Hạt vải (hay còn gọi là lệ chi hạch, lệ nhân, đại lệ hạch) có hương vị ngọt chát, tính ôn và được xem là một loại thảo dược tán hàn chỉ thống. Hạt vải có tác dụng rất tốt đối với những bệnh nhân mắc tiêu chảy, đau răng, đau tinh hoàn, tiểu đường type 2, đau dạ dày thể can vị bất hòa, thống kinh và sản hậu đau bụng do can uất khí trệ, huyết ứ,... Mặc dù hạt vải thiều không thể ăn trực tiếp nhưng có thể sử dụng như một vị thuốc Đông Y tốt cho sức khỏe hoặc thuốc bào chế từ hạt vải. Tuy nhiên, lưu ý không được tự ý dùng hạt vải chữa bệnh hay bổ sung thuốc hoạt chất chiết từ hạt vải theo dạng bổ sung mà không có tư vấn của bác sĩ.
1. Lợi ích của hạt vải đối với sức khỏe
Các đặc tính chống oxy hóa của hoạt chất chiết từ hạt vải rất mạnh mẽ, bao gồm polyphenol, flavonoid và proanthocyanidin. Những hợp chất này có khả năng ngăn chặn tác hại của gốc tự do trong cơ thể, giảm stress oxy hóa và giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính như tiểu đường, ung thư và bệnh lý tim mạch.
Các chất dinh dưỡng trong cùi vải không chỉ có lợi cho tóc mà còn giúp cải thiện làn da. Hạt vải chứa nhiều polyphenol, hoạt chất chiết xuất từ hạt vải giúp tăng cường độ đàn hồi và độ ẩm cho làn da, đồng thời giảm thiểu sự xuất hiện của nếp nhăn trên da.
Theo Đông Y, hạt vải có vị ngọt chát và tính ôn, phù hợp cho những người cơ thể lạnh. Ngoài ra, hạt vải còn có khả năng kháng khuẩn, giúp bảo vệ da khỏi nhiễm trùng và giúp da trở nên khỏe mạnh hơn.
Chiết xuất hạt vải có tác dụng hỗ trợ sức khỏe tim mạch bằng cách cân bằng mức cholesterol, giảm viêm và cải thiện lưu thông máu.
Có tiềm năng chống bệnh tiểu đường thông qua hoạt chất chiết từ hạt vải, theo một số nghiên cứu. Hoạt chất này có khả năng điều chỉnh lượng đường trong máu, tăng cường độ nhạy insulin và giảm các biến chứng có liên quan tới tiểu đường type 2 như biến chứng tại thận.
Cơ chế tác động của chất chiết từ hạt vải tương tự như biguanide, với khả năng giảm lượng glycogen ở gan và ức chế kháng nguyên bề mặt virus của virus gây viêm gan B, cũng như phòng tránh hình thành sỏi mật. Tuy nhiên, để đưa ra kết luận chính xác về nồng độ cần thiết và phạm vi tác động hoặc tác dụng phụ có thể gặp, cần thực hiện nhiều nghiên cứu trên con người hơn.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hoạt chất chiết từ hạt vải có thể có tác dụng chống lại bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, hạt vải sống chứa một số hợp chất độc hại mạnh như hypoglycin A và methylene cyclopropyl-glycine tương tự của nó (MCPG). Theo một đánh giá trên Tạp chí Nutrition vào tháng 9 năm 2017, ăn hạt vải thiều trực tiếp có thể tăng nguy cơ các vấn đề về não thần kinh như hạ đường huyết dẫn tới tình trạng hôn mê do đường máu quá thấp.
Vì vậy, để đảm bảo an toàn, bạn không nên tự ý sử dụng các bài thuốc từ hạt vải để phòng và trị bệnh. Dưới đây là một số bài thuốc từ hạt vải theo Đông Y, tuy nhiên khi áp dụng cần tham khảo ý kiến của thầy thuốc để có tư vấn phù hợp với thể trạng sức khỏe:
3. Một số bài thuốc từ hạt vải
Bài thuốc hỗ trợ điều trị và phòng ngừa biến chứng của tiểu đường type 2 bao gồm việc sử dụng hạt vải phơi khô, xắt nhỏ và sắc lấy nước để tạo thành cao. Sau đó, chia cao thành các viên nhỏ khoảng 0,3g/viên và sử dụng ngày 3 lần, mỗi lần từ 4 đến 6 viên liên tục trong 3 tháng cho một liệu trình.
Sử dụng hạt vải sấy khô đã được tán mịn và cất trong lọ thủy tinh kín để chế biến bài thuốc. Tuy nhiên, hạt vải sống chứa nhiều hợp chất độc hại nên không nên sử dụng một cách tự ý. (
Hình ảnh minh họa) Uống bài thuốc này 3 lần mỗi ngày, trước khi ăn khoảng 30 phút, mỗi lần uống 10g và nên duy trì trong ít nhất 3 tháng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Dịch vụ AI:
Sau đây là nội dung cần được viết lại:
- Bệnh đau dạ dày mãn tính
Chuẩn bị hạt vải sấy khô, xay nhuyễn và cất giữ trong lọ thủy tinh kín để sử dụng hàng ngày. Uống 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 6g. Có thể pha bột với nước ấm.
Sản phẩm tự nhiên để phòng ngừa sỏi mật bao gồm 20g hạt vải, 20g hạt quýt, 10g trần bì, 2 trái hồng táo và 3 bát nước sạch. Đun sôi các thành phần trên và uống thay nước hàng ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.
Sản phẩm hỗ trợ chữa tinh hoàn sưng đau đã được nghiên cứu và sản xuất từ hạt vải đã đốt tồn tính, được nghiền mịn và pha với nước ấm. Để có hiệu quả tốt nhất, nên uống 4 đến 6g bột này mỗi ngày, chia làm 3 lần.
Để giảm đau bụng trong thời kỳ thống kinh và sản hậu, bạn có thể sử dụng một phương pháp tự nhiên bằng cách chuẩn bị 15g hạt vải thiêu tồn tính và 30g củ gấu (hương phụ), nghiền mịn và trộn đều. Sau đó, uống hỗn hợp này ba lần mỗi ngày, mỗi lần 6g pha với nước muối nhạt hoặc nước đun sôi. Trị liệu này sẽ giúp giảm đau bụng hiệu quả và mang lại sự thoải mái cho bạn.
- Tiêu chảy
Chuẩn bị 4 - 8g hạt vải đã sấy khô đem tán mịn chiêu với nước ấm uống khi tiêu chảy.
Có thể bạn sẽ thấy đau bụng dưới và sa tinh hoàn là những vấn đề khó chịu. Tuy nhiên, bạn có thể sử dụng một số thảo dược để giảm các triệu chứng này. Hỗn hợp gồm 12g hạt vải, 4g xuyên tiêu, 4g đại hồi, 2g tiểu hồi, 12g xuyên luyện tử, 4g mộc hương, 2g thanh diêm và 2g muối ăn, khi được nghiền thành bột mịn, có thể giúp giảm đau bụng dưới và sa tinh hoàn. Uống hỗn hợp này 2 lần mỗi ngày, mỗi lần lấy 2g với nước đun sôi để đạt được tác dụng tốt nhất.