Tuy nhiên, từ ngày 9 cho đến cuối tháng 10, số lượt gỡ cài đặt đã đạt đỉnh trung bình 11.000 mỗi ngày, và tăng lên tới khoảng 52.000 vào ngày 18 tháng 10 theo lời của giám đốc công nghệ Andrey Meshkov.

Một tiện ích mở rộng khác, AdLock, đã ghi nhận số lượt cài đặt và gỡ cài đặt hàng ngày trong tháng 10 tăng lên khoảng 30% so với các tháng trước.

Để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng, nhiều nhà cung cấp trình chặn quảng cáo không trực tiếp theo dõi việc sử dụng. Tuy nhiên, cửa hàng tiện ích mở rộng của Chrome vẫn cung cấp số liệu thống kê cơ bản về cài đặt và gỡ cài đặt. Người dùng có thể vô hiệu hóa một số trình chặn quảng cáo cho các trang web cụ thể mà không cần gỡ cài đặt chúng hoàn toàn.

Eyeo có trụ sở tại Cologne và là người vận hành Adblock Plus, AdBlock và uBlock. Công ty này cung cấp tính năng cho phép người dùng chỉ cho phép hiển thị quảng cáo trên một số video hoặc người sáng tạo nhất định trên YouTube.

Terry Taouss, giám đốc của một công ty công nghệ quảng cáo đã lâu, cho biết việc YouTube tấn công các trình chặn quảng cáo trùng hợp nhằm tăng số lượng quảng cáo được hiển thị. Trong 9 tháng đầu năm nay, YouTube đã thu được hơn 22 tỷ USD từ quảng cáo, tăng khoảng 5% so với cùng kỳ năm trước và chiếm khoảng 10% tổng doanh thu của Google. Người sáng tạo trên YouTube thường nhận được 55% doanh thu từ video dài và 45% từ video ngắn. Theo dự báo của công ty phân tích thị trường Insider Intelligence, việc đăng ký trả phí sẽ tạo ra doanh thu khoảng 2,7 tỷ USD trong năm nay.

Cuộc tranh chấp giữa YouTube và người dùng, những nhà phát triển

Các nghiên cứu và ước tính khác nhau trong nhiều năm qua đã ít nhiều chỉ ra rằng, mỗi năm có khoảng một đến ba người dùng Internet được cho là sử dụng trình chặn quảng cáo. Matthew Maier, người giám sát các công cụ chặn quảng cáo của Eyeo, nêu rõ rằng cuộc khảo sát của họ đã chứng minh rằng phần lớn người dùng không hoàn toàn phản đối quảng cáo. Tuy nhiên, họ cảm thấy thất vọng vì các quảng cáo xâm phạm, quá nhiều hay kéo dài hơn 6 giây mà không có tùy chọn "bỏ qua". "Họ cảm thấy việc này đã vượt quá giới hạn".

Quảng cáo khó chịu không thể bỏ qua đã khiến người dùng phải tìm đến các trình chặn quảng cáo.

Theo các nhà phát triển trình chặn quảng cáo, các thử nghiệm trên trang web YouTube thông qua Chrome trên máy tính xách tay và máy tính để bàn đã tác động đến người dùng truy cập. Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng đến người dùng sử dụng ứng dụng YouTube trên thiết bị di động hoặc TV, sử dụng trang web YouTube trên thiết bị di động hoặc xem các video YouTube đã được nhúng trên các trang web khác. Người phát ngôn Lawton của YouTube đã cho biết rằng các cảnh báo sẽ hiển thị cho người dùng bất kể họ có đăng nhập hay sử dụng chế độ Ẩn danh.

Ngoài ra, những cảnh báo này được xem như là kích hoạt khi YouTube phát hiện một số quy tắc lọc nguồn mở cụ thể mà nhiều trình chặn quảng cáo sử dụng để nhận biết quảng cáo, thay vì nhắm đến bất kỳ tiện ích mở rộng nào cụ thể, theo ông Modras của Ghostery. Ông cũng nhấn mạnh rằng công nghệ này được YouTube triển khai dựa trên mã mà Google đã phát triển vào năm 2017 cho chương trình Funding Choices, giúp cho các trang tin tức và các trang web khác phát hiện trình chặn quảng cáo.

