Hành trình đầy ảo mộng đi tìm lẽ sống
Bộ phim đầu tay của đạo diễn Phạm Thiên Ân đã thu hút sự chú ý sau khi được vinh danh tại Liên hoan phim Cannes. "Bên Trong Vỏ Kén Vàng" là một tác phẩm arthouse mang tính biểu tượng, đầy thử thách và không hướng đến khán giả đại chúng. Vậy, điều gì đã giúp bộ phim này nhận được sự ủng hộ từ ban giám khảo Cannes và các nhà phê bình quốc tế khó tính?Bộ phim "Bên Trong Vỏ Kén Vàng" tiếp nối câu chuyện từ phim ngắn "Hãy Thức Tỉnh Và Sẵn Sàng" (2019) do đạo diễn Phạm Thiên Ân thực hiện. Trong đó, một nhóm bạn đang ngồi ăn uống và trò chuyện trên đường phố sầm uất của Sài Gòn. Họ thảo luận về những câu chuyện về cuộc sống, tôn giáo. Trong nhóm này, có một người im lặng nhất là Thiện (do Lê Phong Vũ đóng). Chàng trai trẻ này xuất hiện với diện mạo uể oải, bi quan. Anh không còn nhiều niềm vui trong cuộc sống, chỉ tìm kiếm sự giải trí và vui chơi qua những buổi chè chén, tiệc tùng cùng bạn bè.
Buổi nhậu của họ bị gián đoạn bởi một vụ tai nạn trên đường. Nhiều người chạy ra hiểu rõ để nghe ngóng tình hình. Một số người không bị ảnh hưởng, vẫn tiếp tục cuộc vui, và trong đó có Thiện. Sau đó, nhân vật chính mới phát hiện nạn nhân là Hạnh - người chị dâu đã ly thân với anh ruột của anh ta. Cô đã qua đời và để lại một đứa con nhỏ 5 tuổi, tên là Đạo.
Cuộc sống của nhân vật Thiện thay đổi khi phải chăm sóc Đạo, người cháu 5 tuổi.
Đây là thời điểm mà cuộc hành trình tìm lại chính mình của Thiện bắt đầu. Anh dẫn Đạo trở về quê hương - một làng Thiên Chúa tại Di Linh, Lâm Đồng để tiến hành lễ tang cho chị dâu. Bạn trai trước đây đang lạc lõng trong cuộc sống của mình, Thiện phải chăm sóc một đứa trẻ không may mắn không còn cha mẹ ở bên cạnh. Anh cảm thấy ngượng ngùng trước những câu hỏi ngây ngô về tín ngưỡng và mục đích sống của cậu bé, chỉ biết sử dụng những màn ảo thuật để đánh tráo sự lạc hướng.
Trên đường trở về quê, nam chính gặp lại những người quen cũ, kết nối lại với quá khứ của mình - những điều mà Thiện đã lâu rồi muốn chôn vùi trong quên lãng. Hai nhân vật quan trọng nhất xuất hiện là cụ Lưu - một cựu chiến binh đã tìm được niềm vui trong công việc chôn cất cho người dân xung quanh làng. Người còn lại là Thảo - cô gái đã từng trải qua mối tình thanh xuân mãnh liệt với Thiện nhưng đã quyết định trở thành nữ tu. Khác với nam chính, những người này đã tìm thấy ý nghĩa sống của riêng mình.
Những cuộc trò chuyện giúp Thiện hiểu sâu hơn, nhưng chưa thuyết phục được niềm tin bên trong. Bi kịch của nam chính là không tìm được một lý tưởng để dựa vào, để sống thoải mái mà không cảm thấy thời gian trôi qua vô nghĩa. Sự kỳ quặc khiến anh bị thu hút bởi niềm tin của người khác nhưng do dự trong cuộc sống của mình. Đó cũng là lý do Thiện ngồi nghe cụ Lưu khai thác lý do làm nghề mai táng, nhưng không thay đổi quyết định đã đi theo đạo, dạy học cho trẻ em của Thảo.
Trên hành trình tìm cha cho Đạo, Thiện đối mặt với nỗi đau quá khứ và nhận ra nỗi khổ mà mình đang chịu đựng.
Bi kịch của Thiện tiếp tục leo thang khi anh không biết cách đối phó với đứa cháu ngây thơ không có người hướng dẫn. Là một người thiếu khát khao sống, anh không biết trả lời những câu hỏi đơn giản của Đạo về đức tin và cuộc sống. Điều này khiến anh quyết định tìm kiếm Tâm - người anh trai từng bỏ vợ con để khám phá cuộc sống mới ở nơi xa xôi. Tuy nhiên, trong phim không có sự xuất hiện của nhân vật này, chỉ là một niềm tin không rõ ràng.
