Tiến sĩ Wu Hanmeng là một trong các chuyên gia hàng đầu về Nhi khoa tại Đài Loan (Trung Quốc), nghiên cứu chuyên sâu về việc dậy thì sớm và dinh dưỡng của trẻ em. Ông chia sẻ rằng, xu hướng trẻ con dậy thì sớm đang ngày càng gia tăng mạnh mẽ, là một vấn đề đáng lo ngại trong xã hội hiện đại.
Dậy thì sớm có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và tương lai của trẻ em. (Ảnh minh họa)
Dậy thì sớm là tình trạng khi sự phát triển cơ thể và các đặc tính sinh dục xảy ra sớm hơn bình thường. Đối với bé gái, điều này thường xảy ra trước khi tròn 8 tuổi, trong khi đối với bé trai là trước khi tròn 9 tuổi. Các dấu hiệu dậy thì sớm bao gồm sự phát triển nhanh chóng của xương và cơ bắp, thay đổi kích thước và hình dạng cơ thể, phát triển khả năng sinh sản, thay đổi về vùng ngực, xuất hiện lông mu và thay đổi giọng nói...
Các nguyên nhân phổ biến gây dậy thì sớm
Về nguyên nhân dẫn đến dậy thì sớm, Tiến sĩ Wu Hanmeng chỉ ra một số yếu tố phổ biến như di truyền, chế độ ăn uống, môi trường và tác động từ bệnh lý. Thậm chí trong rất nhiều trường hợp, nguyên nhân dẫn đến dậy thì sớm không thể xác định được.
Nếu cha mẹ hoặc người trong gia đình đã từng trải qua giai đoạn dậy thì sớm, nguy cơ tỷ lệ dậy thì sớm ở trẻ em cũng rất cao. Dậy thì sớm có thể do các bệnh như khối u ở buồng trứng, tuyến thượng thận, tuyến yên, sự rối loạn trong hệ thần kinh trung ương và hormone, hay chấn thương ở não.
Môi trường cũng có thể góp phần vào việc dậy thì sớm, có thể do sự hiện diện của các hợp chất hóa học hoặc phụ gia trong đồ chơi, các sản phẩm nhựa và văn phòng phẩm, các loại hóa chất diệt côn trùng, cũng như tinh dầu. Ngoài ra, sự tiếp xúc quá sớm với nội dung liên quan đến tình dục, bao gồm cả khiêu dâm, cũng có thể gây ra dậy thì sớm ở trẻ em. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng ô nhiễm môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình dậy thì sớm của trẻ em.
Còn xét tới vấn đề chế độ ăn uống, nó có thể gây ảnh hưởng đến nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ em theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ, nếu chúng ta ăn quá nhiều, bồi bổ quá mức hoặc lạm dụng thuốc, thực phẩm chức năng, và sử dụng vitamin không đúng cách. Ngoài ra, một chế độ ăn uống không cân đối hoặc ăn quá nhiều loại thực phẩm có thể ảnh hưởng đến hormone, cũng như lượng thuốc trừ sâu hoặc hóa chất có trong thực phẩm...
6 thực phẩm nên ăn ít nếu không muốn dậy thì sớm
Theo Tiến sĩ Wu Hanmeng, dậy thì sớm không chỉ là một hiện tượng phát triển bất thường mà nó còn được xem như một rối loạn bệnh lý. Nó ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe, sự phát triển cả về thể chất lẫn tâm lý, mà còn có ảnh hưởng đến cuộc sống tình dục và tương lai của trẻ. Vì vậy, việc phòng ngừa dậy thì sớm là rất quan trọng, và trong đó, chế độ ăn uống đóng góp một phần quan trọng trong việc giảm nguy cơ dậy thì sớm.
Để giảm nguy cơ dậy thì sớm, hãy hạn chế ăn 6 loại thực phẩm sau đây:
- Thực phẩm chiên rán: Món ăn chiên rán có mùi thơm hấp dẫn thường là sự lựa chọn hàng đầu của trẻ nhỏ và thanh thiếu niên. Tuy nhiên, khi ăn những món chiên rán như gà rán, khoai tây chiên... nấu ở nhiệt độ cao, chất lượng của chúng sẽ bị thay đổi, gây rối loạn nội tiết và dẫn đến việc trẻ dậy thì sớm hơn.
- Rau củ trái mùa: Các loại rau củ trái mùa chứa chất độc hại từ việc sử dụng thuốc trừ sâu và ép trái cây chưa chín. Việc tiêu thụ những loại rau củ này có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ em, gây dậy thì sớm.
- Thịt gia cầm và nội tạng động vật: Việc sử dụng chất kích thích tăng trọng trong nuôi gia cầm có thể tích tụ nhiều chất này ở phần cổ và đầu. Vì vậy, để tránh gây ra dậy thì sớm, trẻ cần hạn chế tiêu thụ thịt gia cầm và các món ăn từ nội tạng động vật, như gà, ngan, ngỗng. Không chỉ gây tăng cân và béo phì, việc ăn những loại thực phẩm này cũng có thể gây nhiều bệnh như mỡ nhiễm máu, gan nhiễm mỡ và dậy thì sớm.
Chế độ ăn uống không đúng cách có thể gây ra việc dậy thì sớm ở trẻ (Ảnh minh họa).
- Xử dụng quá nhiều thịt chế biến: Việc tiêu thụ quá nhiều thịt không tốt cho sự phát triển và sức khỏe của trẻ, đặc biệt là thịt đã được chế biến sẵn. Đây bao gồm các loại: xúc xích, thịt nguội, thịt xông khói, thịt đóng hộp... Khi lạm dụng, ăn quá nhiều có thể kích thích quá trình tăng trưởng và gây ra việc dậy thì sớm. Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều còn gây hại cho tim, thận... và nhiều nguy cơ khác liên quan đến sức khỏe.
- Bánh kẹo và nước ngọt là thực phẩm chứa nhiều đường và fructose hấp thu nhanh, gây tạo mỡ dư thừa ở vùng bụng, đùi, bắp tay, gan, tim và tác động đến não và cơ quan sinh dục, gây dậy thì sớm ở trẻ. Uống quá nhiều nước ngọt có thể dẫn đến dung nạp quá nhiều glycemic, tăng sản sinh insulin và hormone giới tính trong cơ thể, gây dậy thì sớm ở trẻ.
- Rối loạn hormone là nguyên nhân chính gây dậy thì sớm, do đó, trẻ cần tránh hoặc hạn chế ăn các thực phẩm có chứa hoặc gây thay đổi lớn về hormone. Ví dụ, đậu nành, sữa ong chúa chiết xuất nhau thai có thể sản sinh axit béo không bão hòa giống estrogen, gây dậy thì sớm. Ngoài ra, phao câu gà, tinh hoàn gà và da gà cũng có hàm lượng hormone cao hơn các phần khác của gà, nên không nên ăn quá nhiều.
Ngoài ra, Tiến sĩ Wu Hanmeng cũng nhắc nhở rằng cha mẹ không nên lạm dụng các loại thực phẩm chức năng và vitamin để tránh sự phát triển quá nhanh của con. Khi phát hiện những dấu hiệu dậy thì sớm như đã được đề cập ở trên, cha mẹ không nên lơ là mà nhanh chóng tìm đến sự hỗ trợ từ bác sĩ để có hướng dẫn can thiệp và điều trị kịp thời.