Những nhà phát triển đang cố gắng tìm cách tránh việc bị YouTube phong tỏa bằng cách thảo luận trong các nhóm riêng tư và trên các dự án GitHub. Tuy nhiên, tiến trình này đã gặp trở ngại vì số lượng nhà phát triển có thể tự kích hoạt cảnh báo từ YouTube khá hạn chế.

Nhiều người đang nỗ lực để vượt qua rào cản của YouTube.

Google có mối liên hệ phức tạp với lĩnh vực chặn quảng cáo. Cửa hàng ứng dụng di động Google Play, khác với App Store của Apple, đã ngăn chặn các trình chặn quảng cáo trong suốt một thập kỷ. Nhưng Chrome, mà Google cho biết sẽ hỗ trợ một mạng internet mở, nơi người dùng có thể truy cập an toàn và riêng tư, đã mở rộng phạm vi hoạt động của các trình chặn quảng cáo. Bên cạnh việc chặn quảng cáo, nhiều công cụ chặn quảng cáo còn có tính năng ngăn người dùng bị theo dõi trên web. Các nhà phát triển trình chặn quảng cáo cho biết phiền toái từ quảng cáo trên YouTube đã lâu trở thành lý do hàng đầu khiến người dùng tìm đến các công cụ của họ.

Sau khi gặp yêu cầu tắt các chặn quảng cáo của YouTube, người dùng đã tìm mọi cách để vượt qua quảng cáo. Trên mạng xã hội, các cuộc thảo luận đã đưa ra một số dịch vụ như Newpipe.net, một trang web nguồn mở với giao diện giống YouTube, cho phép xem video từ YouTube mà không có quảng cáo. Newpipe cho biết trên trang web của họ không thu thập dữ liệu sử dụng.

Các chặn quảng cáo đã bắt đầu thích nghi. Hankuper, công ty Slovakia đứng sau công cụ chặn AdLock, đã phát hành phiên bản mới dành cho Windows mà họ tin rằng sẽ không bị YouTube phát hiện. Kostiantyn Shebanov, giám đốc sản phẩm và giám đốc phát triển kinh doanh của Hankuper cho biết nếu phiên bản này hoạt động ổn định và được chấp nhận, họ sẽ phát hành cập nhật cho phiên bản macOS, Android và iOS.

Modras của Ghostery lo lắng về hậu quả của cuộc chiến ngày. Người dùng bị mất tính năng chống theo dõi khi vô hiệu hóa các công cụ chặn quảng cáo có thể trở thành nạn nhân của các mối nguy hiểm online và các chiến thuật chặn quảng cáo phức tạp hơn mà các công ty buộc phải đưa ra có thể dẫn đến các lỗ hổng bảo mật ngoài ý muốn. Ông nói: "Công cụ càng mạnh mẽ hơn thì càng thách thức và nhiều rủi ro".

Cuộc chiến với YouTube có thể gây ra nhiều hậu quả.

Ngoài ra, cũng có thể gây ra hậu quả về mặt pháp lý. Modras cho biết, khi một nhà cung cấp dịch vụ thực hiện các biện pháp để ngăn chặn quảng cáo, hành vi của các nhà phát triển cố ý phá vỡ các biện pháp này tại Châu Âu được coi là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, ông cho rằng việc này có thể được vượt qua nếu trình chặn quảng cáo hoạt động trước khi kích hoạt cảnh báo từ nhà cung cấp dịch vụ.

Việc đạt được một "điều khoản hòa giải" có vẻ như là khó xảy ra trong tương lai gần, mặc dù các nhà cung cấp công cụ chặn quảng cáo, nhà phát hành và nhà quảng cáo đã cố gắng đạt được một thỏa thuận trung lập về các định dạng quảng cáo ít gây phiền toái mà các trình chặn quảng cáo sẽ chấp nhận.

Maier của Eyeo hy vọng YouTube cuối cùng sẽ tham gia cùng các trang web khác đã đồng ý chỉ hiển thị "quảng cáo có thể chấp nhận được" mà Eyeo và các trình duyệt như Opera không chặn, để tiếp cận được với khoảng 300 triệu người dùng của họ.

Mỗi khi điều đó diễn ra, ngành công nghiệp chặn quảng cáo sẽ thay đổi, dẫn đến thành phần của Google tốn kém hơn. Facebook đã được cho là đã từ bỏ sau cuộc tấn công mạnh vào phần mềm chặn quảng cáo vào năm 2016, đã dẫn đến việc đồng bộ với các phần mềm chặn quảng cáo và tốn nhiều nguồn lực và chi phí quá cao.