Điều này có thể là nguyên nhân khiến hành trình của Thiện trở nên mơ hồ và mất phương hướng. Với tâm trí đã mỏi mệt và con đường gian khổ, nhân vật chính lạc vào sự khác biệt giữa thực tế và ảo tưởng, giữa việc tìm kiếm Tâm và tìm lại mục đích sống của chính bản thân. Anh trải qua những cảm giác mất mát và tiếc nuối về quá khứ và mong đợi những niềm vui và sự thay đổi tích cực.
Cảnh chốn cuối cùng khi Thiện thả mình vào dòng nước như để giải phóng những nỗi đau đó. Đó cũng là lúc nhân vật dường như đã hoàn toàn lạc lối, xa ẩn khỏi đời thực. Anh cầu mong một sự an nhàn tâm hồn từ những thế lực cao thượng, thứ mà anh đã từng cố gắng hết sức để bỏ xa.
Một bộ phim đầu tay khiêu khích và bí ẩn
Đề tài về một người trẻ mơ hồ trước số phận, tìm kiếm ý nghĩa của cuộc sống mình, đi theo con đường của riêng mình đã không còn mới mẻ trong thể loại phim độc lập. Dưới cái nhìn của đạo diễn Phạm Thiên Ân, câu chuyện trong "Bên Trong Vỏ Kén Vàng" không cố gắng đưa ra câu trả lời trực tiếp mà thúc đẩy khán giả suy ngẫm. Điều này cũng làm cho bộ phim trở thành một tác phẩm hấp dẫn và gợi cảm cho người xem.Bên trong cái vỏ của bộ phim Kén Vàng, chúng ta sẽ tìm thấy một tác phẩm chậm rãi và không quá nhiều cốt truyện.
Bộ phim này mang đậm những yếu tố tượng trưng và biểu tượng. Chúng hoạt động như những công cụ để Phạm Thiên Ân xây dựng và phát triển các nhân vật trong câu chuyện. Ví dụ, trước khi quyết định đưa Đạo trở về quê nhà, Thiên Ân nhặt được một chú chim non bị thương trên đường phố. Điều này cho thấy rằng dù trước đó nhân vật chính có vẻ lạnh lùng và thờ ơ với những gì xung quanh, nhưng bên trong anh vẫn ẩn chứa một con người ấm áp và đầy lòng yêu thương.
Kịch bản trong phim Bên Trong Vỏ Kén Vàng không có quá nhiều sự thay đổi. Nhiều phân đoạn tạo cảm giác giống như một bộ phim tài liệu khi Thiện đi hỏi chuyện những nhân vật trên hành trình của mình. Với một bộ phim tập trung vào chủ đề cái chết và mất mát, Bên Trong Vỏ Kén Vàng mang đến những khung hình tràn đầy sức sống và đẹp mắt. Những cảnh quán ẩm mục nơi phố thị hay cảnh thiên nhiên tươi đẹp của Việt Nam có thể xuất hiện. Tuy nhiên, Phạm Thiên Ân không cố gắng xây dựng những khung hình được sắp xếp kỹ lưỡng và hấp dẫn. Những phân đoạn phim của anh ta có màu sắc thực tế hơn nhưng vẫn mang một chút lãng mạn.
Mạch phim chậm và nhiều phân đoạn có thể khiến khán giả cảm thấy khó chịu. Ekip sử dụng nhiều cú máy dài, được đặt cố định hoặc di chuyển rất chậm để kéo dài thời lượng phim. Công việc thiết kế âm thanh cũng đóng góp rất nhiều vào việc kể chuyện. Những yếu tố này không chỉ là để thể hiện kỹ thuật làm phim mà còn góp phần tăng cường cảm xúc mệt mỏi và buồn chán của Thiện. Khán giả có thể cảm nhận tất cả hình ảnh và âm thanh trong phim được thể hiện qua góc nhìn của nhân vật chính. Đôi khi, anh ta tỉnh táo và quan sát mọi thứ xung quanh. Có lúc, Thiện lạc vào những ảo mộng của mình và xa rời hiện tại.
Bên trong cái hộp màu vàng, cuộc kết thúc được trình bày một cách mơ hồ và khó hiểu, nhấn mạnh rằng việc tìm câu trả lời cho câu hỏi vĩ đại về sự tồn tại không phải là điều đơn giản và rõ ràng. Bộ phim như một thông điệp gửi đến khán giả, nói rằng chúng ta cần có niềm tin và một trái tim nhân hậu để vững bước trên cuộc hành trình đó.
Một bộ phim đem đến cho khán giả nhiều câu hỏi hơn những lời giải thích.